Öncelikle köpeklerin 2 tür (species) özelliğini belirtmek gerekir.
1. Köpek tarafından saldırıya uğramamak için, olaya köpeği gözü ile bakmanız gerekir. Köpek türünün en önemli özelliği sadakati ve koruma özelliğidir. Köpek bir yerde bekliyorsa oradaki evi, iş yerini, hayvan sürüsünü veya sahibini korumaktadır. Onun işi bu. Bu nedenle köpeğin bu işine saygı göstermelisiniz. Nasıl kapısında bir güvenlik görevlisi bekleyen bir yere izinsiz giremezseniz, köpeğin beklediği yere de izinsiz giremezsiniz. Ona saygı göstermeniz gerekir. Köpeğin insana saldırdığı durumların yaklaşık tamamında köpek işini yapmıştır, haklıdır. Hatalı olan ve mesajı almamakta ısrar edip, köpeğin koruma alanına giren insandır.
2. Köpeğin gözüne bakmak ona meydan okumaktır. Aksine kediden gözünü kaçırmak ise kedinin dikkatini çeker. Bazen bayanlar gün yapar veya birbirine oturmaya gider. Bayanın birisi kediden korkmaktadır. Gözünü kediden kaçırır, kedi ise bilakis gider ve bayanın kucağına oturur, bacağına sürtünür. Bu durumda kediden korkan bayan, kediye dik dik bakmalıdır.
MOTOR İLE GİDERKEN KÖPEK İLE KARŞILAŞILDIĞINDA ÖNEMLİ NOKTALAR
1. Motosiklet ile köpeğe ve köpeklere yaklaşınca kesinlikle onlara bakmayınız, ileriye bakınız. Onlardan korktuğunuzu veya çekindiğinizi hissettirmeyiniz. Bilhassa sokak köpekleri sanılanın aksine çok zekidir. Korktuğunuzu hareketlerinizden ve bakışlarınızdan hissederler. Üçüncü bir hissetme yolları vardır: Koklama yolu ile. Hemen herkesin bildiği gibi, insanlar korkunca böbrek üstü bezinden adrenalin hormonu salgılanır. Bu hormon saniyeler içinde vücut sıvıları (ter gibi) ile cildimize çıkar. Köpekler ve arılar bu kokuyu çok kısa sürede alırlar. Bu havyanlar yan yana iki insandan korkanın üzerine giderler. Bunu köpek ve arıdan çok tecrübe etmişimdir. Mesleğim gereği Arı Yetiştiriciliğini bilirim. 2 yıl süre ile 10 civarında kovanım oldu ve arı yetiştirdim. Bazen ben kovan açarken arıdan korkan birisi, merak ettiği için (arıcı maskesi ile) beni izlemek istemiştir. Çok gözlemişimdir, arıların tamamına yakını diğer arkadaşa saldırmıştır. Yine köpekten korkan birisi ile bir köpeğe yaklaştığımda, köpeğin her zaman diğer kişiye saldırdığına çok şahit oldum.
2. Motosiklet ile köpeğe ve köpeklere yaklaşınca kesinlikle gazı kesiniz, düşük gaz ile gidiniz. Motor sesi köpekleri ve arıları kızdırır. Birkaç kere şahit oldum. Otomobile bindik, meğerse otomobilde arı varmış. Arı, otomobil hareket edene kadar varlığından haberimiz yoktur. Gaza basıp, hareket edince motor sesi ile birlikte saldırdı. Yine bir olayda motosiklet ile birisi yanıma geldi. Karabaş Çoban Köpeğim yanımda idi. Bu köpeklerin “Sahibi yanında iken başkasına saldırma huyu” yoktur. Ancak motosikletli arkadaş gaz verip, hareket etmeye başlayınca, motora saldırdı. Elbette köpeğimi hemen tuttum. Halbuki o kişi yanıma yaya gelse idi, üçümüz bir arada iken köpeğim ona saldırmayacağı için, o kişi yanımdan ayrılınca da saldırmayacaktı.
