T.C
BAŞBAKANLIK
TÜRKİYE MOTOSİKLET FEDERASYONU
TURKISH MOTORCYCLING FEDERATION
30-Kasım-2004
Türkiye Büyük Millet Meclisi Avrupa Birliği’ne uyum doğrultusunda Karayolları Trafik Kanunu’nda bazı değişimler gerçekleştirecektir.
Yapılması gündemde olan yasa ve yönetmelik değişikliği ile ilgili Türkiye Motosiklet Federasyonu’nun görüşleri şöyledir
Saygılarımızla arz ederiz.
TMF
YÖNETİM KURULU ADINA
Bekir Yunus UÇAR
Başkan
Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği motosiklet konusunda 1930’lu yılların anlayışını yansıtmakta olup, bu güne kadar gerekli değişim ve düzenlemelerin yapılmamış olması, ülkemizdeki motosiklet kullanıcılarının Trafikte can güvenliğini ciddi bir biçimde tehlikeye sokmaktadır.
Ülkemiz şartlarında ekonomik gerçeklerimize ters düşen uygulamalar sonucunda sayıları ancak 1.200.000 civarında olan motosiklet sürücüsüne sahiptir. Ancak uygulamalar sonucunda motosiklet sürücüleri güvenlik güçleri ile sürekli karşı karşıya gelmektedir.
A- Motosiklet Ehliyeti :
Yeni yasa taslağında Motosiklet ehliyetleri şöyle tanımlanmıştır:
Madde 38 : Sürücü belgeleri, kullanılacak araçların cinslerine ve gruplarına göre aşağıdaki sınıflara ayrılmış olup
a) A sınıfı sürücü belgesi, silindir hacmi 125 cm3’ü ve gücü 11 kw’ ı geçen motosiklet kullanacaklara,
b) A1 Sınıfı Sürücü Belgesi , motorlu bisiklet ve silindir hacmi 125 cm3 ü ve gücü 11 kw’ ı geçmeyen motosiklet kullanacaklara...
diye devam etmektedir.
Aynı konunun ayrıntısı olarak madde 41’de şöyle denmiştir.
Madde 41 : Sürücü belgesi alacaklarda aşağıdaki şartlar aranır:
a) Adayların:
1- A,A1,f ve ve h Sınıfı Sürücü Belgesi alacakların 17 yaşını bitirmiş olmaları ,
diye devam etmektedir.
Bu değişiklikten bizim anladığımız şudur : Motosiklet ehliyetlerine iki sınıf getirilmiştir. Bu sınıflar motosikletin motor gücüne göre belirlenmiştir. Her iki sınıf ehliyet için de ana kıstas olarak aynı yaş belirlenmiştir.
Bizim bu konudaki önerilerimiz şunlardır:
1- En fazla 50 cc motor hacmindeki motorlu bisiklet(mobilet) ve scooterlar gelişmekte olan ülkemizde milyonlarca insanın ulaşabileceği en ucuz ve kullanışlı ulaşım aracı olarak ve FRANSA’da ki güncel uygulamada da olduğu gibi tamamen ehliyet ve ruhsat zorunluluğu dışında bırakılarak 16 yaşından itibaren bir bisiklet gibi kullanılabilmelidir.
Paris 2004- Plakasız 50 cc bir scooter
Paris
Örneğin: Türkiye’de imal edilerek Fransa’ya ihraç edilen bir mobilet, bu ülkede plakasız ve ehliyet zorunluluğu olmaksızın kullanılabilmektedir.
Saygon / VİETNAM
2-Tüm Dünya ve Avrupa ülkelerinde olduğu gibi motosiklet ehliyetlerinin iki sınıfa ayrılması doğru bir yaklaşımdır. Ancak bu ayrımda doğru yapılmalıdır.
Motosiklete yeni başlamış genç insanların tecrübeleri olmadan büyük hacimli motosikletlere binmesi doğru değildir.
