Sis Lambası (Farı) Montajı

[Olcay Avşar]

Merhaba arkadaşlarım bu yazımızda oldukca işlevsel olan ve her motorda olması gerektiğine inandığım "Sis Lambası" montajını anlatacağım. Umarım akıcı bir dil ile anlatmayı başarır ve sizlere bir fayda sağlarım.

Sis lambası, adı üstünde demiyelim. Çünkü sadece sisde işe yaramazlar, sağanak yağmurda görünür olmamızı sağlarlar, ışıklandırılmamış yollarda görmemizi sağlarlar. İhtiyacımız olduğu anda yardımımıza yetişirler, eğer iyi konuşlandırıp doğru bağlantı yaparsanız farımıza kardeşlik değil abilik yaparlar.

Evet sabırsızlandığınızı biliyorum, o zaman montajımıza başlıyalım. Ama başlamadan önce aracınızın garanti durumunu kontrol etmenizi, sonuçdan emin değil iseniz servisinizden fikir almanızı tavsiye ederim.

İlk önce sis lambalarını nereye montaj edeceğimize karar vermeliyiz, eğer motorunuz çıplak ise işiniz oldukca kolaydır. Ama eğer grenajlı bir motora sahipseniz işiniz zor, çünkü hem estetiğe önem vermek zorundasınız hemde montaj yapacağınız uygun bir yer bulmak zor olacaktır. Neyse işin o kısmına ben karışmıyorum, kendi becerinizle başbaşasınız.

Ben çıplak olan motorumda yuvarlak farında avantajı ile sis lambalarını farın iki yanına takdım, zaten hiçbir zaman estetiğe önem vermemişimdir. İşlevsel olsun yeter, ama kötüde durmadı hani...




İkinci adımımız akümüzün (+) ucundan çalışma yapacağımız bölgeye tesisat çekmek olacak, bunun için en az 1,5 mm lik bir kablo kullanmamız gerekli.<br>



Aküden elektiriği alır almaz fazla uzaklaşmadan hemen çıkışına bir adet 10 amper sigorta koymalıyız, 2 adet sis lambası için 10 amper yeterlidir, fazlasına gerek yok.



Sigorta bağlantısını yaptıkdan sonra sigortayı yerinden çıkartıyoruz ve kablomuzu zarar görmeyeceği yerlerden geçirerek çalışacağımız bölgeye (büyük ihtimal farın arka kısımları) kadar getiriyoruz.



Şimdi sıra geldi sis lambalarını ne ile çalıştıracağımıza. Sis lambaları 110 watt gibi güçlü bir akım çektikleri için aküden çektiğimiz bu ana hat ile lambaların arasına röle koyacağız, fakat bu röleyi ne ile tetikleyeceğimiz önemlidir. Genelde araçlarda sis lambalarını yakmak için ayrı bir anahtar koyulur, fakat ben daha işlevsel birşekilde kullanma taraftarıyım. Ne olduğunu birazdan anlatacağım, ama önce buton ile kullanmak isteyenler için buton bağlantısını anlatalım.

Önce uygun bir butonu motorunuzda uygun bir yere montajlayın, sonra butonun bir ayağına kontağımız açıkken elektirk veren her hangi bir yerden 12 V elektrik verin. Diğer ayağından çıkaracağınız kabloyuda çalışma yapacağımız yere (aküden hat çekmişdik hani) doğru çekin.



Şimdi anlatacağım şeyi dikkatli okuyun, hani butona bağlamaktansa daha işlevsel olan yönteme. Sis lambalarınızı benim yaptığım gibi bir buton ile çalıştırmak yerine farımızın uzun hüzmesine adapde edersek ne kadar çok işe yarayacağını bir düşünün. Bize ışık lazım olduğu durumda hep uzunlarımızı yakmaz mıyız zaten? Uzunları yakınca sislerde beraberinde yansa bizi uğraştırmadan, kötümü olur? Hatta olayın en güzel yanı ise selektör yapdığımızda sis lambalarımızda farımızla birlikde göz kırpsa ve görünürlüğümüz artırsa daha iyi olmaz mı? Fikri beğendiyseniz anlatmaya başlıyorum dikkatli okuyun.



