Güvenli ve ileri sürüş eğitimi üzerine düşünceler

**zaferce** · 02 Eylül 2015, 19:57

Henüz ehliyet, ekipman ve motosiklet sahibi olmayan kimseler için Honda GS1, Murat Denizhan, Yamaha Riding Academy, GiS Akademi, Rahmi Barutçu, CA RiderCoach ve benzeri bir çok seçenek mevcut. Motosikleti ve ekipmanı olan kişilerin alabildiği bir ART MotoAkademi başlangıç eğitimi de var. Bunlar ve diğerinin tamamı güzel seçenekler. Motosiklete başlamak üzerine düşüncelerimi daha önce yazmıştım. Bu yazının konusu ise daha sonrasıyla ilgili. Eğitimin sadece yeni başlayan sürücüler için gerekli olduğu kanısı fena halde yanlış, bir o kadar da yaygındır.

Ehliyeti, motosikleti, ekipmanı olan, 2000 – 3000 km tecrübe yapmış sürücülerin katıldığı bir sonraki aşama eğitimleri, küçük farklılıklar olmakla birlikte genel olarak güvenli ve ileri sürüş eğitimleri diye geçiyor.

Bu eğitimlerden daha önceki başlamak üzerine düşünceler yazısında kısaca bahsetmiştim. Okumaya oradan başlayıp sonra buraya devam etmek akıllıca olabilir. Bu eğitimlerin ilk aşaması teorik. Ekipman, yoldaki bilgiler, hız seçimindeki ilkeler, konumlanma, vites, gaz kolunun kullanımı gibi temel bilgiler aktarılıyor.

Anlatılan en önemli şey ise "sistem". Motosiklet Yol Sanatı bu sistem dedikleri şeyin kutsal kitabı.

Teorik eğitimin aslında en önemli amacı insanlara bu kitabın ve sistemin varlığını haber vermek. Gerisi bence biraz ikincil. Güvenli ve ileri sürüş eğitimlerini, kapalı alanda yapılan Honda ve Yamaha eğitimlerinden ayıran ve onlardan daha çok sevmemizi sağlayan da bu sistem dedikleri nane. Bilgi, konum, hız, vites ve ivmelenme. En önemlisi ve tamamını kapsayan şey bilgi. Bu bize olası tehlikeleri öngörme ve tehlike ile aramıza mesafe ve zaman koyabilme imkanı sağlayacak. Teorik eğitimler ücretsiz oluyor. Zaman ve mekan uygunsa her bulduğun teorik eğitime gidilir. Beğenmediğin adamınkine bir daha gitmezsin olur biter. Beğendiğin adam bir yıl sonra bir daha yapar, ona tekrar gidilir.

Güvenli ve ileri sürüş eğitimi ART’ın şuradaki sayfasında tarif edildiği biçimde paket halinde verildiğinde genellikle cuma akşamı teorik eğitim yapılıyor. Bir sonraki gün kapalı alanda hakimiyet eğitimi, daha sonraki gün de yol eğitimi oluyor. Diğer yerler de benzer uygulamalar yapıyor. Kapalı alanda motosikleti yönetme becerilerinin geliştirildiği hakimiyet eğitimlerinde hatırladığım kadarıyla şu konular işleniyor:

• Günlük kontroller (AYSEL Hanım: Akaryakıt, Yağlar, Su, Elektrik, Lastik ve Hasar kontrolü)

• Hareketsiz motosikletin dengesi (Motor ne kadar ağır olursa olsun. Tam dik olursa ağırlık kalmaz ve tek parmakla tutulabilir.)

• Motosikleti elle taşıma (Ağırlığın önemsiz olduğunu gösterir.)

• Motosikleti çalışırken elle taşıma (Yokuşun dibinde lastik patladı. Tepeye nasıl çıkaracağız? Aha böyle.)

• Motorun üzerinde akrobatikmiş gibi görünen hareketlerle yapılan hareketler (Aslında normal oturuş pozisyonunda gazı kesmediğin tekerin döndüğü sürece motorun ne kadar stabil bir alet olduğunu anlama)

• Belirli bir noktada durma (Zannettiğinden daha zor, değil mi? O kadar da iyi motor kullanamıyor musun ne? Yaa, motorcu kardeş çok rahat konuşuyordun.)

• Belirli bir noktadan itibaren acil durum freniyle durma (Önce yaklaşık 50 km/s hızla, sonra daha hızlı)

• Artçılı fren (Yalnızken nerede durabiliyorsan artçılıyken de orada durabilirsin.)

• Yavaş gitme (Yarım debriyaj gaz arka fren üçlüsü)

• Yavaş manevra (Yarım debriyaj gaz arka fren üçlüsünü kullanarak 1 m genişliğinde bir yolda iki tane doksan derece dönüşü yapma. Motor dik olacak. Yürüme hızında belki daha yavaş. Tıpkı gerçek yoğun trafik koşullarında arabalarında arasından ışıklara yaklaşır gibi. Bu Honda’da vurgulanmaz. Orada yatırma kaldırma vardır. Gerçek trafikte arabaların arasında manevra yaparken motoru yatır da kafan nereye çarpıyor görelim.)

