Herkese Merhaba;
Soğuk havalarda hiç bir sorun olmayan amortisörlerim, havaların ısınmasıyla birden yağ kaçırır hale gelmeye başladı.
Zaten son zamanlarda bozuk yollarda -ki Foça'da düzgün yol yok
- "tak" diye ses gelmeye, gösterge bile deli gibi titreşmeye başlamıştı. Yağın değişme zamanı geldiği belliydi. Yağı değiştirmişken keçeleri de değiştireyim bari diyerek işe giriştim. İnternette yaptığım araştırmalarda F650 GS için düzgün resimli bir anlatım bulamadım. Bari bu eksikliği ben gidermeye çalışayım dedim. Hoş ben de resimli anlatım yapamadım. Ama eksikliği parça resimleriyle ve şimdi çektiğim resimlerle gidermeye çalışacağım. Bakalım ne çıkacak bitince
Öncelikle gerekli malzemeler:
- Torx alyan takımı
- Alyan takımı
- 10 numara anahtar (Tercihen lokma takımı)
- Çekiç
- Temin edebildiğiniz en ince ve orta kalınlıkta 2 adet düz tornavida
- 600+600+20 ml. 3 ayrı yere bölünmüş fork oil (Repsol markayı Kahramanlar'dan litresini 25 liraya aldım. Daha uygunu bulunabilir.)
- 31 42 2 312 838 parça numaralı yağ keçesi
- 31 42 7 681 274 parça numaralı yağ keçesi (Her iki keçe takımı Bempar'dan 130 liraya aldım.)
- Motorin, benzin veya gazyağı
- 2 adet balata temizleme spreyi (Ben yetiririm derseniz 1 tane de yeter)
- Motosikletin altına destek olarak konabilecek herhangi bir şey
- Atık yağlar için kova
- 3-4 saat sizin için vaktini verebilecek birisi. (Tercihen az fikir yürüten, eli anahtar tutmasa da olur. Anahtarı siz tutacaksınız o sadece amortisörü tutma gibi işler yapacak size.)
- Ortalığı batırmamamız için eski gazete
- Elektrik bandı
- Bez
- Huni
Öncelikle motosikletimizi orta sehpaya alıyoruz.
Altına koyacağımız malzeme ve motosikletin ağırlığı altında ezilmesin diye. Karter korumayı çıkartacağız. Resimdekinde tek vida var ama benimkisinde 3 civata vardı. Sorun değil torx alyanla çıkartıp alıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m99ht.png
Daha sonra motorun arka kısmına bastırarak alt tarafa bir destek yerleştirerek ön tekerin yerle bağlantısını kesiyoruz.
Tekerleği sökmeden evvel ABS sensörü ve ön freni sökeceğiz. Resimde gözüken okla işaretlediğim ABS sensörünün civatasını lokma takımı ile yoksa 10 anahtar ile söküyoruz. ABS sensörünün kablosunu amortisör üst tarafında resimde gözüken tutucudan ve diğer tel şeklinde olan resimde gözükmeyen tutucudan çıkartıp arka tarafta koruma demirinin oraya bir yere bağlıyoruz. Sıra geldi ön frene. Freni amortisöre irtibatlayan, resimde gösterdiğim iki adet alyan başlı civatayı söküyoruz. Freni tutan herhangi bir parça kalmadı. Yavaşça, yukarıya ve geriye doğru çekerek çıkartıyoruz ve onu da arka tarafa koruma demirine bağlayarak emniyete alıyoruz. Çevredekilere de ön frene basmamalarını tembih ediyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9bzu.jpg
Ön teker bisiklet tekeri gibi kaldı artık. Aşağıda resimde okla gösterdiğim tekerlek milini tutan torx alyanı çıkartıyoruz ki tekerleğin mili dönebilsin ve çıkabilsin. Artık tekerlekle bizi ayıran tek şey mil. Aşağıdaki resimde yine okla gösterdiğim mili alyan ile açarak çıkartıyoruz. Tekerleği yerinden alıyoruz. Hoop arka taraftan bir parça daha düştü. Sana ne oluyor falan derken onu da koyuyoruz kenara.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9c21.jpg
Şimdi sırada ön çamurluk var. Aşağıdaki resimde gözüken 8,9 ve 10 numaralı civataları söküyoruz ve 7,11 ve 12 numaralı parçalar ile aşağıdakinin aşağısındaki resimdeki çamurluğu çıkartıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d09.png
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9fxp.png
Artık amortisörlerle başbaşayız. Aşağıdaki resimde gözüken 11 numaralı plastik kapakları ince tornavida -Ben meyve bıçağı kullandım- ile çıkartıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9c4k.jpg
Ardından aşağıdaki resimlerin birinde belirtilen diğerinde belirtmeye gerek olmayan alyan başlı civataları gevşetiyoruz -tamamen sökmemize gerek yok-. Artık amortisörler serbest ve yerinden rahatlıkla çıkarıp yere sereceğimiz gazete üzerine düzgünce yerleştiriyoruz.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9c6w.jpg
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9c71.jpg
Şimdi bir amortisör için anlatacağım olayları her iki amortisör için de yapıyoruz.
