TRAIL ve RAKE nedir? (Motosikletin kullanımını etkileyen önemli şeylerdendir)

**memin1857** · 11 Eylül 2006, 06:07

TRAIL ve RAKE bir motosikletin kullanım karakterini belirleyen en önemli faktörlerden ikisidir.

Bu ikisinin aldığı değerler motosikletin düşük hızlardaki kullanım kolaylığını, dönüşleri ve yüksek hızlardaki stabilitesini ciddi anlamda etkiler.

RAKE, (Kastor Açısıda denir) motosikletlerde ön maşanın yere olan açısına denir. (Not: Bisikletlerde RAKE'in anlamı farklıdır) RAKE'in ufak olması ön ve arka tekerlek arasındaki mesafeyi kısaltır, RAKE'in büyük olması ise uzatır. Büyük RAKE'li motosikletlerin gidonunun düz durası vardır. Aynı şekilde otomobillerdede direksiyonun dönüşten sonra kendini toparlamasını sağlar.

TRAIL ise gidonun bağlı olduğu (döndüğü) eksenden aynı açıda yere hayali olarak çizilen çizginin yere deydiği nokta ile ön akstan yere dik çizilen çizginin yere deydiği nokta arasındaki mesafeye denir. İkinci nokta birinci noktanın biraz gerisine düşecektir ve haliyle öndeki noktayı takip (TRAIL) edecektir. Net TRAILi belirleyen RAKE açısı, OFFSET ölçüsü ve tekerlek büyüklüğüdür.

Birde OFFSET vardır. OFFSET, motosiklet maşaları çoğu bisikletin aksine dümdüz olduğu için gidon dönüş eksenini maşalara bağlayan parçanın büyüklüğüyle oluşan mesafe farkıdır. OFFSETi küçük motosikletlerde (gidon ekseni ile maşası yakın motosikletlerde) TRAIL büyük olmaktadır. OFFSETİ büyük motosikletlerde TRAIL küçük olmaktadır. Çünkü OFFSET azaldığı zaman ön tekerin mili arka tekerleğe yaklaşmakta, yani takip (TRAIL) ettiği noktadan uzaklaşmaktadır.

Motosikletlerin tarzına göre bu TRAIL ve RAKE ölçüleri değişir.

Etkileri:

TRAIL değerleri düşük olan motosikletler, Racing (SS) motosikletler örneğin, düşük hızlarda manevralarda çok pratiktirler, arka arkaya virajlarda oldukça kıvraktırlar fakat yüksek hızlarda yol koşullardan çok etkilenirler ve stabil değildirler, kullanmaları zordur. Cruiser tarzı TRAIL değeri yüksek motosikletler ise otoparkta sağ sol yaparken ağlatırlar, arka arkaya virajlarda döneleri gelmez ama yüksek hızda kendiliğinden ok gibi dümdüz giderler, kullanımları kolaydır.

Düşük TRAIL'li motosikletlerde (SS'lerde) WOBBLE oluşma ihtimali yüksektir. WOBBLE motosikletin gidonunun ve kendisinin yüksek hızda çok tehlikeli bir şekilde sağa sola hızlı sallanmasıdır.

MOTOSİKLETİ DİK TUTAN JİROSKOPİK GÜÇ DEĞİLDİR. Donald Duck'ın kitabında ve internette pek çok kaynakta bunun tersinin yazdığını biliyorum fakat bunun aksi bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bisiklet ve motosikletlere 2 adet ekstra ters yönde dönen tekerlek monte edilerek jiroskopik güç iptal edildiğinde bile çok rahat kullanılabilmektedir. Kontra-viraj tekniğini biliyorsanız motosiklet 20km/h üzerinde iken gidonu çevirmeye çalışırsanız motosikletin gidonu çevirdiğiniz yönün tersine döndüğünü görürsünüz. İşte RAKE ve TRAIL'ın varlığı sayesinde motosikletin gidonunu düz tutan etki oluşur ve bu sebeple motosiklet gidonu düz durmaya çalıştığı için kendide dik ve düz gider.