• Dar sıfır çizme (Motor dik, gidon dayalı)

• Sekiz çizme, artçılı sekiz çizme (Bakış ve gaz kontrolünün önemi)

• Seksen sekiz çizme ve kalabalık seksen sekiz çizme (Bir zarın üzerindeki beş noktanın etrafında sekiz çizdiğini düşün. Şimdi de ortadaki noktanın etrafından da aksi yöne döndüğünü düşün. Sonsuz işaretine benzer ama ortasında bir açıklık var. Bir fazladan dönüş eklenmiş gibi. Tek tek yaptıktan sonra 8 motor dalıyor aynı egzersize. Arada iki yaya da dolanıyor. Yürüme hızında, yayalara ve diğer motorlara çarpmadan, ayakları yere koymadan ilerleme. Grup olarak ne kadar iyi yapabildiğinize şaşıracaksınız. Bakışın ve yavaş kontrolün önemi.)

• Slalom (40 km/s hızda motoru yatırıp kaldırarak kontra ile yönlendirme, yardımcı teknikleri de fark etme)

• Engelden kaçma (Hızla gidiyorsun önüne birden bire bir şeyler düştü. Freni yaptın ama duramayacaksın son anda motoru olabildiğince yatırıp acilen engelden kaçtın ve hemen geri eski çizgiye döndün. Engelden sağa mı sola mı kaçacaksın ona son anda tam karşında engelin olduğu yerde duran eğitmen karar verecek. Adı üstünde acil durum manevrası bu. Honda’da yok böyle işler. Honda’nın parkurunda dönmesi zevkli. Oyun gibi.)

• Kocaman bir sıfır çizme (Bakış ve motoru yatırma işleri)

• Virajda acil durum freni

• Fren mesafesi üzerine bir demonstrasyon (Bunu hoca yapıyor. 50 ile geldim durdum. O noktayı işaretledim. Sonra 70 ile geldim. Ne kadar mesafede dururum ve işaretlediğim noktadan geçerken hızım kaç olur? Cevaplar: İki katı ve 50 km/s. Üstelik intikal zamanı/mesafesi hariç! Anafikir: Teorik eğitimde gördüğün öngörü ile bu demonstrasyonda gördüklerini birleştir ve şehir içinde kalabalığın içinde mal gibi hızlarda gitme. Sonra yasak yerde u dönüşü yapan taksinin kapısına girip, taksiciye küfreden başlık açarsın forumda. Haklı ve ölü olmanın kimseye faydası yok, akıllı ol.)

Unuttuklarım olabilir. Bazen bunların hepsine zaman yetmeyebiliyor. Bazen eğitim alanının zemini çok iyi olmadığında kocaman sıfır çizme işi iptal edilebiliyor. Zaten grupla bunları yapıncaya kadar akşamı ediyorsun. Ertesi gün yol eğitimi var.

Yol eğitiminde, teorik eğitimi içinde kısaca tanıtılmış olan, kutsal kitabı Motosiklet Yol Sanatı’nda geniş geniş anlatılmış olan sistemin uygulaması yapılıyor. Kapalı aladaki hakimiyet eğitiminin temel odağı “Başım derde girdi. Nasıl kurtulacağım?” Ancak yol eğitiminin odağı ise “Başımı derde sokmadan nasıl ilerlerim?” Katılımcı kendi motoruyla sürüyor. Eğitmen de hemen arkasında kendi motoruyla takip ediyor.

Bazı yerlerde kameraya kayıt olayı, bazılarında telsiz bağlantısı da sağlanıyor. 20-30 km’lik genelde virajlı bir yolda sürüldükten sonra eğitmen kişinin sürüşünü değerlendiriyor. Neleri güzel yaptığını, nerelerde hata yaptığını ifade ediyor. Bu esnada gruptaki diğer kişiler de konuşulanları dinleyip belki kendi yaptıkları hatalarla ilgili de bilgi alıyorlar. Eğer eğitmen yeterince iyiyse bu hataya nasıl engel olabileceğini de anlatıyor.

Gerekirse katılımcının motorunda katılımcıyı artçı alıp bir demo sürüşü yapıyor. Benim için Uğur Ertekin’in yaptığı bu demo sürüşü büyük bir aydınlanma olmuştu mesela. Bu kadar farkındalık, öngörme, hızın ve konumun yumuşakça, pürüzsüz yönetilmesi. E böyle kullanırsan tabii kaza yapmazsın. Hadi çok iddialı olmasın. Kaza yapma olasılığın çok düşük olur diyeyim.

Zaten bildiğini sandığın şeyleri, aslında yanlış bildiğini, doğru bildiklerini de aslında doğru uygulayamadığını yol eğitiminde öğreniyorsun. Sistemin bilgi, konum, hız, vites ve ivmelenme aşamalarını nasıl uyguladığını, nasıl uygulaman gerektiğini öğreniyorsun.

Ne zaman yolun neresinde olman gerektiğine nasıl karar vereceğini de öğreneceksin. Konumlanırken güvenlik, yol tutuş, görüş ve konforu göz önüne almanın ilk uygulamalarını yol eğitimi aldığın gün yapacaksın.