Amortisörü dik olarak altına bez koyarak zemine koyuyoruz. Arkadaşımız amortisörü parlak borudan tutarken biz de üstten çekiç sapıyla -çekiç sapımız büyük gelirse tornavida ucuna bez sararak- büyük okla gösterilen parçayı aşağı doğru bastırıyoruz. Çok değil 1 santim kadar aşağı iniyor. Aslında hep orda olan bizim yeni farkettiğimiz ve küçük okla gösterdiğim tel segmanı ince tornavida ile -ben yine meyve bıçağı kullandım- çıkartıyoruz. Amortisörü bastırmayı yavaşça bırakıyoruz. Aman dikkat yay çok kuvvetli bırakırsanız uçar gider. Şaka şaka yay fırlamaz
o kadar baskı yok yayda ama yine de birden bırakmayın.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9f6q.jpg
Aşağıdaki resimde gözüken 3 numara bizim çekiç ile bastırdığımız parça, 4 numara tel sekman, 14 numara çekiç ile bastırdığımız kapaktaki o-ring. Bunları çıkardık zaten. Şimdi 5 numaralı uzun boruyu, 6 numaralı pul ve 7 numaralı yayı alıyoruz (Dikkat edin amortisör yağı dökülmesin). Ya da bunları çıkartmadan kovaya ters çevirin kovadan alırsınız parçaları. Amortisörü ters çevirerek yağ demeye bin şahit isteyen pekmez kıvamındaki sıvıyı kovaya döküyoruz.
Sıra geldi 9 ve 10 numaralı parçaları sökmeye amortisörün alt tarafındaki 12 numaralı civatayı alyan anahtarla söküyoruz. 9 ve 10 numaralı parçayı 12 numaralı civata tutuyor. 12 numaralı civata tutmayı bıraktığında kontrolsüz düşmesinler diye amortisörün açık olan üst tarafını elle kapatmakta fayda var. Bu işlem sırasında bir miktar daha yağ çıkacak kovanın oralarda olmakta fayda var
.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9clj.png
Şimdi yavaştan keçelere girişebiliriz. Dışardan baktığımızda görebildiğimiz aşağıdaki resimdeki 6 numaralı keçe toz keçesi. Onu ince bir tornavida ile -ben yine meyve bıçağı kullandım- yukarı doğru çıkartıyoruz. Aşağıdaki resimler başka bir motosikletin amortisörü ama toz keçesinin çıkartılmasında fikir vermesi için koydum. Söken kişinin tornavidayı sıktığına bakarak çok sert diye düşünmeyin oldukça kolay çıkıyor
. Borunun üst kısmından alıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d09.png
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9d2b.jpg
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d2l.jpg
Yağ keçesi ile aramızdaki tek şey artık kıvrımlı segman. Aşağıda resimdekinin aynısı ama bunun amortisör borulu halini düşünün
. Onu da ince tornavida ile çıkartıyoruz ve amortisör borusunun üst kısmından alıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d98.jpg
Artık amortisörümüz ayrılmaya hazır. Amortisörümüzü tamamen kısaltıyoruz. Bir ucundan arkadaşımız bir ucundan biz hızla çekiyoruz. Çıkmadı mı? Bir daha kapatıp çekiyoruz hoop çıktı. Parlak olan kısımda aşağıdaki resimde gözüken 4,3 ve 2 onun aşağısındaki resimdeki 13 numaralı parça kalıyor. 4 numaralı yağ keçesini ve onun altındaki 3 numaralı devasa pulu ve 2 numaralı kesik yüzüğü yine amortisörün üst tarafından alıyoruz. 13 numaralı amortisör üzerinde bulunan kesik yüzüğü ince tornavida ile hafif açarak çıkartıyoruz.
