Ekonomik krizde durma noktasına gelen motosiklet satışları geçen yıl hızlı bir yükselişe geçti. Sektörde büyük bir açılma meydana geldi.
En küçüğünden en lüks ve spor amaçlı olanlarına kadar 150 bine yakın motosikletin satılması gözleri düne kadar ‘üç beş gencin hobisi’ gibi görünen bu sektöre çevirdi. Moped, scooter, chooper, enduro, city gibi isimlerle kullanım alanına göre sınıflandırılan farklı motosiklet tipleri bulunuyor. Özellikle hobi amaçlı kullanılan motosiklet fiyatları otomobillerle başa baş giderken 65’e yakın markanın yer aldığı pazarda bin yeni liraya da scooter ya da moped türü bir motosiklet bulmak mümkün. Motosikletin yaygınlaşmasında iş alanında kullanım halen önemli bir pay sahibi. Kurye, kargocu, kebapçı, pizzacı ve benzeri lokanta-restoran esnafı ile çiftçiler iş amaçlı olarak motosikleti kullanıyor. Sanatçı, sporcu, reklamcı, gazeteci, turizmci gibi meslek grupları da hobi ya da şehir içinde alternatif ulaşım aracı olarak tercih ediyor. Meclis’te görev yapan siyasetçiler arasında ise en ünlü motosikletçi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın iletişim danışmanı milletvekili Ömer Çelik var. Çelik’in üç motosikleti bulunuyor.
Motosiklet satışlarındaki hızlı artış rakamlar üzerinden takip edildiğinde şaşırtıcı bir sonuç çıkıyor; 2004 yılında 150 bin motosikletin alıcı bulduğu Türkiye pazarında 2000 yılında sadece 20 bin, 2001 yılında ise 15 bin motosiklet satıldı. Bir başka deyişle 2004 yılında önceki 5 yılın toplamında satılan kadar motosiklet alıcı buldu. Geçen yıl başlayan bu hızlı artış dünya çapında bilinen belli başlı markaların yanına Çin’den onlarca markanın eklenmesine yol açtı. Çin motosikletleri özellikle düşük fiyatları sebebiyle ilgi görüyor. Çinli markalarla birlikte bugün Türkiye’de 65 civarında motosiklet markası alıcı bekliyor.
Motosiklet Türkiye’de şehir içi trafiğinde ‘yer ayrılan’ bir araç türü değil. İtalya, Fransa, Japonya ve İspanya gibi motosiklet sayısı on milyonlarla ifade edilen ülkelerde trafikte bu aracın önemli bir yeri var. Otomobile göre oldukça küçük yapısı, çabuk manevra yapılması ve tek başına kullanımlarda çok ekonomik olması sebebiyle bu ülkelerde insanların çoğu şehir içinde motosikleti tercih ediyor, altyapı buna imkan tanıyor. Türkiye’de son yıllara gelinene kadar motosiklet parkı, ya çok lüks ve spor amaçlı pahalı modeller ya da taşrada moped olarak kullanılan modellerden oluşuyordu. Diğer araç sürücüleri ve yollar da motosikletin güvenli kullanımı için uygun değil. Şimdi trafik ya da yolla ilgili şartlar pek değişmese de müşteri profili açısından tablo değişiyor; daha modern ve uygun fiyatlı model sayısı artıyor. Kullanıcı sayısı da kadın motosikletli sayısı da yükseliyor. Harley Davidson, BMW, Honda, Yamaha, Suzuki, Kawasaki gibi markalar daha çok hız amaçlı modelleriyle Türkiye’de yer alırken, içeride üretilen Kanuni, en fazla satılan motosiklet unvanına sahip. Kanuni’nin yanında Peugeot’nun da Türkiye temsilciliğini yapan Kuralkan’ın Pazarlama Müdürü Sait Orhan, en yaygın servis ve satış ağına sahip firma olduklarını, bu yüzden de pazarda büyük pay sahibi olduklarını söylüyor. Motosiklet satışlarında bu yıl 200 bin rakamına ulaşılabileceğini belirten Orhan, “Bu pazar hızlı bir büyüme trendine girdi. Eskisi gibi birkaç model değil, yüzlerce model seçme şansı var. Bu zenginlik bile birkaç yıl sonra bugünkü rakamları katlayacağımızın göstergesi.” diyor.