Sürerken ileriye baktığını sanıyorken aslında burnunun ucuna baktığını, çok çok daha fazla bilgiyi almanın mümkün olduğunu gözünle görüyorsun. Çok daha önceden alınan bilgiyle daha iyi plan yapıp hem daha güvenli, hem daha pürüzsüz, hem de daha iyi bir ilerleme sağlayan bir sürüş yapmak mümkün oluyor. Ama yanlış anlama virajı dönebileceğin en yüksek hızda dönmekten bahsetmiyorum. Zaten sistemli sürmeye başladığında daha yavaş gitmek zorunda kalacaksın çünkü doğru konumda olmak, doğru bilgiyi alıp işlemek için eskiden sarf etmediğin bir çabayı sarf ediyor olacaksın. Sistemli sürmek için tekniğini iyileştirmeye çalışırken asla daha hızlı olmak çabasında olmayacaksın. Ancak sonra fark edeceksin ki doğru konumda olmak (doğru konumdan bahsederken yoldaki bir noktadan bahsediyorum. Yolun sağı veya ortası gibi geniş bir aralıktan değil.) artık daha az enerjiyle başarılmaya başladıkça, bilgi almak için daha kolay ileriye baktıkça rahatlayacaksın ve kendiliğinden hızın da artmaya başlayacak.

Peki hızın nereye kadar artacak? Burada limit noktası devreye girecek.

Yol eğitiminde sana limit noktasını öğretecekler. Limit noktasına -yani asfalt yüzeyinde görebildiğin en ilerideki noktaya- kadar mesafede durabilecek hızda gitmen beklenecek. Daha hızlısı birçok kazanın sebebi. Virajlarda ne zaman nereye bakacağını, ne zaman gaz açacağını, gazı ne kadar açacağını öğreneceksin. Hangi devirde, hangi viteste gitmen gerektiğini öğreneceksin. 60 ile giderken 6. viteste olmaman gerektiğini de yol eğitiminde öğretecekler.

Sollama yapmayı bildiğini sanıyorsun değil mi? Şerit değiştirmeyi, gaz kolunu açıp kapatmayı… Diğer sürücülere göre hangi konumda ve hangi hızda olman gerektiğini… İşte onlara dair bildiğin neredeyse her şeyin yanlış olduğunu da göreceksin. Sonra düzeltmeye başlayacaksın. Eğitimin bittiği akşam tamamen düzelmiş olmayacak. Eğitimde gördüğün doğruları pratik etmek için çabaladıkça düzelecek, gelişecek, iyileşeceksin.

Bu eğitimler bire bir olarak da yapılabiliyor, grup olarak da. Tahmin edileceği gibi bire bir eğitimler daha pahalı. Hakimiyet eğitimini grup olarak almak daha eğlenceli olabilir. Bire bir almak çok gerekli değil. Ancak ben yol eğitiminin bire bir alınmasının çok daha verimli olduğunu ve parasını hak ettiğini düşünüyorum. 8-10 kişi yola çıkıp eğitim zamanının 10’da birinin bana ayrılması, o kadar yolu boşuna tepmiş olmak rahatsız ediyor beni. Belki aynı sürüş seviyesinde olan birkaç arkadaş ile grup halinde yol eğitimi güzel olabilir ama imkan varsa bence kalabalık ve genele açık yol eğitimlerinden kaçınılmalı. Çünkü bire bir, gerçekten daha faydalı oluyor.

Bazı yerlerde (OMM ve ART gibi) yol eğitimleri puanlanıyor. Puanlama kriterlerini önceki yazıda vermiştim. Bence güzel bir şey. Sürüşte neleri geliştirmek gerektiğine dair güzel ip uçları ve gelişim için somut bir hedef sağlıyor. Bir de hangi sürücüyü ciddiye alıp hangisini almamak konusunda bir mihenk taşı oluyor. Mesela adamı bir eğitmen değerlendirmiş ve adama şöyle iyi de bir puan vermiş. E tamam, bu adamı dinlerim ben. Ama eğitim meğitim almamış, puanı vesairesi yok yalnızca uzun zamandır forumlarda yazı yazıyor amca. Kıymeti kendinden menkul der eskiler. İyi olduğuna dair tek bulgu kendi söylemi yani. Şimdi bu abiyi ciddiye almak biraz zor. Puan, insanları yeniden eğitime çağırmak, puan yükselmek için yeniden eğitim satmak gibi bir amaçla kullanılıyor diye eleştiren de var. Ego yarışına döndürüldüğü için darlanan da. Bu eleştirilerin haklılık paylarını burada irdelemeyeceğim ama kısaca söyleyeyim: Ben puan seviyorum. Bu sebeple puan veren yerlerden eğitim almayı tercih edeceğimi düşünüyorum.

Eğitim veren yerlerin ilki OMM derneğiymiş. Ardından özel okul gibi düşünebileceğimiz ART açılmış. Peşinden de GiS Akademi. OMM, ART ve GiS’ten ayrılmış olan bir çok eğitmen de güvenli ve ileri sürüş eğitimleri veriyorlar. Kendi akademilerini kuranlar da var. Bunların hemen hepsi sertifika veriyor.

Kaskoda indirim vaatleri var. Kaskoda yapılan indirim aslında bakarsanız hayli az. Kasko eğitim dışında ehliyet yılınız, yaşınız, mesleğiniz, motorunuzun türü, kaç yıldır kaza yapmamış olduğunuz gibi pek çok değişkene göre fiyat belirlediği için bu indirim eğitime harcanan para yanında çok da dişe dokunur ölçülerde olmuyor. O yüzden kaskodan indirim almak için eğitim almak veya sertifika veren eğitmeni tercih etmek çok anlamlı değil.

