Teorideki halinin hayal edilebilmesini kolaylaştıracak bir örnek de ben vereyim;
Şimdi iki adet stok motosiklet alalım,
Birinci motorun fren manetinin olduğu kısma ultra süper hassas lazerli bir sensör koyalım, nasıl bişeyse artık
İkinci motorun firen manetinin olduğu kısımada mekanik bir sistem kuralım. Bu sistemi birinci motorun manetinden gelen sinyali alarak birinci motorun fren maneti ne kadar sıkılıyorsa o kadar sıkan bir mekanik el gibi düşünün.
İkinci motorun üzerine birinci motorun sürücüsünün ağırlığı kadar bir test robotu yerleştirelim, maksat ağırlığı eşitlemek.
Ve bu ikinci motor yine birinci motordan aldığı sinyal verileri ile birinci motor ile aynı anda hareket edip kendi kendine gidebilsin, hayal buya
Şimdi;
Birinci ve ikinci motor yanyana, herşeyi ile ikiz motor bunlar, depolarındaki ve diğer ıslak ağırlıkları aynı. Sürücülerinin ağırlıklarıda aynı (biri kukla).
Tek fark birinci motora artcı bindirdik.
Start verildi, birinci motor sürücüsü kalkışını yaptı ve hızlanmaya başladı.
Birinci motordan gelen sinyaller ile ikinci motorda otomatik pilotla harekete başladı, birinci motorun verdiği kadar gaz verip vitesini attırdı.
Daha hafif olduğu için daha çabuk hızlandı tabi ki.
Neyse;
Çok uzun ve boş bir yoldalar, yanyana saatte 120 km/h ile gidiyorlar diyelim.
İlerde bir elektirik direği var ve sonrasında bir reklam tabelası var, birinci motorun sürücüsü hızını ve mesafeyi hesaplayarak Doğru ve etkili bir fren ile yaklaşık olarak elektrik direği hizasında firen yapmaya başlayıp tam tabelanın önünde durmayı planlıyor.
Bunu panik fren alıştırması için yapıyor diyelim;
İki motor yanyana ve aynı hızdalar unutmayalım,
Birinci motor sürücüsü maneti kavramaya başladı ve progresif olarak basıncı arttırarak tekerleri kitlemeden çok güçlü bir fren yapıyor;
İkinci motorda birinciden gelen sinyaller ile (ultra mega süper) fren manetini birinci ile aynı oranda progresif bir şekilde sıkıyor.
Ve
Birinci motor sürücüsü tam hesapladığı gibi neredeyse stopie yaparak tabelanın önünde duruyor.
Ama ikinci motor, yani artcısız olan yanında değil.
Çünkü o biraz daha geride durmuş
"normal insanlar bir yerden bir yere gitmek için araba kullanırlar, motorcular ise motosiklet kullanmak için bir yerlere giderler"
evet birinci motor durduğunda yanında diğer motoru görememiş. çünkü ikinci motor ,sert frenaj yüzünden stoppie yaptıktan sonra taklalar atarak reklam tabelasına girmiş
Kelimelerin anlattığı kadarım..
Ne anlatırsam anlatayım anladığın kadarım...
birde şöyle düşünün araçlar ağırlaştıkça yada yüklendikçe fren mesafalari uzar, kamyonları düşünün.bu sorunun en iyi cevabını kamyonculardan alırsınız
sıkıysa yakala HAYALBUYSA
Cevap D: X metre ile aynı veya çok az farklı
Açıklama: Arkamızda artçı varken motosikletin ağırlığı her ne kadar artsa da, ağırlıktan dolayı lastiklerin yere sürtünen yüzeyi de artar ve böylece sürtünme kuvveti de artmış olur.
Fs=Sürtünme Kuvveti
m=Motosiklettin toplam kütlesi Motosiklet+Sürücü+Artçı
g=yer çekimi ivmesi
k=yerin sürtünme katsayısı
Fiziksel olarak Fs=m.g.k olarak hesaplanır ve burada "m" yani kütle arttıkça "Fs" yani sürtünme kuvveti artmış olur ve bu ağırlık artışı sürtünme ile dengelenir.
Ancak yolun her milimetrekaresinde sürtünme aynı olmadığından aynı şekilde lastiğin her milimetrekaresi aynı aşınmaya sahip olmadığından hiçbir şekilde %100 gerçekleştirilemez.
Ancak düzgün bir yol ve yeni bir lastikle çok çok yakın sonuçlar elde edilebilir.
eğer ki aynı fren kuvvetini uygularsan ağırlık arttıkça tabişi ki fren mesafesi artar
bakınız kamyoncular
ama konumuz ağırlık transferinin en etkin bir şekilde yapıldığı motosikletler
eğer ki yeterli fren gücü var ise
aynı hızda giderken artçı yokken freni x birim sıktığımızda ön teker kitliyorsa
aynı hızda giderken artçı varken fren y birim sıkıldığında kitlenir
ve y büyüktür x den
buna kimsenin itiraz edeceğini sanmıyorum
bu durumda herşeyin mükemmel olduğunu varsayarsak
fren mesafesi değişmez
ama işin içine pilotaj girince
artçı yokken dahi çok basit hatalar yüzünden düzgün frenleme yapamayıp bir yerlere patlayan o kadar çok kişi var ki
kapalı alan eğitimlerinde görüyoruz ki aynı motor ve aynı hızla kimimiz daha kısa mesafede duruyor kimimiz daha uzun mesafede
burda değişken sadece sürücü
ama durma mesafesinde ciddi farklılıklar var
Kelimelerin anlattığı kadarım..
Ne anlatırsam anlatayım anladığın kadarım...
Şu ön fren kilitlemesi konusu bu kadar çok konuşulduğuna göre demek ki genel olarak fren yapmayı daha doğrusu sağlıklı fren yapmayı bilmiyoruz.
