Daha once kaskların ömürleri ile ilgili yanlış bildiklerimiz hakkında konu açmıştım. Ve sonrasında düşündüm ki koruma ekipmanları ile ilgili bildiklerimi sizlerle paylaşayım. İlk olarak kafadan başlamak istedim yani kasktan.
Öncelikle kask kafamızı nasıl korur onu dilim döndüğünce ve bildiğim kadarı ile anlatiyim. Kask dışta sert kabuki içinde köpük (EPS)diye bildiğimiz darbe emici özelliği olan madde ve onun içindede kafamızı rahat etiren peddler mevcut.
Dış kabuki ne işe yarıyor?
Dış kabuğun vazifesi içerideki köpük maddesini n bütünlüğünü bozulmadan korumaya, bu maddenin çarpıştığımız veya sürtündüğümüz zeminden hasar almamasını sağlıyor. Bir noktadan alınan darbenin daha geniş alana yayılmasını sağlıyor. Günümüzde ABS plastic. Ppolikarbon, kompozit fiber ve karbonfiberden yapılmış dış kabuklar mevcuttur. Bu dış kabuki malzemelerinin öncelikli hedefi kaskın ağırlığını hafifletmektir.
ABS Passtik: Bana gore bu kask kabuki türü hiç güvenli değil ve bence hiçbir koşulda alınmaması gereken bir kask türü. Olası ilk darbede kıralacaktır.
Polikarbon, termoplastiklerin özel bir grubudur. İşlenmesi, kalıplanması, ısıl olarak şekillendirilmesi kolaydır, bu tip plastikler modern imalat sektöründe çok geniş kullanım alanı olan plastiklerdir. Polikarbonatlar olarak isimlendirilmişlerdir, çünkü uzun moleküler zincirleri içinde karbonat grupları (-O-CO-O-) tarafından bağlanmış fonksiyonel gruplara sahiptirler.En yaygın polikarbonat plastik tipi, Bisfenol A grupları ile bağlanmış karbonat gruplarının oluşturduğu polimer zincirlere sahip olanıdır. Bu tip polikarbonat çok dayanıklı bir malzemedir, kurşun geçirmez cam yapımında kullanılır.
Kompozit fiber: Genelde cam elyafındalarının bir kalıp üzerinde reçine ve çeşitli kimyasallarla tutturulup hazırlanan sert maddedir. Polikarbona göre daha hafiftir. Birçok kullanım alanı vardır.
Karbonfiber: Ana bileşimleri Karbonlaşmış akrilik elyaftır (Orlon), katran ve naylondur. Karbon fiberin yapısı, çelikten 4,5 kat daha hafif olmasına rağmen 3 kat daha dayanıklıdır. Karbon fiber, naylon gibi esnek ve orlon gibi de orta derecede dayanıklı değildir. Daha sert ve çok daha dayanıklıdır
Bu dış kabuklardan ABS plastiği bu guruba hiç koymuyorum bile.
Dış kabuk kaskın marka ve modeline göre çeşitli katmanlardan oluşabilir.
Şimdi asıl canalıcı soru. Hangi dışkabuk daha güvenli? Cevap bilimadamları bu soruya yanıt veremiyor. Çünkü bu konuda ikiye ayrılmış durumdalar. Kimi bilimadamları sert kabuğun daha iyi olduğunu düşünmekteler.Ama sert kabuğun darbe esnasında beynimize daha fazla juvvet gelmesine sebep olacaktır.. Kimi bilimadamları ise daha yumşak kabuğun darbeyi daha iyi abzorbe edeceğini düşündüklerinden daha güvenilir buluyorlar fakat çok yüksek hızdaki çarğışmada kabuk daha zayıf olacaktır diye düşünüyorlar. Yani işin özeti birisi çıkıpta size bu kasbuklu kask daha iyi bu kask dandik derse kulak asmayın kulaktan dolma bilgidir.
