Bilirsinizki motosikletlerde zincir bakımı önemlidir, temiz ve bakımlı bir zincir bize konforlu ve uzun ömürlü bir çalışma sağlar. Motosiklet zincirlerinin malum fiyatları da bizi zinciri korumaya ve daha uzun zaman kullanmaya itiyor. Normal bakımları yapılan bir zincir, yani belli aralıklarla temizlenen ve yağlanan bir zincirin ortalama 25.000 km ömrü vardır. Fakat yapacağımız sistem ile bu süre yaklaşık iki katına çıkmaktadır.
Öncelikle bu fikir nasıl doğdu onu anlatayım, malumunuz zincir bakımı ve temizliği çoğu zaman zevkle yapacağımız bir uğraş olsada aslında bir zor ve zahmetli bir işdir. Etrafı kirletici bir iş olduğundan dışarda yapılmak zorundadır ve soğuk kış günlerinde yağmur ve çamurdan dolayı daha çok yağlanmak isteyen zincirimizle zature olma pahasına hiçbirimiz uğraşmayız.
Ne yapabilirim diye düşünürken aklıma otomatik zincir yağlama sistemleri standart olan motorlu testereler geldi, bunları araştırıken bazı iş makinalarındada böyle sistemlerin mevcut olduğunu öğrendim. Araştırmayı derinleştirince böyle bir sistemin motosikletler içinde üretilip piyasaya sunulduğunu gördüm.
Evet, ne yazıkki sistem yurtdışında var henüz ülkemize gelmiş değil. Fiyatı yaklaşık 50 YTL ve tabiki bu fiyat orası için geçerli, ülkemize gelirse eğer vergiler masraflar ve ithalatcı karıyla fiyatın 2 mislini geçebileceğini rahatca söyleyebilirim. Neyseki çok zor bir sistem değil, bunu biz kendimizde yapıp aracımıza uygulayabiliriz.
Bu resimlerde sistemin yağ haznesi olan küçük şişenin motorlara mote edilmiş hallerini görüyoruz.
Bu resimde ise sistemin can damarı olan ve dişliye yağ damlatan plastik bir mekanizma var.
Bizim bunu el ile yapmamız oldukca zor ve riskli olduğu için daha farklı ama aynı amacı taşıyan bir sistem yapacağız.
Evet, başlıyoruz :
öncelikle bize neler lazım bir bakalım ;
Yağ haznesi olarak kullanmak için bir adet plastik şişe, bunun için en iyi çözüm aseton şişeleridir. 200 ml civarında bir kapasite bize yeterli olacaktır.
Şişeyi sabitlemek ve kullanacağımız hortumları toparlamak için yeteri miktarda plastik kelepce.
Yeteri miktarda akvaryum hava hortumu ve bir adet bu hortumların vanası
En zor ekipman, bir adet 12 Volt selenoid valf
Şimdi bir çoğunuz selenoid valf in ne olduğunu bilmeyebilir, ne olduğunu bilmeyen kişi nereden temin edeceğini de asla bilemez elbetteki. Selenoid valf elektirkli vana dır kısaca, çalışma voltajına göre elektirik akımını verdiğinizde kapalı olan vanayı açarak sıvı yada hava akışına müsade eder. Elektiriği kesdiğinizde ise vanayı tekrar kapatarak maddenin akışını engeller.
Bizim sistemimizde ne işe yarayacağını anlamışsınızdır sanırım, evet selenoid valfimizi kontaktan gelen bir elektrik hattına bağlayacağız ve kontağı açtığımızda yağlama sistemizmiz devreye girecek kontağı kapattığımızda ise devreden çıkacaktır.
Selenoid valfi nereden temiz edebilirsiniz? Belliki elektronik bir parça ve elektronikçilerde bulunur, ama ben sistemi ilk düşündüğümde aklıma bunu temin etmenin çok daha kolay bir yolu geldi. Otogaz dönüşüm istayonları, evet herhangi bir otogaz dönüşüm servisine giderseniz "benzin musluğu" istediğinizde size resimde gördüğünüz selenoid valfden verecektir. Eminimki bir otogaz dönüşüm servisi bulmak, yaşadığınız yerde bir eletronik parça satıcısı bulmakdan ve dahada ötesi onda selenoid valf bulmakdan çok daha kolay olacaktır. Fiyatları 7 YTL den 30 YTL ye kadar değişken, en ucuz olanı bizim işimizi fazlasıyla görecektir sakın fazla para vermeyin.
Montaja başlıyoruz ;
İlk önce yağ haznemizi yani şişemizi, kapağının dip kısmından müsait bir yerden hortumumuzun genişliği kadar deliyoruz. Delik çapına dikkat edin, hortumdan büyük olmasın sakın, hortum sıkı sıkıya girecek şişeye. Bir delikde hemen yanına açıyoruz ki burayada kısa bir hortum takıp hava almasını sağlayacağız.
Sıra geldi şişemizin montajına, şişemizin için seçeceğimiz yer yağ doldurmamız gerektiğinde kolayca ulaşabileceğimiz bir yer olmalıdır. Üstteki resimlerdede gördüğünüz gibi genelde hep açıkda duruyor şişeler. Bende şişenin montajı için yolcu ayaklığının arka kısmını seçtim ve plastik kelepce ile iyice sağlamlaştırdım.