Teknik olarak 0 RAKE'li ve negatif TRAIL'lı motosiklet/bisiklet yapmak mümkündür. Ama o motosiklet kullanılmasını aşırı zorlaştıracak kadar dengesiz ve tehlikeli olacaktır. Böyle bir motosiklet yapılsa, o motosikleti kullanmak, 70km/h hızla gidiyor bile olsanız sanki duran bir motosikleti ayaklarınızı yere koymadan düz tutmaya çalışmaya benzer. Alışveriş arabası gibi olur.

Ağırlığından dolayı cruiser motorların kullanımının zor olduğuna inananlar çoğunlukta fakat bunun tersine cruiserlar sürekli düz gitme eğilimli, devirmesi kontrolü kaybetmesi en zor motosikletlerdir. SS (Racing) motorlarda ise tam tersine virajlara rahat girsin kıvrak olsun diye oldukça dengesiz yapılmışlardır, bu sebeple ancak uzman sürücüler kullanabilir. Çünkü uzman sürücüler bu kıvraklığı kullanabilecek yapıda, yüksek hızdaki dengesizliğide kompanse edebilecek beceridedirler. Cruiserların bir türlü dönesi gelmez, gidonları çok ağır gelir. Ama cruiserlar yeterince kuvvetliyse kolayca ve tehlikesizce drift yapmaya (yanlamaya) çok müsaittirler. SS MOTORLARIN KULLANILMASINI ZORLAŞTIRAN VE TEHLİKELİ YAPAN YALNIZCA ÇOK HIZLI OLMALARI DEĞİLDİR.

TRAIL ve RAKE konusunda iki uç nokta olan SS ve Cruiser motosikletlerden bahsettim. Fakat arada kalan pek çok motosiklet türüde var tabiki. Çok düşük hızda manevralar hariç kullanması en kolay motosikletler cruiserlardır. Motosiklet (özellikle ilk motosiklet) seçiminizi yaparken aklınızda bulundurmanız gereken şeylerden biri TRAIL ve RAKE'tir.

Aşağıdaki videoyu izlediğinizde aşırı TRAIL'ı olan bir bisikletin üstünde sürücü olmadan kendi kendine gittiğini ve hatta sürücüsüz ve hareket halindeyken yandan sertçe ittirilmesine rağmen yinede devrilmeyip dümdüz gitmeye devam ettiğini görebilirsiniz. (Dikkatli bakarsanız bisikletin maşası ters duruyor, TRAILı çok büyük.)

http://www.mehmetemin.com.tr/motosik...stability.mpeg (3.66MB)

Bu açıdan motosikletlerin kullanım kolaylığını tartışırken ağırlığına değil TRAIL ve RAKE değerlerine bakmak önemlidir.

(Not: İngilizcesi olmayanlar için TRAIL TREYIL diye, RAKE REYK diye okunur)

**DARKDIAMOND** · 11 Eylül 2006, 07:26

Açıklama budur! Motosiklette tarza bakış açısını değiştirebilecek bir açıklama.Çok teşekkür ederim.

**dertli** · 11 Eylül 2006, 07:44

valla sağol kardeş çok ayrıntılı açıklamışsın.

**fener1907** · 11 Eylül 2006, 08:56

Paylaşımın için teşekkürler.EMEĞİNE SAĞLIK.

**standart** · 11 Eylül 2006, 16:52

süpersin

çok teşekkür ederim... inanılmaz bir zamanlama ile çok değerli bir bilgi paylaştın

**Jazzbass** · 11 Eylül 2006, 19:20

Hmm değişik bir yaklaşım. Peki böyle ayarlanmış bir motosikleti kullanmak şuanki mevcut motosikletlerimizi kullanma tekniğimizi değiştirmez mi ? Bu değişikliğe uymak ne derece başarılı olur?

**ozmen** · 12 Eylül 2006, 22:59

eline sağlık....Bilgi paylaşıldıkça güzeldir.Teşekkürler.....