Sertifika ve puan meselesi, biraz da kurumsallık ve dış akreditasyonla da ilgili. Altın Elbiseli Adam’ın motosiklet eğitim jargonuna kattığı bir "merdiven altı" sözü var. Resmiyette eğitmenlik gibi bir hizmet sağladığı kayıtlarda görünmeyen, fatura kesemeyen, bir ofisi, vergi levhası olmayan eğitmenler için kullandı bu sözü. Merdiven altı olmak başlı başına iyi ya da kötü eğitmen olmanın göstergesi olmayacaktır elbette. Zaten kredi kartıyla ödeme yapmadığınız sürece kimsenin de bir fatura peşine düşeceğini sanmıyorum. Keşke ülkemizde de güvenli ve ileri sürüşün standartları olsa oraya kayıtlı eğitmenlerin denetlendiğini bilsek de oraya güvenerek eğitim alsak. Ama maalesef tıpkı Motosiklet Yol Sanatı kitabı gibi bu standartlar da İngilitere’den ithal. Yol Sanatı öğretisinin yayılmasına öncülük eden IAM, RoSPA, Diamond ve IVV gibi yabancı kurumlar belirli yerlere akredistasyon sağlamış görünüyor. OMM’nin IAM temsilcisi olduğunu biliyoruz. OMM’nin sözüne güvenmeyip IAM sitesini kontrol ediyoruz ve OMM adını orada görünce ikna oluyoruz.

RoSPA’nın sayfasından da RoSPA onaylı eğitmenler listesini kontrol ettiğimizde GiS Akademi ve ART MotoAkademi’nin adlarının orada olduğunu görüyoruz.

Bunların dışında kalan yerlerin bir dış akreditasyon sağladığını veya denetlendiğini iddia etmek biraz zor. Ama akreditasyonu sağladığı iddia edilen yerin Web sayfasından kontrol edilebilir. OMM ve ART yol eğitiminden almış olduğunuz puanı kaskocuların veya diğer kişilerin kontrol edebilecekleri bir veri tabanına işliyor. Bu da mevzunun ciddiyetine katkıda bulunuyor. OMM’nin veri tabanı şuradan incelenebilir. ART’ın dosyası kendi forumunda yer alıyor.

ART, Rahmi barutçu veya Caner Atagün’den yol eğitimi alınırsa OMM kayıtlarına bu puanlar ve sertifikalar işlenebiliyor. Bu da bu eğitmenler adına bir yarı denetlenme, yarı akreditasyon olarak algılanabilir. Eğitim sonucunda böyle şeyler istiyorsak önceden eğitmenle bunları konuşmakta fayda var. Bence eğitimin ve eğitmenin ciddiyetini niteliğini olumlu etkileyen bir hadise. Hangi eğitmenler nereye kayıt yaptırabiliyor konusu bazen değişebiliyor. Mesela Serhat Kılavuz eskiden kayıt yaptırıyorken şimdi yaptıramıyor. Üç gün sonra durum değişebilir. Bu bizim için önemliyse önceden Kontrol etmek lazım.

OMM bir dernek, diğerleri ise bu işten tek iş veya ikinci iş olarak para kazanıyor. Bu işi bedavaya yapan yok. Olmamalı da zaten çünkü bedava olan hiçbir şeye kıymet verilmez. OMM dernek olmasına rağmen RoadCraft adı altındaki etkinlik dışındaki eğitim faaliyetlerinin fiyatları özel kurumlarınkinden daha ucuz sayılmaz. RoadCraft da zaten bir eğitim değil. Yalnızca eğitim demosu olarak görülebilir. Eğitmen yetiştirme esnasında insanlara faydalı olmak gibi de düşünülebilir. Genel olarak dernekte veya diğerlerinde bu eğitimler maalesef pahalı. Bazı yerlerin eğitim ücretlerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

http://www.artmotoakademi.com/bazaar...E%C4%9Fitimler
http://www.gisakademi.com/index.php/...ilendirme.html
http://caneratagun.com/e-itimlerimiz.html

Murat Denizhan gibi IAM veya RoSPA adı ile bağlantısız bir biçimde yol eğitimi verenler de var. (bkz. http://www.muratdenizhan.com/?page_id=603) Ancak onlar hangi öğretiyi anlatıyor, yol eğitmenliği sertifikalarını nereden almışlar bilmiyorum.

Kapalı alanda yapılan hakimiyet eğitiminde güzel asfaltın olduğu geniş bir alan tercih edilir. Parke taşlı veya dar bir yerde yapılacak hakimiyet eğitimi yavaş manevra gibi faaliyetler için faydalı olacaktır ama fren, geniş sıfır gibi egzersizler çok verimli olmayabilir. O yüzden hakimiyet eğitiminin yapılacağı alan hakkında önceden bilgi almak yararınıza olabilir.

