Virajda Ön Fren Kullanırsanız ...! - Sistem Yetmez, Kendinizi Geliştirin
-
Bu videonun çıkış noktası aslında biraz da Youtube’da ve/ya yazılı mecralarda gördüğüm inanılmaz bilgi kirliliklerine bir tepkiydi, bardağı taşıran damla ise bir Youtube kanalının inanılmaz şekilde yanlış bilgileri, kendisinden farklı şeyler söyleyenleri “cahiller” falan diye acayip şekilde aşağılayarak aktarmasıydı. Ben de bunun üstüne hem virajda ön fren yapılabileceği hem de trail braking’in sanıldığı ve maalesef çokça eğitmen tarafından anlatıldığı üzere bir pist tekniğinden ibaret olmadığını anlatan bir video ile başlamak istedim. Tabii ki bu motosiklet sürücüsü olma serüveninin başı değil, sadece ortasından bir tepkiyle başlamış oldum.
Virajda nasıl fren yapılabileceği konusu motosiklete tekrar ve temelli olarak başladığım 2016 yılında en çok kafamı kurcalayan soru olmuştu. Bu konuyla ilgili araştırmak yaptıkça da inanılmaz bir hayal kırıklığı yaşamaya başladım, zira her bu soruyu sorduğumda “virajda fren yapılmaz, frenleme düzlükte bitirilmelidir” şeklinde bir yanıt alıyordum. Frenlemenin viraj başlamadan bitirilmesi gerektiğini, bunun daha güvenli bir yol alma şekli olduğunu anladım da; x oldu y oldu z oldu, yan yattı taş battı ayı çıktı, bir şey oldu ve virajda fren yapmam lazım, o zaman ne olacak? Gelen yanıtlar hep “olmaz, o zaman bir hata yapmışsındır vs vs” diye uzayıp gidiyordu. En fazla bazı kaynaklarda özellikle ön frenin çok tehlikeli olduğu, gerekirse arka fren yapılabileceği söyleniyordu. Yahu tamam hata yapmışımdır da, oldu bu, ne yapayım yaradana mı sığınayım? Esc’ye basıp son save’den tekrar mı başlayayım? Ne yapayım? Cevap yok..
Yerli kaynaklardan umudumu kesip yurt dışı kaynaklara, bloglara, forum postlarına ve yabancı sürüş kitaplarına bakınca içim rahatladı. Virajda da ön fren pek ala kullanılabilirdi. Elbette bunu yaparken dikkat edilmesi gereken şeyler vardı, ancak sürüşü ve olan biteni fizik kurallarını referans alarak incelediği zaman insan anlıyor ki, bunlar virajda değil zaten her türlü frenlemede dikkat edilmesi gereken konular.
Neden virajda fren – ön fren- yapılabileceğini anlamak için öncelikle frenleme sırasında ne olduğuna bakmak, daha sonra motosikleti yere sabitleyen kuvvetleri anlamak gerekiyor. Motosiklet ile ön ya da arka fren yaptığınızda olan tek bir şey var. (Youtube videosuna gelen bir mühendisin yorumunu çok beğendim, zira bir sonraki cümlem aslında bir fizikçi açısından bakacak olursak inanılmaz bir saçmalık, ama bunu fizik dersinde değil de sokaktaki sürücülere anlatmak istediğim için yine bu şekilde devam edeceğim.) Motosikletin ağırlığının öne gelmesi, bu kadar. Ön ya da arka freni sıktığınızda, motosikletiniz eylemsizlik prensibiyle öne doğru “yığılır”. Bunun lastikler açısından tercümesi ise çok basittir: Ön lastiğin üzerindeki ağırlık artar, arka lastiğin üzerindeki ağırlık ise azalır. Bilimsel açıdan daha doğru bir cümle kurmak gerekirse, zeminin ön lastiğe uyguladığı tepki kuvveti artar, arka lastiğe uyguladığı tepki kuvveti ise azalır. Bunu kenarda tutarak ikinci kısma geçelim.
Motosikletinizin zemine tutunmasını sağlayan şey sürtünme kuvvetidir. Sürtünme kuvveti ise söz konusu iki yüzey (asfalt ve lastik) arasındaki sürtünme sabitleri ve ağırlık gibi değişkenlere göre belirlenir. Sürtünme sabitlerini lastiğinizin hamurunun türü ve asfaltın türü gibi düşünebiliriz. Daha yumuşak hamurlu lastikler asfalta karşı daha yüksek sürtünme katsayısına sahiptir, bu nedenle daha yüksek sürtünme kuvveti oluşur. Aynı şekilde bizlerin sevdiği dişli asfaltlar da yine daha yüksek sürtünme kuvveti oluşmasına sebebiyet verirler. Burada asfaltın dişli olmasının bir diğer faydası da pürüzlü zemin oluşturmakla birlikte aslında lastiğin asfalta kesintisiz düz bir çizgi ile temas etmek yerine, pürüzlü şekilde kesintili noktalardan temas etmesini sağlamaktır. Bu prensibi çok alakasız gibi gelse de Skate Banana snowboardlarda bulunan Magne Traction teknolojisinde de görebiliriz. Bu teknoloji sayesinde tutuşun çok çok düşük olduğu ve ben de dahil birçok snowboardcunun nefret ettiği buzlu zemin üzerinde çok daha iyi bir tutuş sağlamak mümkün. Açık konuşmak gerekirse başka birçok sebepten ötürü buzda kaymaktan hala nefret ediyorum ve hangi boardla çıkarsam çıkayım, buz görürsem kaymayı bırakıyorum, ancak teknoloji çalışıyor. Kabaca snowboardun zemine tutunan kenar çelikleri boyunca mümkün olduğunca düz ve düzgün bir kenar yerine, belirli aralıklarla oluşturulmuş girinti ve çıkıntılar bulunuyor. Bu sayede kenar çeliğinin tamamı yerine bu çıkıntı noktaları buza temas ediyor. Bu sayede snowboard ve üzerindeki kişinin ağırlığı çok kaba bir tabirle 150cm’lik kenar çeliği hattının tamamından değil, toplamda 50cm olan çıkıntılı kısımlar ile zemine aktarılıyor. Bu da her bir temas alanındaki ağırlığı, dolayısıyla sürtünmeyi, dolayısıyla tutuşu artırıyor.