3. Motosiklet ile giderken köpek saldırırsa, soğukkanlılığınızı koruyunuz, aksi takdirde motorun hakimiyetini kaybedersiniz. Bunu okuyunca şöyle dediğinizi duyar gibi oluyorum: “Söylemesi kolay!... Sen köpeklere alışkınsın, onlardan korkmuyorsun, ondan böyle söylüyorsun. Bizim yerimizde sen olsan, sen de bizim gibi korkarsın” Ancak köpekm ile insanın karşılaştığı durumların tamamında insan hatalıdır, köpeğin kurallarına saygı göstermemiştir.
AÇIK ARAZİDE SÜRÜ KORUMA KÖPEĞİNDEN, EV VEYA İŞYERİ ÖNÜNDE BEKLEYEN KÖPEKTEN KORUNMA
Bunu şöyle anlatayım. Ben çok tecrübe ettim. Arazi çalışması yaparken, uzakta bir hayvan sürüsü ve sürünün yanında sürüyü bekleyen köpek/ler görürüm. Aracımı durdururum. Köpek/ler beni gördüğü anda izlemeye alırlar.
a-Eğer köpeğin/sürünün yanında çoban/sahibi varsa, sorun yok. İyi yetiştirilmiş bir sürü koruma köpeği sahibinin/çobanın yanında size saldırmaz. Ancak sürekli olarak kuşkucu ve tedirgin bir şekilde sizi izler. Gözü bir yandan da çobanda/sahibindedir. Çoban/sahibi normal ise, o da sizi izlemeye devam eder. Ancak çoban/sahibi sesini yükseltirse, siz veya çoban elini/değneğini kaldırıp hamle yaparsa, köpek de harekete geçer.
b- Eğer köpeğin/sürünün yanında çoban/sahibi yoksa, biraz sonra anlatacağım bazı hareketleri peş peşe sergiler.
Önce sizi izler, yaklaşmaya devam ederseniz kulaklarını dikerek ve kuyruğunu kaldırarak ayağa kalkar. Bu hareket “Burayı ben bekliyorum. Koruma alanıma yaklaşıyorsun” demektir.
Sonra hırlamaya başlar (Bu aşamayı pas geçip, direk havlamaya da başlayabilir). Bunun anlamı “Koruma alanıma girmek üzere, uyarımı dinle, geri dön” demektir.
Eğer köpeğin verdiği “Dur, uzaklaş” mesajını almamakta ısrarlı iseniz ve daha da yaklaşırsanız, üzerinize havlayarak hamle yapar ve sizi yere düşürür. Bunun anlamı “Seni o kadar uyardım, anlamadın. Koruma alanıma girdin, şimdi seni yere yıkıyorum” demektir. Yere düşünce genellikle ayağının birini üzerinize koyar veya yanınızda bekler. Bu durumda, çoban veya sahibi gelene kadar hareket etmemeniz gerekir. Kaliteli çoban köpeği ısırmaz, tehlikeyi hareketsiz tutar.
YAYA GİDERKEN KÖPEK SALDIRIRSA YAPILACAK HAREKETLER
Halk arasında “Sizi bir köpek kovaladığı zaman, yere oturun ya da uzanın, köpek bir şey yapmaz” denir. Bunun aslı yoktur, şehir efsanesidir. Köpekler; aslan, sırtlan, kurt ve maymun gibi grup olarak yaşamaya eğilimli, grup içinde (iki köpek de olsa) kesinlikle içlerinden birinin dominant yönettiği hayvanlardır. Bu nedenle köpeğin kovalarken sizin oturmanız ya da uzanmanız, onun dominantlığını pekiştirecektir.
Açık arazide köpek kovaladığı zaman kesinlikle kaçmaya çalışmayınız. Kısa mesafede dünyanın en hızlı insanı Usain Bolt 100 metre mesafeyi 9.97 ile koştuğuna göre saatte yaklaşık 37 km/saat hız ile koşmaktadır. İri yapılı sürü koruma köpekleri (Kangal, Akbaş gibi) en az 50 km/saat ile koşabilir. Bazı ölçümlere göre 55 km/saat hız yapabilmektedir. Tazılarda bu sürat çok daha fazladır ancak onlar insana saldırganlık eğilimi göstermez. Köpeğin sürati insanın süratinin yaklaşık 2 misli olduğuna göre, kısa mesafede köpekten kurtulmak imkansızdır. Yapılacak olan, köpeğe yüzünü dönerek ayakta durmaktır. Ayrıca (yerde taş yoksa bile) yerden taş alıyormuş gibi yapmak veya taş almak köpekler tarafından bilinir. Taştan veya değnekten ürkerler. Köpeğin sahibi ortada yoksa, yapılacak tek iş ya köpeğin uzaklaşmasını beklemek (ki genellikle uzaklaşmaz ve bekler) ya da yavaşça geri gitmektir. Köpekten kaçmak, ancak ortada saklanacak ya da üstüne çıkılacak yüksek bir yer varsa tercih edilebilir.