Ben toplamda üç eğitmenden güvenli ve ileri sürüş hakimiyet ve yol eğitimleri aldım. Birden fazla eğitmen görünce iyisini kötüsünü ayırt edebiliyor insan. Şimdi baktığımda birisinden hiç memnun kalmadığımı diğerinin ortalarda olduğunu, Uğur Ertekin’in ise diğerlerinden çok daha faydalı olduğunu görüyorum. Maalesef en pahalısı da o. Ortalama dediğim eğitmen aslında çok iyi bir sürücü, gözlemlediği sürücünün hatalarını da çok iyi tespit ediyor fakat bu hataların düzeltilmesinde Uğur Ertekin kadar başarılı yardımcı olamıyor. Diğer memnun kalmadığım eğitmen hakkında çok şey demeyeyim. sadece şunu söylemekle yetineyim: Eşim eğitim videolarını izlerken adamın bana bağırışlarını, tavrını hareketlerini izlerken ağladı. “Motor sürmek, eğitim almak buysa boş ver ya eksik olsun.” demişti. Sonradan, kendisine ödediğim paraları geri verdi. Gerçi aradan çok zaman geçti. Muhtemelen kendini geliştirmiş, daha bir eğitmen olmuştur.

Eğer yeterince sistemli sürersek hakimiyet eğitiminde öğretilen acil durum freni ve engelden kaçma gibi manevraları normalde yapmamız hiç gerekmez. Ama lazım olduğunda da bu manevraları hakkıyla yapabiliyor olmak lazım. Hakkıyla yapabiliyor olarak kalabilmek için de pratik yapmak lazım. Pratik yapabilirseniz güzel olur. Ama ben kapalı alanda pratik yapmaya üşeniyorum. O sebeple, her yaz başında hakimiyet eğitimini tekrarlıyorum. Yol eğitiminde de benzeri bir durum var. Her yaz başında "Acaba arada yanlış alışkanlıklar edinmiş miyim? Doğru yerde doğru hızda doğru viteste oluyor muyum, sistemi hakkıyla her durumda uygulayabiliyor muyum?" diye sonraki yıl yaz başında yeniden bir yol eğitimi almak mantıklı. Para ve zaman konusunda daha şanslı olan sürücüler ilk yol eğitimlerinden 4-5 bin km sonra yeniden yol eğitimi ve bir puan alıp puanlarını tatminkar bir noktaya veya en iyi noktaya taşıyıncaya yol eğitimlerini tekrarlayabiliyorlar. Peki, puanı neden yukarı taşımak isteyelim ki? Sebeplerden birisi ileri sürüş testleri.

Yurt dışı kaynaklı bildiğim iki tane ileri sürüş testi var. IAM ve RoSPA. Bu testlerden geçtiğinizde alacağınız sertfikalar, pinler ve stickerlar sistemi mükemmelen uyguladığınızın birer nişanı oluyor. Doğru düzgün motor sürebildiğinizi hem kendinize hem de çevrenize göstermiş oluyorsunuz.

Bir de ART’ın AAR testi var.

Benim çevremde IAM veya RoSPA testinden geçmiş bir sürücü olsa peşinden ayrılmaz, sürekli birlikte motor sürmek, ona sorular sormak isterdim. Benim sürüşümü izleyip yorum yapmasını rica ederdim sürekli. Ama yok. İleri sürüş testlerinden IAM testini Türkiye’de OMM yapıyor. RoSPA testlerini ise ART ve GiS. Bu testlerden geçmeyi hedeflemek de tıpkı iyi puan almak gibi güzel hedefler. ART ve OMM bünyesinde ileri sürüş testlerine girebilmek için en iyi puanın 20 en kötü puanın 80 olduğu puanlama sisteminde 24 veya daha iyi puan almak gerekiyor. Testi hedefleyen sürücülerin teste girmeye hak kazanabilmek için yol eğitimlerinde bu puanlara ulaşmaları için tekrar eğitimlere katılmaları gerekiyor. Bütçem olsa testten geçinceye kadar her 5000 km’de bir yol eğitimi alır yeniden pratik yapmaya koyulurum. Ama bunu yapabilen şanslı insanlar varmış. Elimdeki kaynaklarla yılda bir hakimiyet yılda bir de yol eğitimi alabileceğim. Puanım ne zaman 20-14 arasına gelir bilemiyorum. Kısmet. İleri sürüş testi hakkında daha detaylı bilgiye ART ve OMM sayfalarından ulaşabilirsiniz. RoSPA testinin kılavuzu şurada mevcut:

Ayrıca ART'ın geliştirdiği ve RoSPA testini kapsayan bir başka test de var:

Bu iş emek istiyor. Kaynak istiyor. Yani hoca gelsin bana anlatsın, ertesi gün süper bir sürücü olayım gibi işlemiyor olay. Gelişim için önce teorik bilginin ve uygulamalı eğitimin olması ardından bilinçli pratik yapmak gerekiyor. Ancak teorik bilgi aktarımı henüz ileri sürüş ile yeni tanışan bir kişi için bir anda her şeyi anlamayı imkansız kılıyor. O yüzden sistem kullanımında ilerledikçe daha geniş bir bilince daha geniş bir anlayışa ulaşıyorsunuz. Sürüşünüz ilerledikçe size söylenen aynı cümleyi daha iyi anlayabilir hale geliyorsunuz. Eğitmenin size geçen yıl söylediği lafı şimdi daha iyi kavramış oluyorsunuz. Aynı şey bu mevzunun kutsal kitabı için de geçerli. İlk okuyuşta çok anlam ifade etmeyen bazı şeyler iki yıl sonra sürüş ilerledikten sonra kafanızda netleşebiliyor. O sebeple bu işe zaman ayırıp okumak, pratik yapmak, üzerine düşünmek gerekiyor.