Tamam çok alakasız bir örnek olmuş olabilir, ama prensip aynı. Daha alakalı bir örnek vermek gerekirse, Dünya Ralli Şampiyonası’nda yarışan araçların karlı/buzlu zeminlerde kullandıkları lastikleri görmüşsünüzdür. Bu lastiklerde çivi bulunmasının dışında dikkat edilmesi gereken diğer özellik, asfaltta kullanılanlardan çok daha ince lastikler olması. Çünkü karlı buzlu yollarda zeminin uygulayabileceği sürtünme o kadar düşük ki, daha az temas alanı yaratarak her bir birim alandaki ağırlığı artırmak ve bu sayede sürtünmeyi yükseltmek hedefleniyor.
Bu uzun ve sıkıcı açıklamalardan sonra aklımızda kalması gereken basit çıkarım şu: Ağırlık, sürtünme kuvvetinin artmasına neden olur. Bu kadar uzun açıklamalar yerine şu basit fizik formülünü de kullanabiliriz:
Fk = μk * η
Fk = kinetik yani hareketli sürtünme kuvveti
μk = kinetik sürtünme katsayısı – lastiğiniz ve asfaltın türü tarafından belirlenen bir sabit
η = tepki kuvveti.
Yukarıda “zeminin ön lastiğe uyguladığı tepki kuvveti artar” cümlesinde kastettiğim tepki kuvveti bu kuvvettir. Ön lastiğiniz zemine ne kadar “basıyorsa” zeminin ön lastiğinize uyguladığı tepki kuvveti o kadar yüksektir. Formülden görebildiğimiz gibi bu olduğu zaman, sürtünme de artacaktır.
Aslında bu kadar dolambaçlı şekilde anlatmaya gerek olmadan, doğru yanlış bilgi veren her eğitmenin ya da motosiklet sürücüsünün artık kabul ettiği “progresif fren” de bu fizik gerçeği nedeniyle mevcuttur. Frenlemeye başladığınız anda “ağırlık öne doğru gider”, bu devam ettikçe zeminin ön tekerinize uyguladığı tepki kuvveti artar, bu kuvvet arttıkça sürtünme kuvveti artar, bu artan sürtünme sayesinde siz daha fazla frene basabilirsiniz, daha fazla frene bastıkça zeminin ön tekere uyguladığı tepki kuvveti artar, arttıkça daha fazla fren…. Zinciri gördünüz.. Şimdiki konu trail braking değil, ancak oraya geldiğimizde bu zinciri hatırlamamız gerekecek. Fazla uzatmadan kısaca cepte tutmamız gereken son bilgi ise, scooterlar ve cruiser’lar dışında hemen hemen tüm motosikletlerin ön frenleri ile çok daha güçlü şekilde yavaşlayabildikleri. Bunun sebebi ön fren disklerinin daha büyük olması değil, frenleme yaptıkça ön lastiğin artan bir "ağırlığa” ve dolayısıyla tutuşa sahip olması, arka lastiğin ise neredeyse etkisiz noktasına kadar “hafiflemesi.”
Sıkıcı yarım yamalak fizik açıklamalarını kenara bırakıp konumuza dönelim ve virajda yavaşlamak istersek ne olacağına bakalım. Frene bastığımızda ön lastiğimizdeki yük artıyor, dolayısıyla ön lastiğimizdeki tutuş artıyor. Arka lastiğimizdeki yük azalıyor ve dolayısıyla arka lastiğimizdeki tutuş azalıyor.
Şimdi bir bu kadar da virajdaki tutuşun ne olduğuna girersek hem kimse okumak istemeyecektir hem de ben yazmaktan vazgeçebilirim. Ancak basit bir şekilde virajda bizi kayıp gitmek yerine yattığımız tarafa doğru yönlendiren şey de yine lastiğimizle zemin arasındaki sürtünme kuvveti. Çok zor olsa da tamamen sıfır ivmeye sahipken yani sabit hızla viraj dönerken lastiğimizle zemin arasındaki sürtünme kuvvetinin tamamı virajın alınmasına harcanırken, hızlanmaya ya da yavaşlamaya çalıştığımızda bu sürtünmeyi yani elimizdeki tutuşu paylaştırmaya başlıyoruz.
Daha basit örnekten başlayacak olursak, viraj dönerken gazı açtığımızda arka lastiğimiz kendisini (örneğin sola doğru dönüşte sağa doğru) iten hayali kuvvete, zeminle oluşturduğu sürtünme kuvveti ile karşı koyuyor. Burada paylaştırmaya çalıştığımız sürtünme kuvveti, ne kadar gaz açabileceğimizi belirliyor. Eğer yatış açımız çok fazla ise, yanal ivmemiz çok yüksek olduğu için bizi dışarı iten hayali kuvvet daha yüksek oluyor ve sürtünmenin daha büyük bir kısmı bu mücadelede harcanıyor. Eğer lastiği fazlaca hızlandırmaya çalışırsak, yani ileriye doğru gidebilmek için “zemini geriye itmesini” istediğimiz kuvveti artırırsak, yani gazı fazla açarsak, ihtiyaç duyduğumuz sürtünme kuvveti karşılanamadığı anda kaymaya başlıyoruz. Bu arada aslında bütün hızlanmaların kayma içerdiğini, siz hızlanmaya başladığınızda arka lastiğinizin “patinaj” çektiğini de söylemeden geçemeyeceğim, ancak bu şu anki konumuzu anlamaya etki etmeyen bir detay ve eğer kafanızı karıştırdıysa unutabilirsiniz.