A1 sınıfı ehliyet alacakların tasarıdaki tanımı bizce de doğrudur.
Ama otomobil ve üstü ehliyet sahibi olan kişiler her yaşta 125 cc ye kadar olan motosikletleri FRANSA’da ki güncel uygulamada olduğu gibi ayrı bir ehliyet gerekmeden kullanabilmelidir.
125 cc ve üstü motosiklet kullanımını kapsayan A sınıfı ehliyete başvuru yaş sınırı ise 18 olmalıdır.
Sürücü ehliyetlerindeki ana kıstas olan Trafik Eğitimi, denetlenmesi güncel şartlar altında zor ve pahalı olan sürücü kurslarından çok İlk Öğrenim Kurumlarımızda zorunlu ders olarak iyi bir biçimde işlenirse daha etkili olacaktır.
B- Trafik Güvenlik Kurulu
Yeni tasarının 2.maddesi şöyledir:
“Madde 2 : ‘Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanının başkanlığında Karayolu Güvenliği Yüksek Kuruluna katılan kamu kurumlarının en az daire başkanı seviyesinde görevlileri; Sivil Savunma Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Trafik uygulama ve Denetleme Dairesi başkanlığı, İçişleri bakanlığınca uygun görülen trafikle ilgili üniversite temsilcileri ile İçişleri bakanlığınca uygun görülen trafikle ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, vakıflar ve üye sayısı, örgütlenme, kamuya yararlı kararı bulunma gibi kriterler dikkate alınarak belirlenecek derneklerin en çok üç temsilcisinden oluşur. “ denmektedir.
Motosiklet kullanımı bilgi ve tecrübe isteyen bir konudur. Ülkemizdeki motosiklet kullanıcılarının büyük bir çoğunluğu aynı zamanda otomobil kullanmaktadır. Bu yüzden trafik sorunlarına iki ayrı pencereden bakabilmekte ve trafik sorunlarını daha iyi analiz edebilmektedir.
Bu vasıfları nedeni ile Karayolları Trafik Güvenliği Kurulu’nda , İçişleri Bakanlığı ya da başka bir kurumun tercihine bırakılmadan Türkiye Motosiklet Federasyonu temsilcileri de doğrudan yer almalıdır.
KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDEKİ HUSUSLAR
Yasaya bağlı olarak Karayolları Trafik Yönetmeliğinde acilen değişmesi gereken konular şunlardır:
1- Madde 100 : Karayolları Trafik Kanununda ve Yönetmeliğinde yazılı kayıt ve şartlar dışında aksine işaret bulunmadıkça yerleşim yeri dışında 90 km/s, otoyollarda 120 km/s hızı geçmemek kayıt ve şartları ile şehir içi ve şehirlerarası römorksuz taşıt cinsleri için saatteki en çok hız sınırları aşağıda gösterilmiştir.
Araç cinsi Yer.yeri içi Yer.yeri dışı Otoyolda
Otomobil 50 90 120
Otobüs 50 80 100
Kamyon 50 80 90
Motosiklet 50 70 80
Görüldüğü gibi şehirlerarası yollarda, özellikle tek yön yollarda motosikletler kendinden çok daha büyük Otobüs ve Kamyon gibi araçların önünde kendilerini tehlikeye atacak bir bicimde gitmeye zorlanmaktadır. Bir motosikletin bu hız sınırları ile bir kamyon ya da otobüsü sollaması mümkün değildir.
Avrupa ve Dünya’da motosiklet hız sınırları otomobiller ile aynı seviyededir.
Bu düzenleme en kısa zamanda yapılmalıdır.
2-Madde 106 :
c) 1- Motorsuz araç sürenler motorlu araçlara
2-Otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, lastik tekerlekli traktör, iş makinelerini sürenler yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş hakkı vermek suretiyle geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.
Görüldüğü gibi yönetmelikte her türlü araç sayılmasına rağmen motosikletin adı bile geçmemektedir.