Güvenli ve ileri sürüş eğitimlerinde işlenen Yol Sanatı öğretisiyle ilgili okunacak ilk kaynak elbette Motosiklet Yol Sanatı kitabı. Ama aşağıdaki sayfalarda yer alan makaleler de hayli faydalı olacaktır.

http://ommriders.com/pages/okuvesur.aspx
http://artmotoakademi.com/akademi-tr/page-Makaleler.php

Yazının sonuna yaklaşırken görüyorum ki galiba ben motosiklet ile ilgili ne biliyorsam hepsini artık foruma aktarmış durumdayım. Bundan sonra forumda yazacaklarım goygoydan öte olmayabilir. Uyarayım. Neyse biraz soru cevap yaparak yazıyı bitireyim.

• Hızlı gitmeyi, virajda daha çok yatmayı, diz koymayı mı öğretiyorlar?

Hayır, tam tersi. Güvenli sürmek öğretiliyor. Sistemli sürmeye başlayınca daha yavaş gitmeye başlıyor insan. Tekniğe hız katabilirsin ama hıza teknik katamıyorsun. Hal böyle olunca sistemli sürmeye çalışırken kişi daha yavaşlıyor. Sistemi uygulama becerisi arttıkça hız da kendiliğinden, sürücü özel bir çaba harcamadan gelmeye başlıyor.

• Eğitim almamış ama çok milyon km tecrübeli abiler var onlar bana öğretse olmuyor mu?

O abiler önce bi kendileri doğru dürüst motor sürmeyi öğrensin de ondan sonra başkalarına akıl vermeye kalksın. İleri sürüş testine girip de geçen eğitimsiz ama milyon km tecrübeli bir amca maalesef yok. Taksici, milyon km tecrübesiyle F1 pilotu olamıyor. Yanlış yapa yapa doğruyu öğrenmek mümkün değil. Akış belli: Önce eğitim ardından bilinçli pratik.

• Eğitmen tavsiyesi kimden alınır, kimden alınmaz?

Kendisi hiç eğitim almamış adamdan eğitmen tavsiyesi alınmaz. Kendisi o tavsiye ettiği adamdan eğitim almamışsa tavsiyesi ciddiye alınmaz. “Çok sevdiğim bir abimdir, çok sevdiğim bir arkadaşımdır.” Diyerek eğitmen tavsiye eden adamın tavsiyesi ciddiye alınmaz. Tavsiye ettiği eğitmenle bir arkadaşlık, dostluk bağı bulunmayan, o eğitmenden ve tercihen başka eğitmenlerden de eğitim almış dolayısıyla objektif kıyaslama yapabilecek durumda olan sürücülerden eğitmen tavsiyesi alınır.

• Eğitim almadan sadece tecrübe ile bu becerileri kazanabilir miyim?

Tecrübe kötü bir öğretmendir derler. Önce ölür sonra öğrenirsin. İşe yaramaz.

• Altın Elbiseli Adam ve Bileği Bükmek videolarını izlesek yetmiyor mu? Kitapları okusak yetmez mi?

Maalesef. Olsa dükkan senin.

• Çok pahalı değil mi?

Maalesef. Daha ucuz olmasını bende isterdim. Belki ilerde ucuzlar. Ama sen ben göremeyiz. Sen iyisi mi egzozu alma, eğitim al.

• Küçük motorla katılabilir miyim?

Evet. Yol eğitimine katılanların seviyeleri daha iyiyse ve motorları daha güçlüyse grubun diğer üyeleri biraz sıkılabilir. Ama bu bir gezi değil, eğitim. Dolayısıyla dert edilecek bir şey yok. Bire bir yol eğitimi hem çok hem az tecrübeli hem hızlı hem yavaş sürücüler için bence en ideali.

• GiS Akademi’nin parkurunda azıcık kuka vardı. Oysa Honda’nın parkurunda yüzlerce kuka var ve parkurlar çok daha zorlayıcı görünüyor. Dolayısıyla Honda daha iyi değil mi?

Otoparkta sürüş yapacaksan kapalı alan eğitimleri dışında bir eğitime ihtiyacın yok. En bol kukalı en zevkli eğitimlerden devam et. Eğer yolda motor süreceksen, yol eğitimi almalısın. Başlangıç için GS1 ve hatta GS2 güzel alternatifler. Ancak güvenli ve ileri sürüş eğitiminde işlenen konuların kapalı alan eğitimlerinde irdelenebilmesi mümkün değil. Sınırsız bütçe varsa arada GS3’e gidip eğlenmek de güzel olur tabii.

• Zaten çok uzun zamandır araba kullanıyorum, trafiği okumayı biliyorum. Bu eğitimlere yine de ihtiyacım var mı?

Var. Emin ol bir şey bildiğin yok. O yaptığın milyon km boyunca saçma sapan yanlışları doğru sandın.

• Bu eğitimlerin BMW R1200GS kullananlara daha uygun olduğunu; Cruiser, commuter, racing ve naked kullanıcıları için olmadığını söylüyorlar. R1200GS'nin kompresyonu, freni, amortisörü bizim kullandığımız motorlarınkinden farklı olduğu için bu sistem bizim motorlarımıza uygun değilmiş. Doğru mu?