Artık parçaları temizleme zamanı. Yay, pul, piston gibi zımbırtıları balata spreyi ve bez ile temizliyoruz. Amortisör borusunun girdiği kovanın ve parlak amortisör borusunun içine motorin, benzin, gazyağı ne varsa elimizde işte ondan koyarak ellerimizle kapatmak suretiyle çalkalayarak temizliyoruz ve içinden çıkan pislikleri gördükçe mutlu olarak kurumaları için bir kenara bırakıyoruz.
Parçalar kurudu. Şimdi artık toplama zamanı. Yağ keçesini içeri yerleştirirken azıcık güç uygulanması gerekli bunun için değişik yöntemler olsada benim en beğendiğim ve uyguladığım yöntem. Eski yağ keçesini ortadan ikiye kesmek. İçinde demir olduğu için kesmek biraz zor. Ben demir testeresi ile kestim. Her ikisinide kesin çünkü vurdukça deforme olursa diğer kesikleriyle devam edersiniz.
Öncelikle parlak olan amortisör borusuna aşağının aşağısındaki resimdeki 13 numaralı parçasını geri takıyoruz. Amortisör borusunun girdiği kovan ile parlak amortisör borusunu tekrar iç içe birleştiriyoruz. Amortisör borusunun üst kısmına elektrik bandı sarıyoruz ki keçeler girerken zarar görmesin. Önceden ayırdığımız 20 ml. yağın bir kısmı ile de amortisör borusunu yağlıyoruz ki keçe rahatlıkla kaysın zorlanmasın.
Sırasıyla aşağıdaki resimdeki 2 numaralı kesik yüzüğü ve 3 numaralı pulu koyuyoruz. 2 numaralı kesik yüzüğü koyduğumuz da 20 ml.'lik yağımızdan bir miktar oturduğu yuvaya koyuyoruz ki işimiz kolaylaşsın. Her iki amortisör borusunu birlikte tutan parça 2 numaralı parça ve o parça yerine girmek zorunda dolayısıyla biraz sert bir çocuk
. Daha önceden ortadan kestiğimiz eski yağ keçesini 3 numaralı pulun üzerine koyuyoruz. Diğer arkadaşımız parlak amortisör borusunun etrafına bez sararak aynı zamanda boruyu tutuyor. Biz de orta kalınlıkta düz tornavidamız ile hafif darbelerle eski keçenin üzerine vurarak kesik yüzüğün
biraz yerine oturmasını sağlıyoruz. Burada ve yağ keçesini yerine çekiçlerken dikkat etmemiz gerek iki husus var.
1. Amorsitör borusu çizilmeyecek şekilde tornavida yerleştirilecek.
2. Keçe dengeli şekilde çakılacak, bir tarafın çok inerek kasmasına izin verilmeyecek.
3. Kontrollü çekiç gücü uygulanacak.
2 numaralı parçanın bir kısmının oturması yeterli şimdi ayırdığımız 20 ml. yağa parmağımızı batırarak keçenin iç kısmını yağlıyoruz ki girerken daha rahat girsin. Artık 4 numaralı yağ keçesini aşağı kadar gönderebiliriz. Yağ keçesinin oturduğu yere de ayırdığımız 20 ml. yağdan çok az döküyoruz onun başı kel mi o da yuvasına rahat otursun
. Yağ keçesinin üst kısmına yine kestiğimiz eski keçeyi koyarak çekiç tornavida ile eski keçeye vurarak yukarıda belirttiğim hususlara uyarak yerine oturtuyoruz.
Sıra geldi kıvrımlı sekmanı yerine takmaya. Sekmanı üstten indiriyoruz ve yerine takıyoruz. Sekmanın tam olarak yuvasına girdiğini güzelce kontrol etmeliyiz. Eğer bir kısmı oturmuş bir kısmı oturmamış ise yağ keçesi tam oturmamıştır. Sekmanı çıkartıp oturmayan kısmı eski keçe ile hafifçe çekiçleyerek yağ keçesini yerine tam olarak oturtuyoruz.