Rölemizi tetiklemek için farımızın uzun hüzmesinden + 12 V elektrik çekmeliyiz, bunun için uzun farın elektiriğini tespit etmemiz lazım. Bu konuda bize seyyar ampulümüz yardımcı olacak, hatırlarsanız dörtlü flaşör montajında ayrıntılı anlatmışdım. Far ampulünde 3 adet ayak vardır, biri şase (-) biri kısa için 12 V biri de uzun için 12 V dur. Seyyar ampul ile deneyerek hangi kablonun uzun far elektiriği olduğunu tespit edelim ve buradan bir kablo çekerek kablomuzu çalışacağımız bölgeye uzatalım. DİKKAT far hattında herhangi bir kesme veya iptal yapmayacağız, sadece uzun farın elektiriğinden fazladan bir hat alacağız.

Evet şu an çalışma yapacağımız bölgede (büyük ihtimalle farın arka kısımları) bir adet aküden çektiğimiz ana hat var (+ 12 V) ve bir adet de röleyi tetiklemek için kablo var. Bu tetikleme kablosunu ya bir buton bağlayarak buraya getirdik yada uzun fardan çekdik. İkisi birden değil yani, ikisinden birini seçmeniz lazım.

Sıra geldi röleyi nasıl bağlayacağımıza, rölenin ne olduğunu bilmiyor ve ne işe yaradığını merak ediyorsanız eğer "Dörtlü Flaşör" makalesinde ayrıntılı anlatmışdım lütfen okuyun. Ben direk bağlantıya geçiyorum.



Bağlantıya geçmeden önce bize bir adetde şase (-) kabosu gerekli olduğunu hatırladım Evet, çalışma yapacağımız bölgede veya yakınında şaseye saplı bir vidadan faydalanarak şase (-) için bir kablo bağlantısı yapmalıyız. Bilmeyenler için söyliyeyim, şasenin herhangi bir yerine mukavvemetli olarak bağladığımız kablo, akünün (-) uzundan alacağımız kablo ile aynı işi görür. Yani akünün (-) ucundan çıkan kalın bir kablo her motorlu araçda şaseye zaten vidalanmış durumdadır. Bu yüzden aküden uzun bir kablo çekeceğimize çalışma yapacağımız bölgede şaseye vidalanmış herhangi bir vidanın (geçirgenliği olmak kaydıyla) altına kablo sarar yada bunun için üretilmiş bir kablo ucu vidalarsak işimizi görecektir.



Evet sıra geldi bağlantıya, işin en zevkli ve kolay kısmı burası. Çünkü röle ayakları numaralandırılmıştır ve vereceğim tarif ile yanlış bağlantı yapma ihtimaliniz çok düşüktür. Bu arada röle bağlantısı için mutlaka kablo fişi kullanın.

Aküden çektiğimiz ana hat elektriği rölemizin 30 numaralı ayağına takıyoruz. 85 numaralı ayağa şase (-) elektrik takıyoruz. 86 numaralı ayağa ise tetikleyici kablomuzu takıyoruz, hani butondan yada uzun far dan çektiğimiz kablo. Evet şu an kontağımız açıkken butonumuz açtığımızda yada uzunları yaktığımızda rölemiz devreye geçmektedir, açma kapama sesini duyabilirsiniz. Geriye 87 numaralı ayak kaldı, sis lambalarımızın (+) ucunu da birleştirerek 87 numaralı ayağa takıyoruz. Sis lambasının (+) ucu olan kablo beyaz yanmaz kablodur genelde, ve ucunda büyük ihtimalle erkek fiş bulunur. Sis lambalarımızın (+) ucunuda bağladıktan sonra geriye sis lambalarının (-) şase kablosu kalıyor. Sislerin (-) uçlarınıda birleştirerek şaseye bağlıyoruz.



Bağlantılarımız bitirdikten sonra Sis Lambalarımızın çalışırlığını kontrol ediyoruz ve sorun yok ise rölemizi ve röle üzerindeki kablolarımızı izole bant ile (elektirik bandı) güzelce izole ettikden sonra bize veya gidonumuza engel olmayacak bir yere kablo bağları ile (cırt bant) sabitliyelim. Bağlantıları yaptığımız yer gidon üzerinde ise, gidonumuz sağa sola hareket ettiğinde herhangi bir kabloyu gerdirmediğinden emin olun, gerekli boşluğu vermeyi unutmayın. Bknz. debriyaz yada gaz teli.



Benim motorumda sislerin görüntüsü sonuç olarak bu, nasıl çalıştığını yazının sonunda belirteceğim.

Fakat daha önce yine zurnanın malum sesi çıkardğı yere değineceğim

Evet, şu anda sislerimiz hali hazırda çalışmakda, sisleri çalışıtrmak için buton takan arkadaşlar siz şöyle kenara çekilin bakalım.