Konuyu ön lastikle ilgili frenaja getirdiğimizde de ayn prensipler söz konusu. Paylaştırmamız gereken bir toplam tutuş var, ve motosiklet yatık iken fren yaptığımız zaman bu toplam tutuşu virajın dönülmesi ve ön tekerin yavaşlaması için gereken iki kuvvete paylaştırmamız gerekiyor. İşte virajda ön frenin daha da yumuşak sıkılmasının sebebi bu, çünkü fren için kullanacağımız sürtünme kuvvetini artırdıkça virajın dönülmesi için gerekli sürtünmenin payından çalacağız ve buna karşı elimizdeki en güçlü silah, pastayı büyütmek, toplam sürtünme kuvvetini artırmak. Bunun tek yolunun ön lastikteki ağırlığı artırmak olduğunu tahmin ediyorsunuzdur. Lastikteki ağırlığı artırmanın yolu nedir? O da fren yapmak =) Yani virajda fren yapabilmek için gerekli ön şart, fren yapmak. =) Kulağa çok saçma gelebilir, yukarıdaki zinciri hatırlama zamanı. Frenaj miktarı arttıkça zeminin ön lastiğe uyguladığı tepki kuvveti artacak, tepki kuvvetinin artması demek virajla frenaj arasında paylaştırmaya çalıştığımız pastanın artması demek ve viraj için harcadığımız sürtünmenin çok fazla değişmeyeceğini düşünürsek – ya da bunu sağlarsak – frenaj için kullanabileceğimiz sürtünme daha fazla artacak.
Yani viraj içinde de yine progresif şekilde fren yaparsak, videoda gördüğünüz üzere motor 24-25 derece gibi hatırı sayılır bir açıdayen 10 bar gibi aslında hiç de gerek olmayacak kadar yüksek fren basınçlarına ulaşmak mümkün olacaktır. Burada küçük bir parantez açmak istiyorum. Videolarda gösterdiğim virajda fren örneklerine bakıp “aman ne kadar yatıyor, aman ne kadar fren yapıyor” diyenler olabilir. Hemen öncesindeki örnekte gösterdiğim üzere İstanbul Park’ta çok agresif olmayan bir frenaj 4.5 bar seviyesinde gerçekleştirilebiliyor, yani bunun önemli bir fren gücü oluşturduğunu buradan görebiliriz, veya hemen sonraki görüntüde benzer freni Darlık’ta yapıyorum ve görebileceğiniz üzere motor ciddi şekilde yavaşlıyor. Elbette bu frenler limit veya acil durum freni değil. Pistte 15 bar dolaylarında frenler de yaptığımı biliyorum, ama bu arka düzlüğün sonunda motosikleti 215kmh’den 70kmh’ye en kısa sürede indirmek için yaptığım bir fren. Benzer şekilde açıyı da az bulanlar olursa, bazı videolarda eklediğim açı bilgisine bakarak 25-30 derecenin son derece hatırı sayılır bir dönüş sağladığını görebilirler. Bize cahiller diye söven cahilin Bebek sahilinde 50-55kmh ile yolda gezinirken yaptığından daha sert dönüşler olduğuna emin olabilirsiniz.
Bu konularla ilgili içeriklere bakarken en çok canımı sıkan şeylerden biri de, “olur da virajda yavaşlamanız gerekirse arka fren kullanın” şeklinde salık verilmesi. Uzun ve sıkıcı paragrafların sonunda öğreneceğimiz ilk şey virajda ön frenin düzgün şekilde uygulandığında çok yüksek frenleme kapasitesine sahip olduğuysa, ikinci şey de arka frenin de bir o kadar kırılgan olduğu gerçeği. Cahillerin piri arkadaş videosunda Keith Code’dan bahsedip duruyor, Keith Code ise kitabında “pist veya pist dışında kazaların büyük kısmı arka frenden kaynaklanmaktadır” diyor… =)
Koca bir kitabı burada bir cümleyle özetlemek mümkün değil, alın ve okuyun derim. Zaten problem de okunmaması, en fazla ezberlenmeye çalışılması. “Sistem Yetmez!” sitemimin bir kısmı da bu. Bir sistem ezberleyip, bunun arka planını anlamadan insanlara bir şey anlatmaya kalkınca böyle komik ezberler ile karşılaşıyoruz. Virajda arka fren kullanımı ön frenden çok daha tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Örneğin yukarıdaki videoda kullanmak üzere bir çekim sırasında viraja girip bilerek arka fren yapacaktım, şans ya o esnada karşıdan beklemediğim bir taşıt geldi ve ne kadar kendimi bu konuda eğitmeye çalışsam da, sağ elim sakinken sağ ayağım daha panik bir refleks gösterdi ve arka frene fazla bastım. Sonuç: Arka lastik kaydı, bu ilk etapta dönüş yarı çapını azaltacak olsa da ABS’nin de devreye girmesi ile kayma durdu ve motor tekrar viraj dışına yönlendi ve şerit bitiş çizgisinden 30cm dışarıda duran çalılıklara bakarken buldum kendimi.. Bir sıkıntı olmadan içeri dönüp devam ettim, ancak panikleyip dışarıya odaklansaydım olacakları biliyorsunuz. Bu kısmı videoya koymadım çünkü bahsettiğim etkiyi kask kamerasından anlamak pek mümkün değil – hiçbir şey anlatmayan boş bir sahne olacaktı. Benim arka frene amele gibi oturduğumu düşünebilirsiniz, 2.5 bar sabitle gelirken anlık 3.4 bar uyguladım ve bu arka lastiğin kaymasına yetti.