**merttunax** · 12 Eylül 2006, 23:21

Videolarda eklenince gayet hoş bir açıklama olmuş. Emeğin ve paylaşımın için teşekkürler. (Böyle terimleri hiç duymamıştım öğrenmiş oldum)

**stok** · 24 Eylül 2006, 22:04

" MOTOSİKLETİ DİK TUTAN JİROSKOPİK GÜÇ DEĞİLDİR. Donald Duck'ın kitabında ve internette pek çok kaynakta bunun tersinin yazdığını biliyorum fakat bunun aksi bilimsel olarak kanıtlanmıştır. " iyi güzel yazmışsında motoru dik tutan nedir peki ? o zaman bütün motor üreticileri büyük gaflet içerisinde boşu boşuna yan ayaklık koymuşlar motorlara.

neden gidip onları uyarmayı denemiyorsun ?

motorun yada bisikletin üstündeyken hiç kendine beni düşmeden ayakta tutan güç nedir diye sormadınmı hiç ? cevap çok basit teker döndüğü sürece oraya ileri gitme enerjisi aktardığın sürece bisikletin yada motorun işi ileri doğru hareket etmek olacak. arkasından aldığı güç bitene kadar. şimdi söylediğin birbirinin aksine hareket eden iki teker ? :S biri öne biri arkaya doğrumu gidiyor ? bunu açıklarmısın ? gidonu olamayan bisikletler ne olacak peki ? hani sirklerde panayırlarda pedallı seleli ama gidonu olmayan bisikletler ne olacak ? umarım bu yazdıklarını bi yerlerden copy past yapıp sonrada kendi yorumunu alakasız bi şekilde bize sunmuyorsundur.

**kadavra450** · 25 Eylül 2006, 00:52

baba büyüksün motora bakış açımı değiştirdin.
bildiğiniz şeyleri paylaşın arkadaşlar ben acemiyim,ihtiyacım var bilgiye.

**Carcharoth** · 25 Eylül 2006, 01:06

Çok güzel arşivlik bir bilgi ellerine emeğine sağlık. Merakla okudum. Teşekkür ederim.

**APV41** · 25 Eylül 2006, 01:06

ellerine sağlık ama anlamayanlara anlatmak güç olacak allah sabır versin

**G-Strider** · 25 Eylül 2006, 01:17

Hocam torku da cok guzel ozetlemistin, kutluyorum tekrar

Bilgilerinizi bizimle paylasirsaniz bahtiyar oluruz.

Benden de ek bilgiler

Rake and Trail - Detayli aciklamali guzel bir sayfa
http://64.172.168.34/neatstuff/rakeandtrail.htm

Rake & Trail Calculator
http://www.rbracing-rsr.com/rakeandtrail.html

Motorcycle Glossary
http://www.ama-cycle.org/roadride/Glossary.asp

Motorcycle School
http://www.totalmotorcycle.com/school-SectionFiveB.htm

Basit bir aciklama resmi:

Chopperlarda trail aciklamasi:

Crosslarda trail:

**clint** · 25 Eylül 2006, 01:29

Mehmetemin kardeş adın gibi emin adımlarla teknik bilgiler yazarı olma yolunda ilerleiyorsun, emeğine, aklına sağlık. Bir kez daha ve ısrarla yöneticilere sesleniyorum, bu makaleler, teknik bilgiler başlığına sabitlenmeli. Bunların her biri biz acemiler ve hatta usta sürücüler için de hazine değerinde makaleler.
Tebrik ediyor ve çalışmalarında başarılar diliyorum.

**ledo** · 25 Eylül 2006, 01:36

memin'e çok teşekkürler !

Bir teşekkür de G-Strider'a....

Not: Jiroskopik güç ile ilgili, anlatımdan kaynaklanan bir hata olduğunu düşünüyorum. Bu konuyu biraz daha açarsan seviniriz !

**stok** · 26 Eylül 2006, 00:06

ya arkadaşlar ledo arkadaşta benimle aynı kanıda sanırım. kimse okuduğunu anlamıyormu forumlara sadece teşekkür etmek içinmi giriyorsunuz ? memin arkadaş motoru dik tutan jiroskopik güç değildir demiş ozaman motor üreticileri yan ayaklığı boşuna üretmiş madem jiroskopik güç dik durmasını sağlamıyor o zaman motorun kendi kendine ayakta durması gerekmezmi ? birbirinin aksine giden iki tekerin mantıklı bir izahını yapan birisi yokmu ? nedemek birbirinin aksi biri öne doğru gidiyorsa önün aksi istikameti arka değilmidir ? biri öne biri arkaya giden lastik (şakamı bu ? ) demekki herkes bu konuya teşekkür etmek için giriyor doğru düzgün okuyan bile yok. memin arkadaşın söylediklerinde hiçbir hata yok hata bizlerde sadece...