Sisleri farının uzun hüzmesine adapte eden arkadaşların şu an ki durumuna bir bakalım, parkımız yanıyor, kısa farımız yanıyor ama uzunları yaktığımızda beraberinde sislerimizde yanmaktadır. Hatta en güzeli selektör yaptığımızda sis lambalarıda uzun farımızla birlikde göz kırpmaktadır. Bence çok işlevsel oldu, peki selektör yaparken bir şeye dikkat ettiniz mi?

Evet, genelde kütüklüğün ön tarafında bulunan selektör düğmesi işaret parmağıyla çalıştırılabildiği için zor bir konumda değil mi? Heleki kısa parmaklı kullanıcılar için. Hatta kışın kalın eldivenle kullanırken hem gidonu tutp hemde selektör yapmak ne kadar zordur. Aynı anda debriyaja basmak zorunda olduğunuzuda bir düşünün, çoğunuz başına gelmiştir bu olay. Debriyaj sıkılı durumdadır ve selektör yapma ihtiyacı duyarsınız, ne zor bi işdir değil mi

Evet işde tam bu esnada benim yıllardır kullandığım bir yöntemi sizinle paylaşmam gerektiğine inanıyor ve anlatmaya başlıyorum.

Selektörümüzü kornamıza entegre etmek, şaşırdık mı? Durun ne olduğunu anlatayım. Kornaya basdığımızda aynı anda selektör de yapsa aracımız fena mı olur. Ama sadece kornaya basınca selektör yapıcak, yani selektör yapınca korna çalmıyacak. Malum sessiz geçmemiz gereken yollarda var, ve uzunları direk yaktığımızda kornamızın da sürekli çalmasını istemeyiz.

Şimdi nasıl olacağını anlatacağım, çok kolay bir işlem. Bize şimdi bir adet röle daha lazım.



Motosiklet kornaları genelde iki girişlidir, yani çoğu araçda olduğu gibi bağlandığı yerden şaseyi alıp sadece elektirik vererek değilde , hem (+) hem (-) elektiriği iki ucuna bağlayarak çalışırlar. İşde buda bizim bağlantımızı kolaylaştırıyor.

Resimde de gördüğünüz gibi herhangi kalınlıkdaki çiftli bir kabloyu kornamızın iki ucunada ayrı ayrı bağlıyoruz. Hangisinin (+) hangsinin (-) olduğunun önemi yok. Elimizdeki iki adet kablo ucunuda 2. rölemizin 85 ve 86 ayaklarına takıyoruz, yine hangi ucun nereye takılacağı önemli değil. Rölenin 30 numaralı ayağına yine aküden sis ler için çektiğimiz ana elektrikden veriyoruz. 87 numaralı ayağada bir kablo takıp bu kabloyu farımızın uzun elektrik hattına bağlıyoruz. Hatırlarsanız sislerin rölesini tetiklemek için uzun fardan bir kablo çekmişdik, işde o kabloya bağlayın yeterli, tekrar far kısmındaki kablolara uğraşmaya gerek yok.

Sonuç olarak buton ile sisleri çalıştırmayı seçen arkadaşlarımız sadece butonu açdıklarında sisleri yanmaktadır, ama korna selektör bütünleşmesini uzun farlarına uygulayabilirler.

Uzunlar ile sislerini yakmayı seçen arkadaşlarımız ise hem uzunu yaktıklarında sisleride yanmaktadır, hemde selektör yapdıklarında sisleride selektör yapmaktadır. Ayrıca kornaya basdıklarında kornayla birlikde lazım olsa da olmasa da selektörleri de sisleriyle birlikde göz kırpmakda ve görünürlüklerini arttırmaktadır.

Görünür olmanın görmekden çok daha önemli olduğunu biz motorculardan daha iyi bilen yoktur.

Farınızda hep açık olsun, yolunuzda...

Kazasız belasız sürüşler dileğiyle...

Olcay AVŞAR


Not : Sislerin ve kornanın bütünleşerek nasıl çalıştığını http://www.olcayavsar.com/sis.wmv adresindeki kısa videodan izleyebilirsiniz.