Üzerinde yük olan, yük geldikçe sürtünmesi artacak ve fren için ayıracağı pastası büyüyen ön lastiğe yüklenmek yerine, üzerinden yük kalkan ve yük kalktıkça bütün pastası sıfıra yaklaşacak olan arka frenin kullanılmasını önermek, nereden baksanız tutarsızlık, nereden baksanız ahmakça.
Bu demek değil ki bana seneler önce öğüt veren bir abimin dediği gibi “virajda arka freni unutacaksın”. Hayır. Hiçbir şey bu kadar siyah beyaz değil. Virajda özellikle virajın daha girişinde arka frenin inanılmaz büyük fayda göstereceği anlar da var. Önemli olan bunların hepsi öğrenilirken, acil bir durum olduğunda, etkili şekilde yavaşlamak en geçerli yöntem olduğunda bunu yapabilmek. Yoksa sokakta gördüğünüz ve farkında olduğunuzdan emin olduğum ön freni düzken bile doğru düzgün kullanamayan yığının bir parçası olmak mümkün.
İşte bu yüzden, sisteme güvenmeyin, sistem yetmez. Sistemli sürüş trafik içerisinde seyrederken karşılaşmanız muhtemel olan tehlikelerin, gerçekleşme olasılığı mümkün olduğunca aza indirmek için tasarlanmıştır. Farklı bir şey için de tasarlanamaz, zaten bu bir sistemdir, yetkinlik seti değil, alışkanlık setidir. Videoda bahsettiğim parantezi burada da açayım. Ben sistemle veya sistemi savunanlarla veya eğitmelerle falan kavgalı değilim. Supersport sürüyorum diye güvenli sürüşle alay etmiyorum. Darlık’taki diğer performans sürüşü videolarımı izlerken fark etmemek mümkün değil, ben genelde güvenli sürüş çizgisini kullanıyorum, sistemin önerdiği çizgiyi kullanıyorum, dış-iç-dış yarış çizgisini değil, dış-dış-iç sistem çizgisini. Çünkü karşımdan ne geleceğini bilmiyorum, bu kadar basit. Sistem yetmez dememin sebebi, tanımlarken söylediğim gibi bunun bir davranış seti olması. Sistem size limit noktasına bakarak konum ve hız belirlemenizi söyler, çünkü doğrusu budur, bu şekilde elinizde maksimum bilgi ile hareket edebilirsiniz. Bilgiyi aldıktan sonra yapılması gerekenleri de önemli bir noktaya kadar söyleyebilir çünkü bunları da davranış setleri ile belirleyebilirsiniz. Ancak unutulmaması gereken şey bunun yetkinlikler üzerine kurulu olmadığıdır. Limit noktasını takip ederken ve gayet yönetilebilir ve doğru bir hızda giderken olası bir ani viraj kapanması ya da bir anda yolun ortasında bir obje belirmesi ve kaçış manevralarının geçerli olmaması durumunda yavaşlamanız şart haline gelir ve o zaman işte sağ eliniz en büyük silahınızdır ve bu bir sistemle öğretilebilecek bir şey değildir. Bu yüzden diyorum ki ben sistemi eleştirmiyorum, yapısı değil doğası gereği anlatamayacağı şeyler vardır, bunları öğrenmelisiniz diyorum.
Aksi takdirde neyi neden yaptığını anlamayan ve youtube’da ona buna laf sokup aslında kendisine rezil eden ama ülkemizin cehalet partisinde yerlere göklere çıkartılan tiplerden olursunuz. Bu cahiller trail brakingi bilmiyorlar diye bağırırsınız, sonra hızınızı almayıp videoda bir trail braking tarifi yaparsınız, yanlış olduğunu bilmeden esip gürlersiniz. Böyle olmayın. Her disiplini öğrenin, her tekniğini merak edin.. Adventure veya tur motosikleti sürüyorum diye motorun içine sarkmayı öğrenmemezlik etmeyin, ekstra açıya ihtiyaç duyabileceğiniz an geldiğinde hayatınızı kurtarır.. Supersport sürüyorum diye counter-lean, motoru yatırıp kendiniz dik durarak dönmeyi öğrenmemezlik etmeyin, o bakışa ihtiyaç duyabileceğiniz an geldiğinde hayatınızı kurtarır. Fizik kanunları her yerde geçerlidir, bir teknik pistlerde doğdu diye onu yolda uygulanamaz zannetmeyin, yolda da aynı fizik kanunları geçerli. Limitlerin farklı olması kanunları geçersiz kılmıyor. Tıpkı Dünya’da yere bıraktığınız cismin de yere düşmesi gerçeğinin Ay’da da geçerli olduğu gibi.
Bahsettiğim cahil kişi bir YouTube kanalı sahibidir. Forumda konuştuğum/yazıştığım/tartıştığım bir kişi değildir ve yazdıklarımın tek bir kelimesi dahi forumda iletişim kurduğum kişilere yönelik cümleler değildir.
