ufoz adlı üyeden alıntı
Dünya liderimiz asgari ücret çalışmalarına el koydu ve asgari ücret aşağıdaki gibi açıklandı.
İşverene maliyeti : 23.502,94
İşçinin brüt maaşı : 20.002.50
İşçinin net maaşı : 17.002,12
Gelelim sokaktaki hesaba;
- 23.503 işverene maliyet
- 2.500 yemek ücreti
- 1.200 yol ücreti
- 8.000 elden verilen maaş farkı (bırak ustayı, yarı ustayı 17.000 liraya çalıştıramazsın. Ortalama 25.000 diyelim ve farkını ekleyelim)
---------
- 35.203 bir yarı usta için işverenin harcaması gereken aylık bedel.
Birer haftadan 2 hafta ramazan/kurban, 1 hafta resmi tatiller, 4 hafta yıllık izin hakkı, 1 hafta mazeret izin hakkı = 8 hafta
Resmiyette 5 yıllık çalışan 4 hafta izin hakkı olduğundan 8 hafta çalışılmayan hafta çıkacak.
Ama biz sokağa baktığımıza göre sokakta genel temayül olarak verilen 2 hafta izni dikkate alalım.
O bir hafta mazerette, çocuğum hastalandı, annem hastalandı, dayım öldü vs. Ama yine sokakta o 1 hafta resmi tatiller kale alınmayacak.
Sonuçta sokağa göre en az 5 hafta çalışılmayacak. 52-5 = 47 hafta çalışılacak. Dikkatinizi çekerim sokak gerçeklerini kale aldık.
Sokak gerçeği olarak bu işverenin kıdem tazminatı ödememek için bin takla attığını ve ödemediğini kabul edelim.
- 35.203 aylık işçi maliyeti x 12 ay = 422.436 lira yıllık maliyet
- 422.436 yıllık maliyet / 47 çalışılan hafta = 8.988 lira haftalık maliyet.
- 8.988 / 5.5 gün haftada çalışılan gün (sokak gerçeği) = 1.634 lira bir işçi için günlük ödenen genel gider ve karsız bedel.
Yani bu işçi hiç boşta kalmadan haftada 5.5 gün çalışsa günlük 1.634 lira genel gidersiz sokaktaki işverene maliyeti var.
Yukarıdaki hesap ne yazıkki sokaktaki gerçeklere göre. Bu hesapları kanunlara uymaya çalışan bir işyerine göre yaparsanız eğer,
25.000 lira net maaş ödenecek bir çalışanın işverene maliyeti 507.000 lira olur.
12 ay boyunca aylık 2500 yemek-1200 yol eklerseniz eğer 551.400 lira yıllık maliyet eder.
551.400 / 12 = 45.950 liraysa bunun aylık maliyetidir.
Yılda bir maaş kıdem tazminatınıda buna eklerseniz 45.950 x 13 = 597.350 lira yıllık işveren maliyeti bulursunuz.
Buna düz hesap 600.000 lira yıllık diyelim.
(Bu hesapları internette bulabileceğiniz netten-brüte sayfalarından kolayca hesaplattırabilirsiniz)
Şimdi kanunlara uyan bir işyerinden bahsettiğimize göre,
Yılda, birer haftadan 2 hafta ramazan/kurban, 1 hafta (1 ocak, 23 nisan, 1 mayıs, 19 mayıs, 15 temmuz, 30 ağustos, 29 ekim),
5 yıllık çalışan için kanuni 4 hafta izin hakkı, 1 hafta kanuni mazeret izin hakkı. Toplamı ettimi 8 hafta.
Geriye 52 - 8 = 44 çalışılan hafta kaldı.
600.000 / 44 = 13.636 lira bir işçinin bir haftalık (kanunen 5 gün) çalışmasının işverene maliyeti.
13.636 / 5 = 2.727 lira çalışanın günlük maliyeti.
Bu rakam 25.000 lira net maaş ödenen, kanuni yükümlülüklerin hem çalışan hemde işveren tarafından yerine getirildiği bir yerde çalışan için geçerli.
Aslen olması gerekende bu.
Gelelim zurnanın zırt dediği yere,
Bu rakam içerisinde o işyerinin kira, aidat, elektrik, telefon, su, yakıt, araç, sekreter gibi
genel giderleri ve karı yok. Özetle sadece çıplak işçi maliyetini müşteriden alırsanız 3 ay sonra batarsınız.
O işyerinin kar hariç genel gider masrafları çok mütevazi olarak aylık 60.000 lira olsun. Burda henüz kar yok.
İşyeri yılda 60.000 x 12 ay = 720.000 lira genel gider öder.
Bu işyeri kanuni tatil günleri hariç çalıştığına göre, işçinin yıllık izin ve mazeret izin hakkı hariç yılda 49 hafta çalışır.
Bu hesapta kaba tabi ama olsun öyle yapalım.
720.000 / 49 = 14.693 lira işyerinin haftalık genel gider masrafıdır.
Günlük genel gider masrafı ise 14.963 / 5 gün = 2.993 liradır.
Bu işyeri sadece servis hizmeti veriyor ve iki çalışanı olsun. Sekreterin mütevazi maaşı genel gider içinde.
2.993 / 2 = 1.496,5 çalışan yarı usta işçi başına günlük genel gider masrafı.
2.727 (çalışan günlük maliyeti) + 1496,5 (günlük genel gider masrafı) = 4.223 lira
Bu 4.223 lira o işyerinde çalışan 25.000 lira net maaşlı ustanın işletmeye gerçek bir günlük maliyeti.
Şimdi motorunuzu servise götürdünüz. Size 10.000 liralık parça listesi çıkarıldı.
Parçayı isterseniz kendiniz alıp getirin.
Bir günlük bir ustanın çalışacağı işçiliği var.
4.223 lira maliyete 777 lira vergi öncesi kar ekleyip 5.000 lira + KDV isteriz dediler.
Yani 5.000 + 1000 kdv = 6.000 lira işçilik bedeli.
Bu durumda %99 ihtimalle şarlarsınız.
Umarım bundan sonra yukarıdaki hesabı hatırlarsınızda,
o işyeri yerine, asıl tepki göstermeniz gereken kişiye şarlarsınız...
Kalın sağlıcakla...