UYARI : Aracınızın elektrik sistemi ile ilgili bilgiye sahip değilseniz eğer, sis lambası montajı yapmadan önce aracınızın akü ve şarj dinamosu değerlerini öğrenmenizi tavsiye ederim. Kısacası eğer akünüz 9 Amper gibi düşük bir değere sahip ise (doğal olarak şarz sistemide buna göre ayarlanmıştır, akü büyütmek pek bir işe yaramaz) toplamda 110 Watt çeken 2 adet sis lambası aracınızın şarz sistemine fazla yük bindireceği için hasara yol açabilir. Küçük bir motora sahipseniz yüksek ihtimal ile akünüz ve şarz dinamonuz 2 adet sis lambasına yetecek güçde olmayacaktır. Bunun yerine eğer estetik açıdan kötü durmayacak ise tek bir sis lambası takabilirsiniz. Yada uzun süreli sis lambası kullanımlarından kaçınmanızı öneririm. Akü ve şarz kapasiteniz yüksek bile olsa gereksiz yere sis lambası kullanımı yapıp şarz sisteminizi yormayın.

[myheart]

cok faydalı bilgi olcay agabey... Ama benim cross a gerek yok.. Halojen ampulleri taktım on fara senin sayende şimdi güneş gibi aydınlatıyo etrafı

[ginger]

Halojeni nasıl taktınız? benim cbf150 me olurmu ? aküye zararı var mı?

eline sağlık güzel yazmışsın.

[Ertuğrul_Öz]

Ellerine sağlık Olcay

Hyosungun alternatörü yeteri kadar gerilim üretebiliyor mu? Yani şu ana kadar akünün boşalması gibi bir problem yaşadın mı?

[Olcay Avşar]

Ertuğrul, hemen hemen hiç bir motosikletin alternatörü (şarj dinamosu) toplamda 110 Watt akım çeken 2 adet sis lambasını sürekli olarak besleyecek fazladan elektrik üretmezler. Elbetteki tüm motosikletlerin elektrik verilerini tek tek incelemedim ama üreticiler ürettikleri motosikletin elektrik aksamına yetecek kadar kapasitede bir akü ve dinamo koyarlar çünkü büyük dinamo motorun gücünden yer, ama mutlaka her motorda fazladan kullanacağınız küçük bir aralık vardır.

Yazının içinde belirtmişdim yine söyliyeyim, eğer motosikletinizin aküsü 12 amper veya daha üstü bi değerde ise (ki dinamoda ona göredir) gerektiği kadar sisleri yakmanız akünüzü ve dinamonuzu yormaz.

Şimdiye kadar bir Fazer a ve kendi motorum olan Hyosung a takdım bu sistemi. İki motorda da işlemler bittikden sonra şöle bir-iki test yapdım ;

1. Akü tam şarjlı durumdayken;
Motor çalışır vaziyette ve farlar açık olarak sisleri 30 dakika çalıştırıp motoru stop ettikden sonra yapdığım ölçümlerde aküde herhangi bir güç kaybı görmedim.

2. Akü tam şarjlı durumdayken;
Motor stop halinde ve farlar kapalı olarak sisleri 10 dakika çalıştırıp geri kapattıkdan sonra yapdığım ölçümlerde aküde çok düşük (önemsenmeyecek derecede 0,5 ~ 0,6 V) gibi kayıp gözlemledim.

Ve yaklaşık 1,5 aydır faal bir şekilde sisleri kullanıyorum.

[myheart]

Halojen ampulu taktıkdan sonra meydana gelen aku sorunları...

1. Akü tam şarjlı durumdayken;
Motor çalışır vaziyette ve farlar açık olarak sisleri 30 dakika çalıştırıp motoru stop ettikden sonra yapdığım ölçümlerde aküde herhangi bir güç kaybı görmedim. Aynısı halojen içinde geçerli olcay abi saolsun yazmıs...

2. Akü tam şarjlı durumdayken;
Motor stop halinde ve farlar kapalı olarak halojen ampulu 10 dakika çalıştırıp geri kapattıkdan sonra yapdığım ölçümlerde aküde çok yüksek bi azalma hatta motoru bile calıstıramayacak kadar bir azalma meydana geliyo..

3. ilk taktıgımda halojen ampulu sigortayı yakmıstım motor stop eder haldeyken baglamaya calıstıgım için ve taktıkdan sonra bir daha stop eder vaziyetteyken açmadım farları.

4. Motor calısmazken farkları açamadıgım için biraz zorluk cekebiliyodum bazı zamanlar ve onu sorun halibne getirerek röle baglantısı yapmamın gerektigini ogrendim... Olcay abimizin sayesinde cizerek falan baglantıyı yaptım ve su anda 55 watt lık bir halojen ampulle cok güzel bir aydınlatma yaptım...

Cbf150 için aydınlatmanın iyi oldugunu sanıyorum.Yaptıgına değmez yanı bizim motor cinli o yuzden onceden onunu bile zor aydınlatıyodu...

Ve yaklaşık 1 aydır ön farımı güvenle kullanıyorum ve goz gore gore yoluma devam ediyorum .