Genel olarak tüm iki tekerlekli motorlu araçlara motosiklet adı verilmesine rağmen özellikleri, görünümleri açısından tüketicinin karşısına birbirinden çok farklı araçlar çıkıyor. Tek silindirlisinden 6 silindirlisine kadar farklı motorlarla yola çıkan bu ‘iki tekerlekli’ sınıfında fiyatlar her zaman mütevazı olmuyor, bazı markalarda otomobilleri bile geride bırakıyor. Bugün Türkiye pazarında en ucuz mopedin fiyatı bin Yeni Türk Lirası’ndan başlıyor, en pahalı ürün ise yaklaşık 70 bin YTL’ye alınabiliyor. 4-10 bin yeni lira arasında ise özellikle gençlerin beğenilerine hitap eden motosiklet modelleri bulunuyor.
Motosiklet pazarının son bir yılda bu büyüklüğe ulaşması Çin’den motosiklet ithal etmek isteyen girişimci sayısını artırdı. Çin üretimi motosikletler Avrupalı modellere göre oldukça ekonomik fiyatlarla pazara giriyor. Bu konuda servis ve yedek parça standartlarını yerine getiren birçok distribütör firma var. Bu arada bazı girişimcilerin hiçbir altyapı ve teknik desteği oluşturmadan ithal ettiği Çin motosikletlerinin gümrükten geçemediği belirtiliyor. Sanayi Bakanlığı’nın istediği teknik standartlara uymayan motosikletleri ithal ettiği için 3-4 firmanın izin belgelerinin iptal edildiğini dile getiren bir bürokrat, motosikletlerin gümrükten içeri alınmadığı bilgisini veriyor.
Motosiklet keyfi yasa dönüşmesin
A2 ehliyetiniz yoksa kesinlikle motosiklet kullanmayın.
Aracınızı tanıyın; scooter, enduro performansını vermez.
Kasksız trafiğe çıkılmamalı, ikinci yolcu da kask takmalı.
Ani fren ve gaz gibi hareketler güvenliğinizi tehlikeye atar.
Sürüşü etkilemeyecek kıyafetler tercih edilmeli.
Aracın yarıştaki gibi tek elle kullanılması çok tehlikelidir.
HER KESEYE UYGUN ARAÇ (bin YTL)
Aprilia SR50 3.950
Bisan Terra Cub 2.190
Honda Scooter 1.510
Honda CBF 250 6.390
Honda CG 125 3.470
Kanuni Rabbit 50 4.046
Kanuni Tiger 250 4.560
Peugeot Vivacity 3.720
Peugeot Speedfight 4.390
Piaggio Liberty 6.350
Suzuki GSX R 600 18.663
Suzuki GSF 1200 15.753
Vespa ET4 150 5.900
Yamaha Crypton 2.250
Yamaha XVS 250 9.800
BMW F650GS 17.350
BMW R1150 R 25.300
Ducati 999 R 68.915
Harley Heritage 40.990
Kawasaki KX250 12.890
Kawasaki Z1000 17.810
KTM 125 SX 12.710
Turizm merkezi Antalya birinci, Ardahan son sırada
Motosiklet satışlarında en önde gelen şehir tahmin edildiği gibi İstanbul ya da Konya değil. Turistik şehir Antalya bu alanda açık ara ilk sırada yer alıyor. Antalya’da 116 binden fazla motosiklet bulunurken, yaklaşık 79 bin ile ikinci sıradaki Manisa ve üçüncü sıradaki İzmir’de sayı birbirine çok yakın. Resmi kayıtlara göre en az motosiklet olan şehir Ardahan. Bu şehirde sadece 21 motosiklet bulunuyor. Hakkari, Bitlis, Tunceli, Muş gibi şehirlerde de motosiklet sayısı birkaç yüzün altında kalıyor. İstanbul, İzmir gibi şehirlerdeki motosikletler daha çok BMW, Harley Davidson, Yamaha gibi markalardan oluşurken, Anadolu şehirlerinde mobilet ya da daha mütevazı markalar söz konusu.
Türkiye motosiklet parkı
1992 655.347
1993 743.320
1994 788.786
1995 819.922
1996 854.150
1997 905.121
1998 940.935
1999 975.746
2000 1.011.284
2001 1.031.221
2002 1.046.907
2003 1.073.415
2004 1.218.710
2005* 1.224.412
* Şubat itibarıyla.
Kaynak: www.zaman.com.tr