SOKAK KÖPEKLERİNDEN KORUNMA (ÖZELLİKLE İSTANBUL İÇİN SORUN)
Sokak köpekleri sanılanın aksine çok akıllıdır. Çünkü onlar sahipsiz hayatta kalmayı başarmış ve doğal seleksiyondan kurtulmuş havyanlardır. Sokak köpekleri konusunda dikkate alınması gereken önemli başka bir konu ise, her sokak köpeğinin ve köpek grubunun bir bölgesi vardır. Bir bölgenin köpeği/köpekleri diğer bölgeye girmez. Girdiği anda bizim “köpeklerin boğuşması” denen hadise gerçekleşir. Önemli bir noktada sokak köpekleri genellikle orta boy hayvanlar oldukları için, yalnız başına oldukları zaman problem olmazlar. Ancak grup halinde gezdikleri zaman, birbirlerinden cesaret alarak, “bölgelerini koruma adına” yoldan geçen motosiklete, hatta yayalara saldırırlar. Sokak köpeklerinin saldırısından kurtulmak için;
1. Köpeklere uzak kaldırımdan veya taraftan yürünür/motor ile gidilir.
2. Köpeklerle kesinlikle ilgilenilmez, onlara doğru bakılmaz.
3. Saldırma eğilimi göstermeye başladıklarını sezdiğiniz anda (özellikle yaya giderken) “hoşt” diye seslice bağırmanız onlara önemli ölçüde caydıracaktır.
Not: Merak edilebilir “Sizi hiç köpek ısırdı mı?” diye. 1997 yılından beri bahçemde Türk Kangal (Karabaş) Çoban Köpeği beslerim. Sayıları 1 ile 3 arasında değişmiştir. Ayrıca 2003 yılından beri meslek olarak kırsal kesimde köpeklerle ilgili araştırma yapıyorum. Türkiye’de 81 vilayetin tamamına gittim. Ayrıca İngiltere’den Çin’e kadar 30’un üzerinde ülkeye köpek ile ilgili araştırmalar için gittim. Sadece bir olay hatırlarım. 2004 yılında Kars, Sarıkamış’ın girişinde Trafik Şube Müdürlüğü binası vardır. Oraya, bir Alman Çoban Köpeğine bakmam için çağrıldım. Kapının önünde ufak boyu ve halk arasında fino olarak nitelendirilen bir köpek varmış, ben fark etmedim. Bu tip ufak köpekler iti köpeklerden çok çok daha tehlikelidir çünkü eğer arkadan yaklaşırlarsa, ilk yaklaşma anında havlamazlar, geldiğini bilemezsiniz. Bana yaklaşık 1 metre kala havladı ve paçamdan tuttu. Ayağımda kot pantolon vardı. Sıyırdım baktım, dişleri etime geçmemişti ama kızarıklık vardı. Benim tek köpek ısırılma hadisem budur. İri çoban köpeklerine ısırılmadım, çünkü onların huyunu bildiğim için, yukarıda anlattığım prensipleri uygulayıp, tehlikeye girmem.
GELECEK KONU: MOTOSİKLET İLE GİDERKEN, DİĞER EVCİL HAYVANLAR İLE KARŞILAŞINCA NE YAPMAK GEREKİR?
---------- Mesajlar birleştirildi - 07:19 ---------- bir önceki mesaj zamanı 06:44 ----------
Köpekleri tanımak konusunda sizlere faydalı olacağına inandığım "100 Soruda Köpek Yetiştiriciliği" kitabımı PDF olarak zileliorhan@gmail.com adresine mail atan herkese yollayabilirim.