Performans Motorlarda Arka Fren ve Ağırlık Transferi İlişkisi

[alfawings]

Belki de en çok yanlış anlaşılan ve kullanılan konulardan biri arka frendir. Arka fren birçok fonksiyon için kullanılabilen bir mekanizmadır. Bazıları arka freni hiç kullanmazken bazıları da fazla kullanırlar. İdeal olan bu iki aşırı tutumun ortalarında bir yerde olmalıdır. Durmak açısından az bir kontrolü olan arka fren hassas bir tarzda size birçok avantajlar sağlar.

Bu hassas kullanım avantajlarını edinmek için önce arka freninizin tutuş şeklini, sertliğini veya yumuşaklığını iyi tanımış olmalısınız. Yine ağırlık transferinden ne kadar etkilendiğini de bilmek durumundasınız. Önce freninizin çalıştığından ve doğru ayarlanmış olduğundan emin olunuz. Fren pedalı ile ayağınızın altında rahat bir sürüş pozisyonunda oturtuyorken birkaç milimetre, açıklık olmalıdır. Bu ayağınızın farkında olmadan frene basar durumda kalmasını engelleyeceği gibi diğer taraftan kolay erişimini sağlar. Boş bir park yerinde sadece arka freni kullanmayı talim ediniz. Şayet teker kilitlenirse motosiklet durana kadar bırakmayınız(kilitli kalsın). Freni kayarken bırakırsanız - genellikle ön ve arka teker bir hat üzerinde değildir - motor sizi hızla yere vurabilir. Bu sadece arka fren talimi hem debriyaj çekiliyken ve hem de bırakılı iken yapınız. Debriyaj bırakılıyken ve motor tekeri iterken kontrol daha fazla olur ve kilitlenme-kayma riski daha azdır. Arkanın nasıl çöktüğüne dikkat edin. Frenler sıkılıyken swingarmın geometrisi motoru aşağı çeker.

Şimdi eşitliğe birde ön freni ekleyelim, burada göreceksiniz ki ne kadar fazla ön fren uygularsanız o kadar arka frenin kontrolü zorlaşmaktadır. Arkanın kilitlenmesi bu durumda daha kolay olacaktır çünkü öne doğru olan ağırlık transferi arka teker üzerindeki yükü azaltacaktır. Bazı yarışçılar arkayı hiç kullanmaz öyle ki arka havadadır çoğu zaman ve tabi arka fren etkisizidir bu durumda. Caddelerdeki temel duruşlarda ise ön fren ağırlıklı olarak arka frende birlikte kullanılır. Arka freni hafifçe kullanmak çekim merkezini aşağı indirir, duruma bir denge getirir ve sizin panik duruşlarınızda frenlemenizi daha sert yapabilmenizi sağlar. Durum uygunsa arka frene ön oturmadan önce yarım saniye kadar dokunmak işlemi daha düzgün yapacaktır.

Kendinizi geniş bir dönüş yaparken süratiniz biraz fazla ya da kapanan bir dönüşte buldunuz diyelim. Gazı kapamak ve ön freni uygulamak önü çok kolay yükleyecektir, muhtemelen yüklenme lastiğin yeri tutma gücünü aşacak ve kaza olacaktır. Hâlbuki aynı durumda gazı bir kararda tutup küçük bir miktar arka frene basmak yeterli sürati kesecek ve hattınızı kapatmanıza yardım edecektir. Arka fren hızınızı ayarlamakta gazdan ve/veya ön frenden daha iyidir. Debriyaj bırakılmış ve gaz sabit tutulu sadece pedalla çok fazla kontrolünüz olduğu göreceksiniz. Bu durum bilhassa yokuş aşağı dönüşlerde etkindir. Yokuş aşağı dönüşlerde gazın hafifçe muhafaza edilmesi bile motorun hızlanmasına sebep olacaktır. Arka fren kolayca bu durumu kontrol altına alır ve sizin önün aşırı yüklenmesini önlemede gazı rahat kullanmanızı sağlar.

Alpaslan Kuzucan

[osmaniyeli]

Alp Bey isminiz gibi büyük bir insansınız.
çok faydalı oluyor yazılarınız bizlere

teşekkür ederim

[motorhocası]

Teşekkürler Alparslan Bey.
Bu elektronik fren gücü dağıtıcısını(EBD) kombine sistemle beraber motosikletlere neden uygulamazlar anlamış değilim.Hidrolik merkez çok yer kaplayabilir başka sebep yok gibi.