[kıllıtarkan]

Teşekkürler olcay çok çalışkansın

[myheart]

Teşekkürler olcay çok çalışkansın

Bana teşekkür yok mu o kadar yazdık cizdik ettik Kıskanmaya başlıom bak olcay abiyi hea

[Prometheus]

Olcay bir arkadaştan yorum geldi konuya ilişkin:

Arkadaşın söylediği sistemde 110w'lık farlar yaklaşık olarak
(P=UxI 110=12 x I) 9A akım çeker, ateşleme sistemi ve normal farlarında açık olduğunu düşünürsek bu akım 12-13 Amper'i çok rahat bir şekilde geçecektir. Buna uygun olarak yapılmayan şarj sisteminin uzun süreli kullanımda zarar görebileceği unutulamamalıdır.

2. Akü tam şarjlı durumdayken;
Motor stop halinde ve farlar kapalı olarak sisleri 10 dakika çalıştırıp geri kapattıkdan sonra yapdığım ölçümlerde aküde çok düşük (önemsenmeyecek derecede 0,5 ~ 0,6 V) gibi kayıp gözlemledim.

burada gözden kaçan ufak bir ayrıntı akü voltajı tam şarjlı iken(akü boşta olmak kaydıyla) akü voltajı 12,8 volt civarındadır, boş akü ise 11,8-12 V civarında bir voltaja sahiptir. Yukarıda arkadaşımızın söyledigi değerlere bakarsak aküsü bitmek üzere haberi yok

[Olcay Avşar]

Pro 1. madde doğru elbetteki, yazının içindede vurguladığım gibi uzun süreli kullanımlardan kaçınmanız lazım. Bir soraki mesajımda da Ertuğrul için cevap vermişdim ;

hemen hemen hiç bir motosikletin alternatörü (şarj dinamosu) toplamda 110 Watt akım çeken 2 adet sis lambasını sürekli olarak besleyecek fazladan elektrik üretmezler.

2. madde de ise ufak bir hesap hatası var sanırım, 12,8 V den 0,5 - 0,6 düşersen 12,2 - 12,3 gibi bir değer kalır ki akü bitmiş demek değildir. Ayrıca bu işemi sadece denemek için yaptım, araç çalışmaz duumda iken neden sis lambalarını yakalım ki

[Prometheus]

İlettim kendilerine yanıt bekliyorum

Bu arada arkadaş "boş akü ise 11,8-12 V civarında bir voltaja sahiptir". Boş akünün sahip olduğu voltaj değerine yaklaşmış senin değer. Sanırım ondan bahsetti..

[Olcay Avşar]

Pro cum doğru söylemiş zaten ona bişey demiyorum, yani marş basacak kadar güç var aküde. Bizede bu yetiyor zaten.

[babaçi]

araya koyduğumuz role tam olarak ne işe yarar ve nereden alabilirim.bende sis farı taktım ama araya role veya benzeri herhangi birşey koymadım takarsam ne gibi bir faydasını görürüm

[tubis]

Sağol Olci

[GorkeM]

...

Alakasız olacak ama doum günün kutlu olsun

[myheart]

araya koyduğumuz role tam olarak ne işe yarar ve nereden alabilirim.bende sis farı taktım ama araya role veya benzeri herhangi birşey koymadım takarsam ne gibi bir faydasını görürüm

Role elektirk akımını sabit bir voltajda iletmesini saglıyor.. Ben role yi on fara halojen ampul taktıgım için bagladım su anda memnunum... Olcay abiden daha detaybi bir bilgi alabilirsiniz...

[Olcay Avşar]

Röle nin ne olduğunu ne işse yaradığını "Dörtlü Flaşör Montajı" nda uzunca bi şekilde anlatmışdım oradan okuyabilirsin.

[babaçi]

arkadaşlar dün olcayın dediği gibi sisler ile kornayı ve uzun farı bağladım kornaya bastığınızda çok tatlı bir görüntü oluyor.özellikle yan yollarda önünüze çıkmak isteyen araçlara korna çalarsanız duymasa bile mutlaka görüyor.bilgilerini aktaran arkadaşlara çok teşekkürler

[BLaCK_j.W.a]

Eline sağlık abi gerçekten çok güzel olmuş ... link de açılmadı keşke bitmiş halinide görebilseydik

[northern]

üstadım
Ben Birşey Sorayım Her Sis Farı Için Ayrı Role Mi Kullanıyoruz Yoksa Ikisini Bir Roleye Mi Bağlayacağız