İç kabuk EPS denilen maddeden üretilir. Bu madde yeni beyaz eşya aldığınızda eşyayı sarmalayan beyaz köpüğün daha da sıkıştırılmış ve güçlendirilmiş halidir. Bu tabaka darbe geldiğinde dış kabuk ile kafamızın arasında darbeyi absorbe edici özelliği vardır. Darbe anında ezildikten sonra tekrar eski haline dönmez ve ezilmiş olarak kalır. Birdaha aynı yerden gelicek darbelerde darbeyi abzorbe etme özelliği kalmayacaktır. Bu yüzden hasar almış kaskların değişmesi gereklidir.
Sünger pedler ne işe yarar?
Sünger pedler kaskın kafanıza daha iyi oturmasına ve daha konforlu olmanızı sağlar. Bu süngerlerin dışı tekstil malzeme ile kaplıdır.
Kask alırken nelere dikkat etmeliyiz?
Kask alırken ilk bakmamız gereken güvenlik sertifikalarına bakmaktadır. DOT amerikada geçerli güvenlik sertifikasıdır. ECE Avrupada 50 den fazla ülkenin kabul etiği bir sertifikadır Türkiye de ECE sertidikası E37 kabul etmektedir. Bence DOT olan kask zaten bütün sertifikaları da alır. DOT sertifikası daha yumşak standart istediğinden darbe emiciliği daha fazladır.
Sharp testlerinden yüksek not almış olmasına bakmalıyız. Bazı kişiler sharp ı taraflı bulurlar fakat sharp bağımsız İngiliz kuruluşudur. Arai firması sharp ı kabul etmemiş ve testlerinin yanlış olduğunu savunmuştu fakat Arai haricindeki bütün kask markaları sharp testlerini kabul etmektedirler.
Snell foundation Amerikan özel kask sertifikası veren bir firmadır. Hiçbir kaskın alma zorunluluğu yoktur. Birçok bilimadamı Snell testlerinin çok doğru olmadığını ve bu testlerin kask sektörünü yanlış yöne götürdüğünü savunmaktadırlar.
Kaskın kafanıza tam olarak oturması gerekmektedir. Kafanızda iken sağa sola yukarı aşağı oynamaması gerekmektedir. Double D çene bağlantı sistemi şu anda kabul edilen en güvenli bağlantı sistemidir.
Nünkğnse kapalı(fulface) kask tercih edilin. en güvenilir kask türü kapalı kasklardır.
İkinci el kask ASLA ama ASLA almamalısınız.
Kask güvenliğini azaltıcı yanlışlar
Forumda birkaçkez okudum sağ taraftan kafama batıyordu orayı ezdim şimdi çok rahat kaskım diyenler var. İşte o rahatlamak için ezdiğiniz bölgeden kafanıza bir darbe gelirse darbe emiciliği son derece düşeceği için olası hasat alma ihtimaliniz çok yüksek olacaktır. Bu yüzden asla ama asla iç bölmedeki köpüğü ezmeyin.
Kaskınızı içinin geleceği şekilde elciklere, basamaklara vb yerlere asmayın. Bu sert kısımlar kaskınızın içindeki EPS maddesini ezeceğinden darbe emiciliği düşecektir.
Kaskı dirseğinize takmayın. Yine ayno sebep iç madde ezilmemeli.
Son olarak kaskın dış yüzeyinde deri vb kaplamaların olmamması daha iyidir. Deri asfaltta daha fazla tutunacağı için boynunuzu incitme olasılığınız olabilir.
Umarım güzel ve anlaşılır bir şekilde sizleri sıkmadan birşeyleri anlatabilmişimdir. Daha sonra teker teker diğer ekipmanlar hakkında da konular açmayı düşünüyorum.
Yazılarımda bir kaynak gösteremiyorum çünkü birçok okuduğum yazıların kendimce anlarılmış şeklidir biryerden çeviri değildir.