Hadi len.

• Altın Elbiseli Adam OMM’cileri sevmiyor. Canlı yayında “’sistem’ diyen eğitmenden uzak durun.” dedi. Keçi sakallı, kel gözlüklüyle alay ediyor. Buna ne buyrulur?

Walla o, AEA ile sakallı kel arasında. Halil Abi'siyle arası güzel ama. AEA'ı seviyor, onun önerisi dışında bir yere gitmemeyi düşünüyorsan adresin GiS Akademi. Bir canlı yayında “Eğitmen size sistem mistem diyorsa hemen kaçın oradan.” demişti. Sanırım GiS Akademi’de yol eğitimlerinde sistemi sistem demeden anlatıyorlar. Yok tabii öyle bir şey

RoSPA akredite bir kurum elbette GiS de Motosiklet Yol Sanatı öğretisini anlatıyor.

• Kötü eğitmenden ders alınır mı?

Alınmaz da işte koyunun olmadığı yerde keçi Abdurrahman Çelebi.

• İngiliz sistemi, İngiliz yollarına, oranın trafiğine, oranın şartlarına uygun olduğu için bizim ülkemizin koşullarına uymazmış, doğru mu?

Geçiniz. Bizimkisi gibi berbat yolları, berbat trafiği olan, bilinçsiz sürücülerle dolu ortamlarda sağ kalabilmek için sistem, bize daha da çok lazım.

**beko12345** · 02 Eylül 2015, 20:15

Çok uğraşmışssınız elinize sağlık.

Fakat acı bir gerçek var ki yarın sabaha kadar büyük ihtimalle 2. Sayfaya düşecek konunuz.

Bu forum böyle şeyleri sevmiyor.

**Ertugyigit** · 02 Eylül 2015, 20:27

Gerçekten çok uzun , ellerinize sağlık kaydettim sonra okuyacağım. Bilgiler için çok teşekkürler ben de honda gs2 almıştım seneye tekrar başka bir eğitim alacağım gerçekten faydası çok fazla eğitimlerin.

**okican** · 02 Eylül 2015, 20:32

Omm teori ve yol eğitimlerini aldım.
Sitelerinden takvimi takip edin ve muhakkak alın.
Sürüşünüz değişecek.

**BatuhanK** · 02 Eylül 2015, 20:40

Benim merak ettiğim nokta avrupa ve Amerikada bu işlerin nasıl olduğu? Ehliyet alan herkese eğitim mi öneriliyor veya eğitim Alma fikri be kurumları ne kadar yaygın? Orada sistem ne... Yurtdışında yaşayanlar okuyup da bilgilendirirse sevinirim

**Karalı** · 02 Eylül 2015, 20:47

Zaferce abi açılan içi boş konulardan sıkılmış klavyeyi eline almış

**shadowmaster** · 02 Eylül 2015, 21:10

Elinize sağlık , umarım yeni sürücü adayı ve sürücü arkadaşlarımızdan faydalanan olur

**oakley** · 02 Eylül 2015, 22:22

Motosiklete başlamak üzere olan birisi için (bu ben oluyorum) müthiş bir kaynak. Böyle bir yazı(lar) yazdığınız için teşekkür ediyorum.

**Mengu16** · 02 Eylül 2015, 23:36

Sola dönüş yapmaya niyetlendikten sonra arabanın burnunu sokağa verip vazgeçen sen arabanın yanındayken senin üzerine kıran ve önüne geçme diye gaza basan sürücünün eğitimi nerde abi

Ben hiç eğitim almadım ama böyle şerefsizlerin yarattığı tehlikeyi sıfır hasarla ve motoru bile stop ettirmeden atlatabilecek tecrübeyi edindim. Ama bu tarz insanlara küfür etmekten başka bir şeyler varsa söyleyecek onları yazarsan sevinirim. İnsanlara hakaret etmek yerine bilinçlendirmekten yanayım.

**Mirable** · 02 Eylül 2015, 23:43

AEA bir ara fena saydırıyordu bu OMM'ye.

**yüksel66** · 03 Eylül 2015, 00:19

Tecrübelerinizi aktardığınız için teşekkür ederim. Bizler için de tecrübelerinizden faydalanmak çok iyi oldu.

**rsinan** · 03 Eylül 2015, 00:49

Son günlerin belki de ayların en faydalı mesajlarından biri. Yürekten , elinize sağlık diyorum

**Traveler** · 03 Eylül 2015, 01:38

Müthiş yazı. Forumdaki en gerekli yazıdır herhalde. İş bulayım da kesin gideceğim bi' eğitime.

**Bosix** · 03 Eylül 2015, 09:38

elinize sağlık çok faydalı bir derleme olmuş.
Honda dan GS 2 yi aldım en son , Bıre bır de 12 saat ders aldım. Sımdı de trafıkde surus ıcın 4 saat egıtım daha alıyor olacagım. şOMM yı beklıyorum. GS3 u de alacagım. o Kukalarla dönüşlerim ve bakışlarım çok gelişti. 3 ay evvel baslamıs bırı olarak ve 2 aylık ehlıyet sahıbı olarak bana faydalı gelıyor. Egıtım e devam kesınlıkle .

**demirkan** · 03 Eylül 2015, 09:49

elinize emeğinize sağlık...