İnternette yaptığım araştırmalarda yağ keçesi ile toz keçesi arasına silikon gres koymanın yağ keçesinin ömrünü uzatmaya faydalı olabileceğini duymuştum. Benim de aklıma yattı. Bir yerlerden edindiğim silikon gresi yağ keçesinin üstüne koydum. Silikon gres bulamazsanız normal gres
koymayın.
En son toz keçemiz kaldı. 20 ml. ayırdığımız yağ ile onun da iç kısmını yağlayarak amortisörün üst kısmından geçirerek yerine takıyoruz. Elle bastırmamız yeterli. Taktığımız parçaların sırası 3 aşağıdaki resimdeki gibi olmalı. Sardığımız elektrik bantını da artık çıkartabiliriz.
Şimdi iki aşağıdaki resimdeki 9 numaralı çubuğun içine 10 numaralı yayı takarak amortisörün üst kısmından içeri yolluyoruz. 11 numaralı pulu ve 12 numaralı civatayı yerine takarak 9 numaralı çubuk ile birleşmesini sağlıyoruz. Bir iki tur çevirince tutuyor fakat tam sıkamıyoruz. Neden? Çünkü çubukta biz çevirdikçe boru içinde dönüyor. Amortisörü açarak uzatıyoruz böylece çubuk sabitleniyor ve civatayı sıkabiliyoruz. İnsani güçle, çok az da hayvani güçle sıkıyoruz. Çok hayvana kaçmamalıyız buna dikkat edelim
.
Sırada iki aşağıdaki resimdeki 7 numaralı yayı, 6 numaralı pulu ve 5 numaralı boruyu parlak borunun üstünden içeri yolluyoruz. 600 ml. yağımızı da huni ile doldurduktan sonra 3 numaralı kapağı yerine takıyoruz. Kapağı bastıracağımız çekicin sapına önceden 4 numaralı sekmanı geçiriyoruz ki. Sonra sekman nasıl geçicek tüh demeyelim. Kapağı bastırıp sekmanı takıyoruz ve çekici bırakıyoruz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d09.png
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9clj.png
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9j14.jpg
Diğer amortisöre de aynı işlemleri uyguluyoruz.
Her iki amortisör bittikten sonra yerlerine oturtuyoruz. Aşağıdaki resimdeki tek civatalarını hafifçe amortisör düşmeyecek gibi sıkıyoruz.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9c6w.jpg
Tekerlek milini takabilmemiz için amortisörleri düzeltmemiz lazım. Aşağıda ki resimde gözüken 8,9 ve 10 numaralı civataları ve 7,11 ve 12 numaralı parçalar ile aşağıdakinin aşağısındaki resimdeki çamurluğu yerine takıyoruz. Bunları takarken yuvaların denk gelmesi için amortisörleri çeviriyoruz. Bu işlemden sonra amortisörlerimiz hizalanmış durumda. Amortisörü tutan diğer civataları da sonuna kadar sıkabiliriz.
http://l1304.hizliresim.com/18/p/m9d09.png
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9fxp.png
Artık söktüğümüz gibi tekerleği yerine takıyoruz. Tekerleği hizalayarak tekerlek milini yerine takıyoruz. Tekerleğin diğer tarafına sökerken yere düşen aşağıdaki resimdeki 16 numaralı parçayı da mile geçirip alyan anahtarla mili sıkıyoruz. Aşağıda resimde okla gösterdiğim tekerlek milini tutan torx alyanı da mil gevşemesin diye sıkıyoruz.
http://k1304.hizliresim.com/18/p/m9c21.jpg
Tekrar resimlerini koymayım, söktüğümüz gibi freni, ABS sensörünü ve karter korumayı takıyoruz. ABS sensörünü takarken civataya çok yüklenmeyin. Dişleri sıyırabiliyor aman dikkat. En son da gidonun altındaki plastik kapakları yerlerine takıyoruz ve ta-taaam motosiklet kullanıma hazır.
Keçe değişimini buraya yazmak, değiştirmek kadar vaktimi aldı. Umarım günün birinde bu paylaşım benim gibi arama yapan birine yardımcı olabilir.
Herkese kazasız, belasız, keyifli sürüşler.
Arda_Karaca adlı üyeden alıntı