**hakanyildirim28** · 26 Eylül 2006, 00:37

stok konuyu acan memin arkadas bu konuya uzun zamandır ugramamıs anlasılan istersen direk mesaj atta bu konuyu tartısın bizde ogrenelim dogrularıyla

G-Strider

bu resimler icin teşekürler gercekten onların sayesinde anladım olayı

**PANDERMOS** · 26 Eylül 2006, 01:03

stok adlı üyeden alıntı

ya arkadaşlar ledo arkadaşta benimle aynı kanıda sanırım. kimse okuduğunu anlamıyormu forumlara sadece teşekkür etmek içinmi giriyorsunuz ? memin arkadaş motoru dik tutan jiroskopik güç değildir demiş ozaman motor üreticileri yan ayaklığı boşuna üretmiş madem jiroskopik güç dik durmasını sağlamıyor o zaman motorun kendi kendine ayakta durması gerekmezmi ? birbirinin aksine giden iki tekerin mantıklı bir izahını yapan birisi yokmu ? nedemek birbirinin aksi biri öne doğru gidiyorsa önün aksi istikameti arka değilmidir ? biri öne biri arkaya giden lastik (şakamı bu ? ) demekki herkes bu konuya teşekkür etmek için giriyor doğru düzgün okuyan bile yok. memin arkadaşın söylediklerinde hiçbir hata yok hata bizlerde sadece...

Selam Stok;

Birbirinin tersi yönde devinimde olan aynı şaseye bağlı iki teker, eğer aynı ağırlıkta/çapta/hızda yani birbirinin ikizi iseler dönme momentumlarını sıfırlarlar, bu nedenle teorik olarak jiroskop sıfır sayılır, burdan yola çıkarakta motoru denge tutan şeyin jiroskopi olmadığı varsayımına ulaşılır. Ama bence motoru belli bir dikey ekesende tutan şey tekerleklerin dönmesi ile oluşan ( hız artıkça artan ) momentumdur. Ve bu dönen diskin yatay eksende yönünü değiştirmek için uygulanması gereken gücün diskin hızı ve kütlesi ile doğru orantılı olarak artması sonucu oluşan etki/tepki halidir.

**nautilus** · 26 Eylül 2006, 01:04

stok adlı üyeden alıntı

ya arkadaşlar ledo arkadaşta benimle aynı kanıda sanırım. kimse okuduğunu anlamıyormu forumlara sadece teşekkür etmek içinmi giriyorsunuz ? memin arkadaş motoru dik tutan jiroskopik güç değildir demiş ozaman motor üreticileri yan ayaklığı boşuna üretmiş madem jiroskopik güç dik durmasını sağlamıyor o zaman motorun kendi kendine ayakta durması gerekmezmi ? birbirinin aksine giden iki tekerin mantıklı bir izahını yapan birisi yokmu ? nedemek birbirinin aksi biri öne doğru gidiyorsa önün aksi istikameti arka değilmidir ? biri öne biri arkaya giden lastik (şakamı bu ? ) demekki herkes bu konuya teşekkür etmek için giriyor doğru düzgün okuyan bile yok. memin arkadaşın söylediklerinde hiçbir hata yok hata bizlerde sadece...

Dostum fikir yürütebilecek kadar teknik bilgiye sahip değilim.Ancak okuduğunu kimse anlamıyor mu şeklinde serzenişte bulunurken senin biraz daha dikkatli okumanı tavsiye ediyorum.Çünkü extra 2 adet tekerlekten bahsediyor yazıda...

**memin1857** · 26 Eylül 2006, 03:52

stok adlı üyeden alıntı

birbirinin aksine giden iki tekerin mantıklı bir izahını yapan birisi yokmu ? nedemek birbirinin aksi biri öne doğru gidiyorsa önün aksi istikameti arka değilmidir ? biri öne biri arkaya giden lastik (şakamı bu ? )

Konuyla ilgili ingilizce doküman: http://www.losethetrainingwheels.org...px?Lev=2&ID=34
Bu konuda ayrıca onlarca kaynak site ve kitap okudum.

Bu arada G-Strider ==>