**ilker a.** · 03 Eylül 2015, 10:04

BMW Rider Academy'de başladım eğtim almaya.
Sonrasında OMM ile tanıştım.
Teori, Kapalı Alan ve Yol eğitimlerini aldım.
Hatta üçüncü kez yol eğitimi almak için İstanbul'dan İzmir'e gidiyorum bu haftasonu.
(Diğer iki yol eğitimimi Bursa yollarında almıştım.)
Eğitim çok güzel iyi hoş ama masraflı bir aktivite. Dolayısıyla herkesin hemen alması kolay değil.
Üzerine bir de, "Eğitim alıp da ne yapacaksın, bizim bir abimiz var, o gösterir her şeyi" lafları yok mu, öldürüyor insanı.

Gelelim eğitimlerle ilgili düşüncelerime.
OMM'nin hem kapalı alan hem de yol eğitimlerine katılmış biri olarak söyleyeyim; o eğitimleri alması gereken kişiler maalesef o eğtimlere katılmayan, eğitimleri gereksiz gören tipler. Bilmem anlatabildim mi? Eğitime gitme bilincine sahip sürücüler, zaten trafikte dikkatli, temkinli, sakin kullanan adamlar. Dolayısıyla bu adamların sürüşü bir tık daha yükseliyor. Ama eğitim alması gereken sürücüler, eğitimi küçümsedikleri için, seviyeleri hiçbir zaman yükselmiyor. Bu döngü nasıl kırılır bilemiyorum.

Bu eğitimleri aldıktan sonra kaza yapmazsınız diye bir şey de yok ayrıca. Eleman çıkmış diyor ki; "Adam Gold seviyesinde sürücüydü ama kaza yaptı, demek ki eğitim işe yaramıyor." Hayır arkadaş hayır, eğitim kaza yapma ihtimalini sıfırlamaz, o ihtimali çok düşük seviyelere çeker. Buna rağmen yine de kaza yaparsan, kazanın sebebini çok iyi biliyor olursun. Viraja hızlı girip viraj içinde ani fren yaptım, konumlamamı yapamadım, bakışımı kaçırdım, öndeki aracın ne yapabileceğini öngöremedim vs.

Herkese anlatıyorum; motosiklet dediğin araç, bakımı, ekipmanı, eğitimi vs. ile başlangıçta ucuz gibi görünen ama aslında pahalı bir araçtır. Eğitim, ekipman, bakım konularını karşılayabilecek maddi gücünüz yoksa n'olur ama n'olur girişmeyin bu işe. Eğitimi ve eğitimli adamı küçümseme vardır bizim toplumda, n'olur ama n'olur küçümsemeyin eğitim işini. Ekipmanla dalga geçilir bizim toplumda, "Ne o ya, Avrupa turuna çıkacak gibi giyinmişssin" derler, n'olur ama n'olur boşlamayın ekipman işini.

12-13 Eylül'de İzmir - Manisa - İzmir arasında OMM'nin Yol Eğitimi'ne katılacağım, izlenimlerimi aktarırım. Haziran'da katıldığım Bursa - Mudanya - Bursa rotasındaki yol eğitimi videolarım için youtube'a bakabilirsiniz. 2014'te aldığım ilk yol eğitimimin ise sadece fotoğrafları var

Şimdilik bu kadar.

**Iron&Road** · 03 Eylül 2015, 10:07

beko12345 adlı üyeden alıntı

Çok uğraşmışssınız elinize sağlık.

Fakat acı bir gerçek var ki yarın sabaha kadar büyük ihtimalle 2. Sayfaya düşecek konunuz.

Bu forum böyle şeyleri sevmiyor.

Foruma lazım olan başlık şu, "cbr 125 ile 175 yaptım" sonrası çorap söküğü... Ha orada da güvenli sürüşten dem vururlar ama o ayrı.

**Green Arrow** · 03 Eylül 2015, 10:34

BatuhanK adlı üyeden alıntı

Benim merak ettiğim nokta avrupa ve Amerikada bu işlerin nasıl olduğu? Ehliyet alan herkese eğitim mi öneriliyor veya eğitim Alma fikri be kurumları ne kadar yaygın? Orada sistem ne... Yurtdışında yaşayanlar okuyup da bilgilendirirse sevinirim

Bildiğim kadarını nacizane aktarayım. Şimdi bilindiği gibi bu adamlar sınava çalışır gibi ehliyet sınavına teorik ve pratik olarak çalışıyorlar. Defalarca kalan insanlar var sınavlar ciddi olduğu için. Eğitim alıyorlar aynı zamanda sınava girmek için ve geçtiklerinde trafik kurallarını bilen ve temel sürüş özelliklerine sahip olan bireyler olarak trafiğe çıkıyorlar. Zamanla tecrübeleri arttıkça (zaten ilk başta sınırlı kw ile motor alabiliyorlar.) yüksek cclere geçiyorlar. Oralarda pist imkanları ve motorsporları yaygın olduğu için elini atsan profesyonel yarışçı ve eğitmen kaynıyor. Pistlerde eğitimler ve sürüşler ile kendilerini geliştiriyorlar. Dünya kadar bilimsel dökümana sahipler sürüş teknikleri ve tavsiyeleri konusunda. Kısacası eğitim seviyesinin yüksekliğinin verdiği bir düzen var ortada...