Reklamlar
-
Açık konuşmak gerekirse konuyu profesyonel bir biçimde yorumlayacak bilgiye sahip değilim ama bence bu konulara ayırdığın zaman, verdiğin emek ve yurt içi/dışı kaynakları sürekli araştırmandan ötürü takdiri hak ediyorsun. Eline emeğine sağlık. Konu hakkında farklı düşüncelere sahip olup da yine benzer donanıma sahip üyelerin de fikirlerini duymak için sabırsızlanıyorum.
-
Lisedeyken fizik dersinde "ama hocam bunlar gerçek hayatta ne işimize yarayacak" demeyip fizik bilgisini gerçek hayatya kullanan biri görmek güzel bir şey.
Motosiklet sürmek konusunda daha yolun çok başındayım. Ama lise fizik derslerinden sonra 40 yıl geçmiş, çoğunun detayını unutmuşum ama yazılanları mantıklı buldum. Yine de bunlar beni aşan şeyler. Biz acemiler hemen gaza gelip sistem de neymiş yaa bak sistem diyenler haksızmış deyip daha sistemli sürüşü es geçmememiz lazım. Bu sistemi öğrenip devamında dediğiniz gibi virajda fren gibi ileri seviye şeyleri öğrenmemiz daha az tehlikeye sokacak sanırım bizi.
Neyse, forumda goygoy yapıyoruz bol bol, bu çok önemli bir konu, umarım düzgün bir şekilde tartışılır da biz de okuyup fikir ediniriz.
Üşenmeyip uzun uzun yazmışsın ne güzel. Video'yu henüz izlemedim, yazılanlardan farklı bir şey var dersen zaman ayırıp izlemeye çalışırım.
-
Trail Braking bir güvenli sürüs teknigidir denilen yerde videoyu kapattim . Bir daha da acacagimi zannetmiyorum.
Aslinda iki parmak fren konusunda Bret Tkacs dan alinti yaptiginda birakacaktim ama bunca yillik hukukumuz var kiyamadim.
Simdi detaya girip forumu teknik terimlere bogmayacagim . Zaten sende kaale almayacaksin.
Bütün tezini üzerindeki yük artan lastik daha iyi tutunur üzerine kurmussun da,
Yere basan yüzey alani kismini atlamissin.
Bu kadar motor üreticisi salak olmali ki senin tezine göre motoru yüklememiz ve aslinda yüklenmemiz gereken lastigi , yere basmayan lastigin yarisi kadar alanla yere basacak kadar dar yapiyorlar.
Sirtinda yumurta küfesi yok istedigin kadar sallayabilirsin. Ne motosiklet egitmenisin ne de kimseye ders veriyorsun.
Bu yazdiklarini ve videoda anlattiklarini ciddiye alacak bir genc kardesinin basina geleceklerden haberin bile olmayacak ve her gece yatagina huzurla girebileceksin.
Maalesef videonda yakindigin o motovlogger dan hicbir farkin yok. Ortalama bir motosiklet sürücüsünden daha fazla döküman okumus video izlemissin ama bunu, ögrenmek icin degil kendi tarzini desteklemek icin isine gelen cümleleri cimbizla cekmek icin yapmissin.
Bundan sonra seninle teknik konularda tartismayi gereksiz zaman kaybi sayarim. Sen arada egitmenleri veya özelde beni göm , bende inceden takilayim sana . Bu kadari yeterli.
Sevgilerimle
-
Mümkünse viraja doğru hızda girin ve istisnai durumlar dışında virajda fren kullanmayın.
-
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Trail Braking bir güvenli sürüs teknigidir denilen yerde videoyu kapattim .
Hahaha
Gerçekler acıtabilir okican.
İstersen ağlayarak günlüğüne yazabilirsin ama!
Sonuç değişmeyecek..masaya çıkıp tepinadsfsgahsha
Yav bu arkadaş neden sürekli trailbreking diyerek geziniyor ben de çözemedim.
Acaba dedim fortnine bunla ilgili bir videomu çekti, baktım çekmiş ama yeni değil.
Bu kadar uzun yazmadan dolayı 2 puan veriyorum. 10 üzerinden.
-
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Trail Braking bir güvenli sürüs teknigidir denilen yerde videoyu kapattim . Bir daha da acacagimi zannetmiyorum.
Aslinda iki parmak fren konusunda Bret Tkacs dan alinti yaptiginda birakacaktim ama bunca yillik hukukumuz var kiyamadim.
Simdi detaya girip forumu teknik terimlere bogmayacagim . Zaten sende kaale almayacaksin.
Bütün tezini üzerindeki yük artan lastik daha iyi tutunur üzerine kurmussun da,
Yere basan yüzey alani kismini atlamissin.
Bu kadar motor üreticisi salak olmali ki senin tezine göre motoru yüklememiz ve aslinda yüklenmemiz gereken lastigi , yere basmayan lastigin yarisi kadar alanla yere basacak kadar dar yapiyorlar.
Sirtinda yumurta küfesi yok istedigin kadar sallayabilirsin. Ne motosiklet egitmenisin ne de kimseye ders veriyorsun.
Bu yazdiklarini ve videoda anlattiklarini ciddiye alacak bir genc kardesinin basina geleceklerden haberin bile olmayacak ve her gece yatagina huzurla girebileceksin.
Maalesef videonda yakindigin o motovlogger dan hicbir farkin yok. Ortalama bir motosiklet sürücüsünden daha fazla döküman okumus video izlemissin ama bunu, ögrenmek icin degil kendi tarzini desteklemek icin isine gelen cümleleri cimbizla cekmek icin yapmissin.
Bundan sonra seninle teknik konularda tartismayi gereksiz zaman kaybi sayarim. Sen arada egitmenleri veya özelde beni göm , bende inceden takilayim sana . Bu kadari yeterli.