Siz estetiğe önem veren biri iseniz şişeyi görünmeyen bir yere koyabilirsiniz, fakat bu görünmeyen yerde yağ ikmali zor olacağından şişeyi kolayca söküp takabileceğiniz bir aparat yapabilirsiniz. Fikir olarak bisikletlerin suluklarını ve suluğu taktığımız aparatını hatırlatmak isterim.
Şimdi sırada selenoid valfimizin montajı var, elbetteki sudan çamurdan ve dış etkenlerden korunacak bir yere montajlamalıyız. Ben kendi aracımda bunun için çok müsait bir yer buldum. Valfin montajı bittikden sonra (-) ucuna şase veriyoruz, (+) ucunada kontak açıkken elektrik veren bir hattan elektrik çekmeliyiz. Buna çok dikkat edin, yoksa kontak kapalıda olsa açıkda olsa valf açık kalacak ve yağ akacaktır.
Selenoid valfin montajını yapmadan önce hortumu valfe montaj ederseniz iyi olur, çünkü hortumumuz valfin ucuna göre biraz ufak kalıyor ve ısıtarak zorla giriyor. Bunuda montajlandığı yerde yapmanız imkansıza yakındır. Aman dikkat valfin plastik olan uclarını kırmayalım.
Son olarakda hortumu uygun yerlerden geçirerek arka dişliye yakın bir mesafeye (1 cm kadar) ucu denk gelicek şekilde montajlıyoruz.
Arka dişli ile selenoid valf arasına akvaryumcudan hortumla birlikte temin ettiğimiz küçük plastik vanayı koyuyoruz. Bu vana ile yağın ne kadar aralıkla damlayacağını ayarlayacağız, bunun tarifi malesef yok. Deneme yanılma yöntemi ile ve damlaları zaman tutarak sayarak vananın ayarını vermelisiniz. Dakikada ortalama 3 damla yeterli gözüküyor bana şimdilik.
Peki yağlama nasıl olacak?
Arka dişliye diklemesine bakan ve aynı hizada duran hortum ucu ağır ve yavaş bir şekilde damlayı bırakmaktadır, damlayı alan dişli ise zincirimiz tam olması gereken yerden orta içden yağlamaktadır. Ama bu işlem durduğumuz yerde gerçekleşmemektedir, çünkü emniyet açısından dişli veya zincire herhangi bir maddenin değmesini istemediğimiz için damlama yapan hortum ucunu dişliye çok yakın bir mesafede bırakdık. Motosikletimiz hareket halinde iken hortumun ucundan yavaşca süzülen yağ damlası, merkezkaç kuvveti ile dişliye damlamaktadır. Yani araç durur halde iken kontağımız kapalıyken damlama olmaz (yeni durmuş isek ucda kalan son bir iki damla damlayabilir) eğer kontağımız açıksa ve durur vazıyette isek yağ aşşağı damlar hareket etmeye başladığımızda ise yağ damlası aşşağı doğru değil geriye doğru yani tam dişlinin üzerine damlayacaktır (akacaktır).
Evet sistemin son görünüşü aşşağıdaki gibi ;
Benim için estetiğin bir önemi yoktur ve fazla özenmedim, ama siz mesela en azından plastik kelepceyi beyaz kullanabilirsiniz ve şişenizin kapağıda beyaz olabilir
Yağ hazneme 90 numara dişli yağı koyup (1 litresi 2-3 YTL) Sistemi yaklaşık 100 km test ediyorum ve tahmin ettiğim şekilde çalışmakta, sıra geldi hortumun dişliye damlatan uc kısmını bir şekilde sağlamlaştırarak sabitlemeliyiz oraya. Bu şekilde bırakırsak yerinden oynayıp kayabiliyor, yumuşak bir malzeme olması bir tehlike oluşturmuyor ama yerinden oynadığında hem görevini yapmıyor hemde istemediğimiz bölgeleri fazladan yağlıyor.
Bu sabitleme işi için önce hortumu takabileceğiniz çapda (ortalama 5 mm) bir demir veya sert plastik boru temin etmeliyiz. Hırdavatcıları gezerken gözüme ilk görünen şeyi bunun için kullanmaya karar verdim.
Evet bu bir kapalı sert yay
Doğal olarak esnek bir malzeme, ama sert ve kapalı yay olmasından dolayı kendi haline bırakıldığında asla hava sızdırmıyor. Hortumumuzu hemen bu temin ettiğimiz yaya yada boruya takıyoruz ve kendi motorumuza uygun bir bağlantı demiri ile maşaya sabitleyip arka dişliye göre mesafe ve hizasını ayarlıyoruz.
Ben montajlama için bir adet L demir kullandım, her nalburda bulabilirsiniz.
Tabi bu demiri siyaha boyasam daha hoş durur
Evet sonuç olarak sistemimiz sağlıklı bir şekilde çalışmaktadır, fakat damlama ayarını iyi yapmalısınız. Eğer fazla damlarsa lastik yanağı biraz yağ olabilir.
Bu arada bir not, havalar soğudukca yağının akışkanlığı zorlaşabilir ve hortumdaki vanayı biraz daha açmamız gerekebilir. Hatta çok soğuk kış günlerinde 90 numara yerine normal ucuz motor yağıda koyabiliriz.
Ben sistemi yaparken çok eğlendim ve işlevselliğinden memnunum, umarım sizde yazıyı okurken eğlenmişsinizdir.
Kazasız ve arızasız günler dileğiyle.
Sağlıcakla kalın...
Olcay AVŞAR