Bu teorik olarak anlatılması çok zor bir şey, deneyerek tecrübe edilerek öğrenilir sadece.
Yani ön fren güçlü bir şekilde sıkılırsa ön teker kitlenir, kayar düşeriz düşüncesi çok sağlıklı değildir.
Panik yapmadan maneti sıkmaya başlayarak, düzenli bir şekilde basıncı arttırarak tekerleri kilitlemeden neredeyse tüm ön süspansiyonun tamamen sönümlenme konumuna kadar yük bindirilip fren yapabilirsiniz ve bu esnada basıncı manetinizde ve parmaklarınızda hissedersiniz.
Zordur yanı bu anlattığımı yapmak, güç açısındanda zordur, enerji harcarsınız yani.
Bakın yine anlatamadım, anlatması zor çünkü.
Ama yukarıda saydıklarımı yapmadan hatta hiç güç harcamadan serçe parmağınızla maneti sıkıp zart diye kitleyebilirsiniz tekeri.
"normal insanlar bir yerden bir yere gitmek için araba kullanırlar, motorcular ise motosiklet kullanmak için bir yerlere giderler"
haklısın
o yüzden bir önceki verdiğin örnekte ki gibi iki ayrı motoru aynı fren kuvveti ile sıkarsan ön teker kitlenir demiştim
çünkü hayal ettiğin sistem iki motora da aynı fren kuvvetini uyguluyor
[COLOR="Red"]eğer ki artçılı motora stopie yaptıracak kadar fren kuvevtini uygularsan artçısız motor ön tekeri çoktannn kitler
Kelimelerin anlattığı kadarım..
Ne anlatırsam anlatayım anladığın kadarım...
Ön teker maneti fazla sıktığın için kitlenmez (fazladan kasıt son haddesi değil).
Aniden sıktığın için kitler ön teker.
Tek kişi de olsan, iki kişide olsan ani sıktığında ön teker kitler.
Tek kişi de olsan, iki kişide olsan manetin son haddinde ön teker kitler.
Tek kişi de olsan, iki kişide olsan progresif olarak maneti sıkıp son haddine getirmediğin sürece teker kitlemez.
Kitliyor ise ya sürücüde yada fren sisteminde veya amortismanda bir hata vardır.
"normal insanlar bir yerden bir yere gitmek için araba kullanırlar, motorcular ise motosiklet kullanmak için bir yerlere giderler"
Yahu sadece amortisör yada süspansiyon deek istemedin. Ön takımla ilgili bir yerde hata olabilir işte.
Ne hemen dalgaya alıyon
"normal insanlar bir yerden bir yere gitmek için araba kullanırlar, motorcular ise motosiklet kullanmak için bir yerlere giderler"
tek kişi 120 ile gidiyor ve frene basılıyor
kademeli olarak ilk başta 1 birim sonra 3 birim sonra 5 birim sonra 10 birim sonra 20 birim sıkıyor
sonra artçılı 120 ile giderken aynısını yapıyor (sistem bu şekilde tasarlandı ya
evet 20 birim sıkılı iken oluşan kuvvetler tek kişiyi durdurdu ama çift kişiyi durduramıyor
ozaman ne yapmak gerek
aynı sürede yani aynı mesafede durabilmek için daha farklı bir sıkma gerek
misal
kademeli olarak ilk başta 1 birim sonra 3 birim sonra 8 birim sonra 18 birim sonra 30 birim sıkıyor
ve aynı mesafede duruyor
tek kişi iken aynı şekild efren sıkamıyoruz çünkü frenleme gücünde ki bu ani artış ön tekerin kilitlenmesine sebep verebilir
ama artçı varken frenlemeyi daha seri progresif olarak sıkabiliriz
ve her ikisinde de son haddine kadar sıkmadık
ve birimler sallamasyondur
mantığa bakalım
keşke tecrübeli birisi bunu deneyip sonucu paylaşsa
Kelimelerin anlattığı kadarım..
Ne anlatırsam anlatayım anladığın kadarım...
ozan ben anlatmaktan bıktım sen bıkmadın mı
Tek kişi iken 20 birim sıktın ya mesela, iki kişi iken de 30 birim sıktın sonra.
Bende diyorum ki tek kişi iken neden 30 birim sıkmıyorsun.
Frenin 30 birim sıkmaya müsait ise tek kişi ikende kullan bunu, daha kısa süre ve mesafede dur işte ne güzel.
"normal insanlar bir yerden bir yere gitmek için araba kullanırlar, motorcular ise motosiklet kullanmak için bir yerlere giderler"
bizde diyoruz ki tek kişi iken limit frenleme gücü 20 birim , 30 birim sıkarsan teker kilitleniyor . ama iki kişiyken limit frenleme için 30 birim güç gerekiyor .
en iisi siz bizi dövün
misal frenlemeye başladıktan 1 birim zaman sonra 2 birim zaman sonra 3 birim zaman sonra 4 birim zaman sonra 5 birim zaman sonra ön tekeri kitlemeden sıkabileceğin maksimum birimler tek kişide farklı çift kişide farklı
misal
frenlemeye başladıktan sonra geçen zaman-------1----2---3---4---5
tek kişi kitlemeden sıkılacak maks fren------------1----3---5--10--20
çift kişi kitlemeden sıkılacak maks fren------------1----3---8--18--30
bu tabloya göre
eğerki tek kişi frenlemeden 3birim zaman sonra freni 6 birim sıkarsa teker kitlenir
eğerki çift kişi frenlemeden 3birim zaman sonra freni 9 birim sıkarsa teker kitlenir
Kelimelerin anlattığı kadarım..
Ne anlatırsam anlatayım anladığın kadarım...
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)