Sevgilerimle
Abisi @killingroad'ın videosunu beğenmedin madem, bunu seyret o zaman:
https://www.youtube.com/watch?v=JgcBkvlE6lo
Senin doğrusunu(!) anlatmaya veya yanlışını(!) göstermeye imtina ettiğin konularda millet "Nasıl yapılır / nasıl yapılmalıdır?" diye video çekiyor.
(Videodaki eleman hem "motosiklet eğitmeni" hem de "yarışçı"...)
(Anlatılan / yazılanların içinden "sistem yetmez" kısmını üzerine alınmışsın gibi duruyor. Tamamen öznel yorumum: Bunun tam da böyle bir tepki almak için yapılmış bir "yemleme beyanatı" olduğunu düşünüyorum, keşke yeme bu kadar kolay gelmeseydin...)
-
Cyan adlı üyeden alıntı
Yavrucugum algiyla oynayip akliniz sira üste ciktiginizi zannetmeyin.
Adam senin attigin videoda virajda nasil fren yapilir onu anlatiyor. Dikkatlice bakarsan Trail Braking icin ayri bir video cektigini ve konuyu ayri baslikta ele aldigini görebilirsin.Ben virajda fren yapilmaz diyenlerden degilim baskasiyla karistirma.
Trail Braking virajda nasil fren yapilir sorusunun cevabi degil , VIRAJIN ICINE HIZ NASIL TASINIR sorusunun cevabidir ve güvenlik ile uzaktan yakindan alakasi yoktur. Virajda frene dokununca trail braking yaptigini zanneden arkadaslar konuyu bilen ve gercek bir trail braking ile viraja dalan birisinin artcisi olarak o motorun üzerinde olsa , motordan indiginde temiz camasira ihtiyaci olur.
Virajda fren ile Trail braking birbirinden cok cok uzak iki konudur.
Birincisini herkesin bilmesi sarttir , ikincisini bilmek güvenlik adina katki yapmaz sadece hizinizi arttirir. (Her virajda degil) Trail Braking kullanilan viraj ile Quick turn kullanilan virajlar farklidir. Her ikisi de dogru yerde kullanildiginda zaman kazandirir ,yanlis yerde kullanildiginda zaman kaybettirir. Konunun güvenlikle alakasi yoktur.
Sevgilerimle
-
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Yavrucugum algiyla oynayip akliniz sira üste ciktiginizi zannetmeyin.
Adam senin attigin videoda virajda nasil fren yapilir onu anlatiyor. Ben virajda fren yapilmaz diyenlerden degilim baskasiyla karistirma.
Trail Braking virajda nasil fren yapilir sorusunun cevabi degil , VIRAJIN ICINE HIZ NASIL TASINIR sorusunun cevabidir ve güvenlik ile uzaktan yakindan alakasi yoktur. Virajda frene dokununca trail braking yaptigini zanneden arkadaslar konuyu bilen ve gercek bir trail braking ile viraja dalan birisinin artcisi olarak o motorun üzerinde olsa , motordan indiginde temiz camasira ihtiyaci olur.
Virajda fren ile Trail braking birbirinden cok cok uzak iki konudur.
Birincisini herkesin bilmesi sarttir , ikincisini bilmek güvenlik adina katki yapmaz sadece hizinizi arttirir. (Her virajda degil) Trail Braking kullanilan viraj ile Quick turn kullanilan virajlar farklidir. Her ikisi de dogru yerde kullanildiginda zaman kazandirir ,yanlis yerde kullanildiginda zaman kaybettirir. Konunun güvenlikle alakasi yoktur.
Sevgilerimle
Güzel, ama yazıda veya videoda "virajın içine nasıl hız taşırız" diye bir şey anlatılmıyor. Yani bu kadar emek verilmiş, videoyu sonuna kadar seyredip bir de yazıyı okusan da öyle yorum yapsan? Öbür türlü güzel bir imaj çizmiyorsun, ilk yazdığın mesaj çok üst perdeden ve küçümseyici. Etiketlere mi takılacağız yoksa olguları mı tartışacağız?
Fikirleri / görüşleri ve bilgileri karşılaştırıp diyalektik yapmayacaksak cevap yazma ihtiyacı neden? (işte tam bu noktada algılar giriyor devreye, çizilen görüntü ve bunun sebepleri konusunda kafa çalışmaya başlıyor...)
-
31 Temmuz 2024, 22:52
#10
tommygun adlı üyeden alıntı
Açık konuşmak gerekirse konuyu profesyonel bir biçimde yorumlayacak bilgiye sahip değilim ama bence bu konulara ayırdığın zaman, verdiğin emek ve yurt içi/dışı kaynakları sürekli araştırmandan ötürü takdiri hak ediyorsun. Eline emeğine sağlık. Konu hakkında farklı düşüncelere sahip olup da yine benzer donanıma sahip üyelerin de fikirlerini duymak için sabırsızlanıyorum.
Çok teşekkürler.
Ben söylediklerim/yazdıklarıma karşıt bir görüş ve açıklama göreceğimi düşünmüyorum ama yanılıyor da olabilirim.
espresso adlı üyeden alıntı
Motosiklet sürmek konusunda daha yolun çok başındayım. Ama lise fizik derslerinden sonra 40 yıl geçmiş, çoğunun detayını unutmuşum ama yazılanları mantıklı buldum. Yine de bunlar beni aşan şeyler. Biz acemiler hemen gaza gelip sistem de neymiş yaa bak sistem diyenler haksızmış deyip daha sistemli sürüşü es geçmememiz lazım. Bu sistemi öğrenip devamında dediğiniz gibi virajda fren gibi ileri seviye şeyleri öğrenmemiz daha az tehlikeye sokacak sanırım bizi.
