bugün kafama takıldı, mesela 'restaurant' kelimesi fransızca dışarıda yemek yenilen yer anlamında kullanılıyor. biz de kullanıyoruz. 'bunun türkçesi yok mu?' diye araştırdım. 'lokanta' var mesela, o da italyancadan geçme. 'büfe' var fransızca.
ulan eskiden ülkede dışarıda yemek yenilen yere ne deniliyordu ya, kafam karıştı şimdi. yoksa eskiden dışarıda yemek yemiyor muyduk?
Aş evi yüzyıllardır belki 2 bin yıldır dilimizde olan bir tümce. Aş kısmı da farsçadan gelme ama Türkçe dediğin nedir ki? Farsça bile evrilmiş bir dilken neyi sorguluyoruz ben anlamadımhokahey adlı üyeden alıntı
Dil bilimi eğitimi gördüm, bize ilk öğretilen şey dil denilen şeyin resmi bir kökeni olmadığıydı.
kelimeler nedir ki zaten? acaba elmaya neden elma demişiz. şuan oturdum bunu sorguluyorum. heralde ilk insan topluluklarının bir süre sonra herşeyi resim çizerek kodlamaları zor gelmeye başladı, sonra harfleri oluşturmaya başladılar. ama işte bu harfleri oluşturan adam ne düşündü neye göre yaptı aklım almıyor şuan.
şunu anladım aslında kelimenin ne olduğu pekte önemli değil yeterki beynimizde doğru izdüşümü oluştursun. amaç e l m a harfleri bir araya geldiğinde beyinde elma imgesinin oluşması. yani restraunt kelimesi senin kafanda dışarıda yemek yediğin yer olarak kodlanmışsa başka kelimeye ihtiyacın yok.
gece saat 4 olunca yanlışıkla büyük resmi gördüm galiba :D
Bizim millette aşağılık kompleksi ve cahillik var maalesef. Lokanta ne zaman kullanılmaya başlandı, bilmiyorum. Ama bir süre sonra lokanta bizim millete yetmemeye başladı. Büyük ihtimalle lokantanın artık Türkçe bir kelime olduğunu sanmaya başladılar ve yerine yabancı kelime aradılar. Ve restoranı buldular, onu da orijinal haliyle yazdılar.
Böyle örnek çok. Eskileri suçlamayın. Daha düne kadar sorunsuz bir şekilde kullanılan konum kelimesi yerine şu an lokasyon kullanılıyor. Ya arkadaş, konum kelimesi hangi ihtiyacına yetmedi de gittin gavurdan location aldın, anlamak mümkün değil. Sonra dünyanın yükselen yıldızız falan. Dilin olmuş Amerika, sen mehter çalıyorsun.
Aşevi ve yemekhane, lokanta ya da restoranın yerine kullanılabilinecek kelimeler değil. Onların başka anlamları var. Bunun dışında lokanta ve restoran sadece bizim için değil tüm dünya için yeni kelimeler. Olsa olsa 300 yıllık bir mesele ortaya çıkışları.
Öncesinde yemek satın alınabilecek yer olarak hanlar var ama o da tek başına lokantanın fonksiyonuna sahip değil. Zaten çoğunlukla yol üstlerine kurulan ve yolcu ve atına hizmet veren yerler bunlar.
Bizde de kervansaray ve imarethaneler var.
Fakat dediğim gibi lokanta fonksiyonunu karşılamıyor.
Onlar daha çok günün yemeği ya da günün menüsü gibi bir olaya sahip.
70 ve 80 li yıllarda lokanta kelimesi gündüz gidilen, restoran kelimesi ise gece gidilen ve içki servisi olan mekanlar için kullanılıyordu.
Bir de kelimeye kendi anlamı bazında bakıp restorana türkçe karşılık bulmaya kalkarsanız olmaz. Çünkü ordan yola çıkarsanız restaurant kelimesinin karşılığı tamirane olur. Fransızların böyle tuhaflıkları var. Kelime restore etmekten geliyor. Yani yenilemek, onarmak, tamir etmek gibi anlamları var.
Adamlar yemek yedikleri yere niye restoran demiş bilmiyorum ama bunların ortaçağdan önce olmadığını biliyorum. ( çok küçüktüm o zamanlar ama hatırlıyorum)
Kelimelerin kullanildığı objeyle birebir eşleşmesi gerekmiyor anlayacağınız. Örneğin bizde artık kullanılmayan hela, ayakyolu gibi kelimeler yerini icraatı tam olarak tarif etmeyen tuvalet ya da wc ye bıraktı. Burda kelimelerin etkilerinden kaçınma da söz konusu.
Örnegin lağım kelimesini okurken bile muhtemelen burnunuza pis kokular geldi ya da yüzünüzü burusturdunuz.
Ama foseptik dersem aynı etkiyi yapmıyor.
İşte bu kelimenin gücüdür.
Bunu en iyi küfürlerde gözlemlersiniz.
Şimdi buraya yazıp seviyeyi düşürmek istemiyorum ama basitçe bir cinsel eylemi tarif etmek için kullandığiniz kelimelerin yerine küfür ederken başka kelimeler koyarsınız. Aslında aynı eylemi tarif ederler ama diğeri daha sarsıcı ve sinir bozucudur.
Bu nedenle ben bir kelime gerekli etkiyi yaratıyor ve tarifi tam yerine oturtuyorsa nereden geldiğine bakılmaksizın onun türkçeye kazandırılmış bir kelime olduğunu düşünürüm.
Tabi bu oturma işi burda yazdığım kadar basit değil.
Belki konuya hakim arkadaşlar daha ayrıntılı yazar biz de zevkle okuruz.
anlatmak istediğim şuydu: restorant kelimesi türkçede karşılığı olmayan bir kelime. demek ki 100 ya da 200 yıl önce kültürümüzde böyle bir gelenek yoktu.
aynı şekilde motor, şanzıman, diferansiyel, istasyon gibi kelimeler daha önce hiç karşılaşmadığımız şeylerdi ve hayatımıza girdikten sonra öylece kaldı.
"ZALIMIN YERİ" nası ama ? Komple Türkçe.lokanta diyorum ama isteyerekte değil. başka bir ad bulunmalı
+299 Gitmek cesaret ister, Enduro yapmak yetenek.
Cesaret aptalda da var, ama yetenek herkeste yok...
-MrMud
Şu an bu konu içerisinde 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 misafir)