[alfawings]

Alp Bey isminiz gibi büyük bir insansınız.
çok faydalı oluyor yazılarınız bizlere

teşekkür ederim

Teşekkür ederim.

---------- Mesaj ekleme zamanı: 01:08 ---------- İlk mesajı ekleme zamanı 01:06 ----------

Teşekkürler Alparslan Bey.
Bu elektronik fren gücü dağıtıcısını(EBD) kombine sistemle beraber motosikletlere neden uygulamazlar anlamış değilim.Hidrolik merkez çok yer kaplayabilir başka sebep yok gibi.

Herhalde yüksek maliyetler ve dediğiniz gibi boyut yüzünden. Ama gelecekte belli olmaz. ABS uygulandı, antipatinaj uygulandı. Bakalım sırada ne var? Elbette bu kadar elektronikle motor fiyatları nerelere çıkar ve alıcı bulunur mu bilemem.

[AydoganX]

Çok önemli ve değerli bilgiler.
Teşekkürler Alpaslan Bey

[mezit]

Alp Bey isminiz gibi büyük bir insansınız.
çok faydalı oluyor yazılarınız bizlere

teşekkür ederim

halil arkadaşımz uzun zamandır yok.. nerdedir acep bilen varmı..

[kadirr26]

bu yazıyı yeni gördüm.çok faydali olmuş.
Saygılar.

[Serdarrr]

Motor üstünde çok tecrübeli sayılmam, kullandığım makina da ss değil bir sport cruiser (Hyosung GV650) ancak ben burada anlatılan tekniklerin tam tersini uyguluyorum.

Okuyunca acaba yanlış mı yapıyorum dedim. Şöyle izah edeyim: Sürüş anında ön çatal üzerindeki yük oldukça az, ancak yaylanma mesafasi fazla olduğu için ilk olarak ön frene dokunmam halinde motor aniden çok fazla öne yığılıyor, biraz da sert sıkarsam henüz ağırlık transferi gerçekleşmediği için ön tekerin kilitlenmesi işten bile değil. Dolayısıyla öncelikle ağırlığın yüklü olduğu arka frene dokunuyorum, transfer nedeniyle ön çatal biraz kısıldıktan sonra öne yüklenmeye ve dozajı artırmaya başlıyorum. Dolayısıyla ön frenin kitlenmesine mahal vermeden duruyorum. Arka frene zaten kilitlenmeyecek kadar güç vermiştim o yüzden o da sorun olmuyor.

Dolayısıyla ya benim bu anlattığım teknikte bir hata var ya da motor tipi nedeniyle teknikler farklılaşıyor. 2.si doğruysa konu başlığının "performans motorlarda" değil de ağırlığın ön çatalda olduğu "SS ve Sport Touring" makinelerde fren tekniği olarak açılması daha uygun olabilirdi, performans diyince son hızı 180+ olan makineler dahil edilebilir gibi.

Her halükarda paylaşım için teşekkürler.

[Felon]

Motor üstünde çok tecrübeli sayılmam, kullandığım makina da ss değil bir sport cruiser (Hyosung GV650) ancak ben burada anlatılan tekniklerin tam tersini uyguluyorum.

Okuyunca acaba yanlış mı yapıyorum dedim. Şöyle izah edeyim: Sürüş anında ön çatal üzerindeki yük oldukça az, ancak yaylanma mesafasi fazla olduğu için ilk olarak ön frene dokunmam halinde motor aniden çok fazla öne yığılıyor, biraz da sert sıkarsam henüz ağırlık transferi gerçekleşmediği için ön tekerin kilitlenmesi işten bile değil. Dolayısıyla öncelikle ağırlığın yüklü olduğu arka frene dokunuyorum, transfer nedeniyle ön çatal biraz kısıldıktan sonra öne yüklenmeye ve dozajı artırmaya başlıyorum. Dolayısıyla ön frenin kitlenmesine mahal vermeden duruyorum. Arka frene zaten kilitlenmeyecek kadar güç vermiştim o yüzden o da sorun olmuyor.