Yazdıklarımdan farklı bir şey yok aslında bu nedenle izlemene gerek yok diyecektim, ama yazarken atlamışım videoda söylüyorum. Virajda fren yapabilirsiniz demek, virajda fren yapın demek değil. Trail brakingin güvenli sürüş için kullanılabilecek bir teknik olduğunu söylemek de trail braking yapın demek değil - ki trail braking'in apexe kadar haldur huldur fren yapmak olmadığını öğrendikten sonra, tabii ki yap.
ve kesinlikle sistem de neymiş falan diye bir düşüncem/iddiam yok. Kesinlikle sistemli sürüş yapılmalı, kesinlikle Motosiklet Yol Sanatı kitabı okunmalı ve çalışılmalı. Videoda kendimce önerdiğim yol da zaten önce kapalı alan temel eğitimleri, sonra yol eğitimleri ve sistemli sürüş, daha sonra bu "ekstra" sayılan becerilerin edinilmesi yönünde. Fren yapmayı bilemeyen, trafikte sistemli bir sürüş yapmayı bilmeyen kişinin trail braking çalışması gibi bir şey söz konusu değil.
---------- Mesajlar birleştirildi - 22:52 ---------- bir önceki mesaj zamanı 22:51 ----------
Sinan Aksu adlı üyeden alıntı
Mümkünse viraja doğru hızda girin ve istisnai durumlar dışında virajda fren kullanmayın.
Budur. 
Gram itirazım yok.
-
31 Temmuz 2024, 22:56
#11
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Bütün tezini üzerindeki yük artan lastik daha iyi tutunur üzerine kurmussun da,
Yere basan yüzey alani kismini atlamissin.
Bu kadar motor üreticisi salak olmali ki senin tezine göre motoru yüklememiz ve aslinda yüklenmemiz gereken lastigi , yere basmayan lastigin yarisi kadar alanla yere basacak kadar dar yapiyorlar.
Bu yazdığınız doğru değil Okan bey. Zannedilenin aksine, lastiğin yere basan yüzey alanının lastiğin kalınlığıyla alakası yoktur.
Yere basan yüzey alanı (contact patch size) tamamen tekere binen yük ve lastiğin basıncıyla alakalıdır.
Daha kalın lastik kullanırsanız, yere basan yüzey daha geniş olur, ama aynı anda da daha kısa olur, sonuçta yüzey alanı sabit kalır.
Bunu bilmiyor olmanız şaşırttı beni açıkçası. Üstelik paylaşımınızda bilgi içeren kısım sadece buydu, ve o da yanlış. Sık sık eğitmen olduğunuzu vurguluyorsunuz, ancak paylaşımlarınızın içeriğine yansımıyor malesef.
-
31 Temmuz 2024, 22:58
#12
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Trail Braking bir güvenli sürüs teknigidir denilen yerde videoyu kapattim . Bir daha da acacagimi zannetmiyorum.
İsabet olmuş Hocam
Sevgilerimle.
-
31 Temmuz 2024, 23:08
#13
hasmet adlı üyeden alıntı
Bu yazdığınız doğru değil Okan bey. Zannedilenin aksine, lastiğin yere basan yüzey alanının lastiğin kalınlığıyla alakası yoktur.
Yere basan yüzey alanı (contact patch size) tamamen tekere binen yük ve lastiğin basıncıyla alakalıdır.
Daha kalın lastik kullanırsanız, yere basan yüzey daha geniş olur, ama aynı anda da daha kısa olur, sonuçta yüzey alanı sabit kalır.
Bunu bilmiyor olmanız şaşırttı beni açıkçası. Üstelik paylaşımınızda bilgi içeren kısım sadece buydu, ve o da yanlış iyi mi...
Normalde sizi cevaplamam ama bu sefer yazmamak yanlis olurdu.
Paylastigim bilgi kendi kisisel tecrübem olmayip Keith Code dan alintiladigim bir bilgidir. Üsenmez ve Twist of the wrist in contact patch ile ilgili kismini izlerseniz daha net anlarsiniz.
Ah bu arada tabiki lastik basincindan bahsetmisken , Pistte kullandigimiz basinclar neden yoldakilerden farkli. Hangi lastikte basinci azaltirken hangisinde sert kaliyoruz bir baksaniz diyorum
Tercüme ile ilgili sikintiniz olursa cekinmeden yazin , seve seve yardimci olurum
-
31 Temmuz 2024, 23:23
#14
Motosiklet üzerinde ilk başlarda virajda fren yapılmaz diyenleri dinleyen biriydim ama ne zaman kendimi geliştirdim ve yol kat ettikten sonra bunun tamamen saçma bişe olduğu farkına vardım. Tekniğim geliştikçe virajlarda gayet rahat bir şekilde fren kullanmaya başladım buda daha iyi bir yönlendirmeye sebep veriyor. Dediğiniz en güzel örnek viraj ortasında bir tehlike çıktı ne yapacağız? Virajda frene basılmaz diyip tehlikeye bodozlama mı dalacağız yoksa frenleme ile yönlendirmemizi değiştirip tehlikeden mi kaçacağız? Tabikide kaçmak en iyisi ama buda zamanla insana upload olan şeyler .
Konudan bağımsız ama güvenliğinizi maksimuma taşımak için fren sisteminin bakımlarını eksiksiz yapın, hidroliğin rengini değiştiğini gördüğünüz zaman değişin, balatanın alabildiğiniz en iyisini alın ve en iyi fren hassasiyeti için kaliper pimlerini ve pistonlarının bakımlarını yapın. Hem siz hemde sisteminiz iyi olsun ki riskleri en aza indirip bir ömür boyu virajlara yatalım .
