Kontrolsüz Hız Öldürür. Hele de Motosiklet Üzerindeyseniz!..

**zileliorhan** · 20 Ağustos 2023, 10:59

Motosikletlerde hız, her zaman yol durumuna göre ayarlanır.

Hız yapmadaki en temel faktör, “Fren yapınca, güvenle durabileceğine eminsen, istersen saatte 500 km hız yap” kuralıdır.

Bir motosiklet sürerken yoldaki dönemeçler, yolun yapısı, yol kenarındaki bitki örtüsü, trafiğin yoğunluğu, eğriler ve eğim gibi bir çok faktör dikkate alınır.

Yolun asfalt, toprak, çakıllı ya da kaygan yol olup, olmaması çok önemlidir. Yol çalışmaları gibi faktörler göz önünde tutulmalıdır.

Ayrıca parlak güneş ışığı, yağmur, karanlık, sis, rüzgar, hava ve çevre koşulları da motosiklet sürücüsünün hızını etkileyecektir.

Fren mesafesi ise;
a. Yağmur, yaprak veya çamur gibi yol koşulları,
b. Sürtünme direnci ve lastik çekişi,
c. Lastik kalitesi, aşınma durumu ve basınç ayarı,
d. Motosikletin kendi ağırlığı ve üzerindeki toplam yük,
e. Süspansiyon ayarları
f. Frenleme etkinliği yani frenlerin performansı gibi faktörlere bağlı olarak değişir.

Motosikletle olsun, diğer 4 tekerli araçlarla olsun, fren yapıldığı zaman “Durma mesafesi” birbirini takip eden 3 bölümden meydana gelir.
1. Algılama süresi: Yoldaki potansiyel bir riski gösteren bilgileri analiz etmek için gereken süredir.
2. Reaksiyon süresi: Sürücünün frene elini-ayağını konumlandırıp, tam anlamıyla frene basmaya başlayana kadarki geçen süredir.
3. Fren mesafesi: Frenleme başladığı andan, aracın durduğu ana kadar geçen mesafedir.
Durma mesafesi, aşağıdaki resimde daha aydınlatıcı şekilde gösterilmiştir:

Başka önemli bir konu “Hızın görme üzerine etkisi” faktörüdür.
İnsan vücudu, doğası gereği ancak koşabildiği hız kadar, çevresindeki görüntüleri algılamaya uygundur. İnsanın koşma hızından daha yüksek süratlerde, zihin “Tünel görüşü” adı verilen duruma geçer ve etrafındaki nesneleri algılama oranı azalır.

Beyin aynı anda, yalnızca sınırlı miktarda bilgiyi işleyebilme kapasitesine sahiptir. Bu yüzden ister motosiklet olsun, ister otomobil olsun, bir araç ne kadar hızlı hareket ederse, beyin o kadar fazla bilgi alır ve bu anormal durumdan baş edebilmek için, görüş alanımızı azaltır.

Literatürde bu “Hız körlüğü” olarak adlandırılır.

Eğer sağ kalmışsa, birçok kazadan sonra sürücü şöyle der;
-“Görmedim, birden önüme çıktı!..”

Bu durumun mantıklı açıklaması, gereğinden fazla hızlı gitmiş olması ve tünel görüşü nedeni ile tehlikeyi zamanında fark etmemiş olmasıdır.

Şehir içi hız sınırının 50km/h olmasının en büyük sebebi, söz konusu görüş açısının, hıza bağlı olarak azalmasından dolayıdır.

Örneğin park halindeki bir araçta görüş alanımız 150 dereceden biraz daha geniştir. Ancak 100 km/s hızla giderken, görüş alanımız yaklaşık olarak yarı yarıya azalır.

Bu duruma verilebilecek çok güzel bir örnek, alttaki videoda izlenebilir:

https://www.youtube.com/watch?v=9QZIY8ut5XI&t=38s

(Videoyu seyredemediyseniz, "Tekrar oynat" tuşuna basın.)

Video Tayland Dili’nde ancak, videoda söylenenleri anlamanıza gerek yok. Çünkü videonun akışından, verilmek istenen mesaj gayet güzel anlaşılıyor.

Trafiğin durumuna göre, olması gereken doğru hızda gitmenin avantajları çok önemlidir. Doğru hızda gidince;
1. Tehlikeli durumları fark etmek için sürücüye daha çok zaman kalır,
2. Tehlikeli duruma tepki verirken, aracın kat ettiği mesafe azalır, böylece algı ve reaksiyon süresi artar,
3. Frene bastıktan sonra, durmak için ihtiyaç duyulan mesafe azalır,
4. Çarpma öncesinde, diğer yol kullanıcılarının, aracın hızını tahmin edebilme şansı artar,
5. Diğer yol kullanıcılarının, bir çarpışmadan kaçınmak için daha fazla şansı olur,
6. Sürücünün, aracın kontrolünü kaybetme ihtimali azalır.

Burada işaret edilen noktalar, hem motosikletle hem de diğer 4 tekerli araçlar için geçerlidir.

Hepinize kazasız, belasız sürüşler dilerim.

Not: Bu yazıyı hazırlarken, altta bağlantısını verdiğim makaleden görsel ve içerik olarak faydalandım. Okumanızı tavsiye ederim: https://www.endurokan.com/2022/06/08...i-yolu-okumak/