Bizim insanımızın spekülatif şeylere balıklama dalmaya büyük hevesi var. Yıllardır borsayı takip ederim. Yatırım da yaparım. Bi ara borsa zirveye giderken yatırımcılara da güzel para kazandırıken bu işle hiç alakası olmayan arkadaşlar gelip bana sorular sormaya başladılar.
Ama ilk sordukları soru hep şu oluyor genelde: "X miktar param var, şimdi borsaya yatırsam Y ay sonra kaç para olur?" (X ve ye Y değişken)
Adam borsa nedir, hisse senedi nedir, borsada yatırım yapmak ne demektir, sistem nasıl işler, riskleri nelerdir, temel analiz nedir, teknik analiz nedir? Hiçbiri hakkında gram bilgiye sahip değil. "
Borsa yatırımcısını zengin etti" diye duymuş haberlerde, şark kurnazı ya, hemen dobloyu satıp atacak borsaya, zengin olup mercoya binecek. Tüm uyarılarıma rağmen bu zihniyetle borsaya giren birçok kişi evini ve arabasını kaybetti krizde borsa çakılınca.
Neden anlattım bunu? Şu anda aynısı bitcoinde de yaşanıyor. Haberlerde, gazetelerde sürekli bir bitcoin şöyle değerli, yatırımcısını böyle zengin etti haberleri dolanıyor. Daha blockchain nedir, sistem nasıl işliyor, dijital para birimlerinin geleceği nedir? Bu konularda hiçbir bilgisi olmayan kişiler "acaba 10bin yatırsam seneye kaç olur" derdine düşmüşler bile. Tehlikeli olan kısım aslında bu.
Hatta bircoin çalışma prensibinin teknik kısmını anlamak için motosiklet forumundan yardım isteyenler var ki evlere şenlik
Buyrun amme hizmeti yapıyorum, okuyunuz efendim:
Tıkla (anlamadıysanız bir bilgisayar mühendisine götürüp; "
doğru mu la burada yazanlar" diye de sorabilirsiniz
Yanlış anlaşılmasın, temel çalışma prensibini soranları kastetmiyorum, merak edip sorulabilir. Herhangi bir mühendis arkadaşıma 5dk anlatınca adam temel kısmını anlıyor zaten. Teknik kısımda merak ettiklerini de açıp okuyor internetten. Birşey demeye kalmadan ertesi gün teknik kısmına hakim şekilde geliyor yanıma. Eğer yazılımla biraz ilgisi varsa yukarıda paylaştığım linkteki makaleyi okuyup sistem nasıl çalışıyor anlayabilir zaten.
İşin yazılım ve işleyiş kısmında hiçbir sıkıntı yok. Gerçekten kırılması imkansıza yakın bir kripto para birimi yapılmış. Fakat işin tehlikeli kısmı fiyatlandırma kısmı. Her şeyde olduğu gibi bu dijital para birimi de piyasaya açık ve fiyatlandırması spekülasyona açık. Fiyatlandırma üzerinde hiçbir denetim yok. Tamamen arz-talep dengesine bağlı.
Önümüzdeki hafta bitcoin madenciliği yapan tüm bilgisayarlar kapatılsa, hiç kimse bitcoin talep etmese, değeri sıfır olabilir. Böyle bir riskin var olduğunun dahi farkında olmadan yatırım yapanlar var.
Hayatta ne olursa olsun, işleyişine iyice hakim olmadığınız,
risklerini tamamen bilip kabul etmediğiniz bir şeye para yatırmayın. Aksi takdirde sadece kumar oynuyorsunuz fakat farkında değilsiniz demektir.
Risklerini bilerek, sistemin işleyişi hakkında yeterli bilgi sahibi olup, belirli tahminlerde bulunarak yatırım yapanlara zaten sözüm yok. Genelde bu şekilde yatırım yapan kişiler de zarar etmiyor zaten.