-
31 Temmuz 2024, 23:24
#15
Simdi bu kadar atip tuttuktan sonra birileri cikip "E hoca nedir o zaman trailbraking ile virajda fren arasindaki fark " diye soracaktir .
Ben asagiya en sade hali ile birakayim siz azicik da onunla eglesin 
Ikisi arasindaki temel farklar sunlardir.
Virajda fren esnasinda motorun yatis acisi azalirken fren siddeti artar, amac motoru cizgiden cikmayacak sekilde mümkün oldugu kadar dik hale getirip fren siddetini arttirabilmektir. (acil frenlemelerde max frenlemeye kadar gidebilir durum)
Trail Braking (iz frenlemesi ) esnasinda motorun yatis acisi artarken fren siddeti azalir ve max yatis acisina vardiginda fren tamamen birakilmis olmalidir.
Iste ikisi bu kadar birbirinin zitti olan konular hakkinda sanki ayni seymis önüne gelen video cekip yorum yazarsa hoca da dellenir
Sevgilerimle
-
01 Ağustos 2024, 00:03
#16
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Simdi bu kadar atip tuttuktan sonra birileri cikip "E hoca nedir o zaman trailbraking ile virajda fren arasindaki fark " diye soracaktir .
Ben asagiya en sade hali ile birakayim siz azicik da onunla eglesin
Ikisi arasindaki temel farklar sunlardir.
Virajda fren esnasinda motorun yatis acisi azalirken fren siddeti artar, amac motoru cizgiden cikmayacak sekilde mümkün oldugu kadar dik hale getirip fren siddetini arttirabilmektir. (acil frenlemelerde max frenlemeye kadar gidebilir durum)
Trail Braking (iz frenlemesi ) esnasinda motorun yatis acisi artarken fren siddeti azalir ve max yatis acisina vardiginda fren tamamen birakilmis olmalidir.
Iste ikisi bu kadar birbirinin zitti olan konular hakkinda sanki ayni seymis önüne gelen video cekip yorum yazarsa hoca da dellenir
Sevgilerimle
Dam üstünde saksağan. Kimse öyle bir soru sormadı, konumuz da bu değil sayın demagog hocam. Sizden motosiklet sürüş teknikleri değil ancak demagoji öğrenebiliriz onu anladık, teşekkürler. (Bu faydalı bir bilgi...)
Yaptığının benzerini (absürd bir konu üzerinden) ben yaparak örnekleyeyim: Tokat vardır, tokat vardır; yüze atılana şamar denir, g.te atılana şaplak denir. 
-
01 Ağustos 2024, 00:18
#17
DAHA GİDİLECEK ÇOK YOL ,ÖĞRENECEK ÇOK ŞEY VAR
-
01 Ağustos 2024, 01:31
#18
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Paylastigim bilgi kendi kisisel tecrübem olmayip Keith Code dan alintiladigim bir bilgidir. Üsenmez ve Twist of the wrist in contact patch ile ilgili kismini izlerseniz daha net anlarsiniz.
Yazdığınız yanlış. Nerede görüp duyduğunuzdan, daha önce kimin yazıp söylediğinden bağımsız olarak yanlış. Keith Code aynen bu yazdığınızı söylediyse de yanlış söylemiş, ama tahminim siz yanlış anladınız.
Twist of the wrist kitabını birkaç kez okudum ilk 900cc motosikletimi aldıktan sonra. Videosunu da izledim.
Bir de niye sürekli insanları küçümseyerek yazıyorsunuz ki? Hem itici, hem de özgüven eksikliğine işaret.
-
01 Ağustos 2024, 01:38
#19
Okan Sinan Ocan adlı üyeden alıntı
Ne yani konu virajda fren ve trail braking degilmi ???
Laktozsuz süt hakkindaki bir konuya mi yaziyoruz su anda???
Verebilecek cevabiniz kalmayinca öyle güzel kiviriyorsunuz ki
Sevgilerimle
Birlikte yaklaşık 18 yıldır bu forumun üyesiyiz.
Ben 50 yaşına geldim sen 60 yaşına..
Jenerasyon gözetmeden yapılan tartışmalar bir süre sonra bel altına iner.
Bunlar İnsanı üzen durumlar.
-
01 Ağustos 2024, 02:06
#20
hasmet adlı üyeden alıntı
Yazdığınız yanlış. Nerede görüp duyduğunuzdan, daha önce kimin yazıp söylediğinden bağımsız olarak yanlış. Keith Code aynen bu yazdığınızı söylediyse de yanlış söylemiş, ama tahminim siz yanlış anladınız.
Twist of the wrist kitabını birkaç kez okudum ilk 900cc motosikletimi aldıktan sonra. Videosunu da izledim.
Bir de niye sürekli insanları küçümseyerek yazıyorsunuz ki? Hem itici, hem de özgüven eksikliğine işaret.
Kücümsüyorum cünki poposunu seleye koyup azicik yol yaptigi icin kendisini motosiklet duayeni zanneden,kendimi gectim Keith Code icin yanlis söylemis diyebilen zihniyette , tekerleklerinin yere bastigi alandan bi haber olan bazi kisiler ile muhatap olmak zorundayim. maalesef o seviyeye inemedigim icin biraz yukarida kaliyorum.
Buyrun verdigim linkteki videoya bakarsaniz görebileceksiniz. Gördügünüzü hala anlayamazsaniz yapacak birsey yok bununla yasamak zorundasiniz.
https://youtu.be/_EEfke1eyng?si=2BJlapki9LeX0jIh&t=861
Reklamlar
Konu içerisindeki kullanıcılar
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)