Bir çok ülkede bırakalım motosikleti motorsuz bir araç olan bisiklet bile geçiş önceliğine sahiptir.
Motosiklet bu sıralamanın en başında yer almalıdır.
3-Madde 126 :
Araçların ışıklandırılması
5- Sis ışıklarının sis, kar şiddetli yağmur sebebi ile görüşün yetersiz olduğu haller dışında ve geceleri yakını ve uzağı gösteren ışıklarla aynı zamanda kullanılması yasaktır.
Motosiklet kazaları ile ilgili yapılan araştırmalar bu kazaların % 70’inin araçların motosikleti farketmemesi sonucu oluştuğunu tesbit etmiştir.Bu yüzden motosikletlerin farları gündüz ve gece açıktır.
Motosiklet sis farları ise farkedilme ve özellikle tek lambası yanmayan araçtan ayırdedilme fonksiyonundan ötürü genelde farlar ile birlikte açık olarak kullanılmaktadır.
Motosiklet lambalarının açık olması herhangi bir hava şartına bağlı olmadan farkedilme zorunluluğu olarak yasada yer almalıdır.
4- Madde 67 :
a) Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk üç yaş sonunda ve devamında her 2 yılda bir.
b) Resmi ve ticari plakalı otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk iki yaş sonunda ve devamında her yılda bir.
c) Lastik tekerlekli traktörler ile bunların her türlü römorkları ilk üç yaş sonunda ve devamında 3 yılda bir.
d) Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir periyodik muayeneye tabi tutulurlar.
Görüldüğü gibi motosiklet burada da adı bile geçmeden her yıl muayene zorunluluğuna tabidir.
Oysa motosikletler otomobillerden daha ileri teknoloji ile üretilen ama daha basit yapıya sahip araçlardır ve bakımları kolaydır.
Bir traktör bile 3 yılda bir muayeneye tabi tutulurken motosikletlerin her yıl muayeneye mecbur bırakılması anlaşılır gibi değildir.
Motosikletler de otomobiller gibi değerlendirilmeli ilk üç yıl sonunda iki yılda bir muayenesi yapılmalıdır.
5-Kask Standartları:
Karayolları Trafik Yönetmeliğinde motosikletlerde kullanılan koruma başlığı (kask) ile ilgili bir standart bulunmamaktadır.
1 Sayılı cetvel şöyle ifade ediyor :
“Koruma Başlığı : Sürücü ve taşınması halinde yolcular için, yanmayacak ve başı, ısı, çarpma ve dış tesirlere karşı koruyacak , görme ve işitmeye engel olmayacak, kolay takılıp çıkarılacak.”
Bu ifade çok genel olup bir standartı kapsamamaktadır.
İlgili cetveldeki tanıma Türkiye Motosiklet federasyonu tarafından belirlenecek uluslararası norm ve standartlara uygun olma ibaresi eklenmeli ve bu konuda standart belirlenmelidir.
6- Dengesiz Mali Uygulama
Resmi işlemlerde ve karayolu geçiş ücretlerinde motosiklete karşı yapılan haksız ve dengesiz uygulamalar gerek vatandaş gerekse güvenlik birimleri için büyük sıkıntılar oluşturmakta ve ülke açısından faydalı olan motosiklet kullanımının artması önemli ölçüde yavaşlamaktadır.
1 Milyar TL’lik Mobilet Plaka masrafı: 61 milyon TL
27 Milyar TL’lik Otomobil Plaka masrafı: 71 milyon TL
Otomobil - Motosiklet Ehliyet: 400.000.000 TL Eşit
Belirttiğimiz noktalardaki Yasa ve Yönetmelik değişiklikleri acilen yapılmalıdır.
Bu değişiklikler 1.200.000’i aşkın ve sayıları hızla artan, artması da gereken motosiklet kullanıcılarının can güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.
İlginiz için teşekkür ederiz.
TÜRKİYE MOTOSİKLET FEDERASYONU