Dolayısıyla ya benim bu anlattığım teknikte bir hata var ya da motor tipi nedeniyle teknikler farklılaşıyor. 2.si doğruysa konu başlığının "performans motorlarda" değil de ağırlığın ön çatalda olduğu "SS ve Sport Touring" makinelerde fren tekniği olarak açılması daha uygun olabilirdi, performans diyince son hızı 180+ olan makineler dahil edilebilir gibi.

Her halükarda paylaşım için teşekkürler.

konudaki yazıdada zaten üstad: arka freni, ön frenden yarım saniye kadar önce basmayı öneriyor

[sessizsakin]

Motor üstünde çok tecrübeli sayılmam, kullandığım makina da ss değil bir sport cruiser (Hyosung GV650) ancak ben burada anlatılan tekniklerin tam tersini uyguluyorum.

Okuyunca acaba yanlış mı yapıyorum dedim. Şöyle izah edeyim: Sürüş anında ön çatal üzerindeki yük oldukça az, ancak yaylanma mesafasi fazla olduğu için ilk olarak ön frene dokunmam halinde motor aniden çok fazla öne yığılıyor, biraz da sert sıkarsam henüz ağırlık transferi gerçekleşmediği için ön tekerin kilitlenmesi işten bile değil. Dolayısıyla öncelikle ağırlığın yüklü olduğu arka frene dokunuyorum, transfer nedeniyle ön çatal biraz kısıldıktan sonra öne yüklenmeye ve dozajı artırmaya başlıyorum. Dolayısıyla ön frenin kitlenmesine mahal vermeden duruyorum. Arka frene zaten kilitlenmeyecek kadar güç vermiştim o yüzden o da sorun olmuyor.

Dolayısıyla ya benim bu anlattığım teknikte bir hata var ya da motor tipi nedeniyle teknikler farklılaşıyor. 2.si doğruysa konu başlığının "performans motorlarda" değil de ağırlığın ön çatalda olduğu "SS ve Sport Touring" makinelerde fren tekniği olarak açılması daha uygun olabilirdi, performans diyince son hızı 180+ olan makineler dahil edilebilir gibi.

Her halükarda paylaşım için teşekkürler.

yazan arkadaş daha ziyade spor motorlar için yazmış. motosikletin karakterine göre frenaj şekli ve performansı değişir. bu durumu en iyi kavramanın yolu, kendi motosikletinizle zaman geçirmeniz ve farklı durumlarda verdiği tepkileri iyi anlamanız...

çünkü aynı karakterde motosikletler arasında bile yapı, motor ve şasi bakımından frenaj karakteri değişebiliyor....

honda 600rr ile yamaha r6 nın fren tepkileri farklı olabilir...

en iyi fren tekniği bence, nasıl frenaj yaparsanız yapın :

motor düzken ağırlığın arka tekerde azalıp ön tekerde arttığı,

motor viraj gibi durumlarda eğimli iken, ön tekerin yol tutuşunun zayıfladığı, arka tekerin duruma göre değiştiği,

alçak motorlarda arka frenin daha önemli,

yüksek motorlarda ön frenin daha önemli olduğu...

[Serdarrr]

konudaki yazıdada zaten üstad: arka freni, ön frenden yarım saniye kadar önce basmayı öneriyor

Hmm doğru, o zaman benzer teknikleri uyguluyoruz zaten.
Yarışçıların arka freni hiç kullanmamaları örneğinden sanki doğrusu buymuş gibi algıladım.

[luthier76]

Abs lilerde özel bir teknik gerekiyormu acaba? Yoksa ani bir durumda allah ne verdiyse diyip ön arka demeden freni kullanabiliyormuyuz?

[glock]

güzel bir yazı, ve çok mantıklı! doğru bilgiler. paylaştığınız için teşekkür ediyorum.

[GorkeM]

Serdarrr
Performans motorlarda(ne demek ise) , daha doğrusu çoğu motosiklette ağırlık merkezi öne tarafa yakındır. Bu yüzden ağırlık ön frendedir.
Fakat cruiser ve chopper motosikletler ağırlık merkezi arkaya yakındır. Bu yüzden arka frene önem verilmelidir.

[Mengu16]

Ben önce ön freni sıkıyorum ağırlık öne yığılmaya başladığında arka freni yavaşca sıkıyorum/basıyorum. Yıllardır hiç sorun yaşamadım. Yukarda önce arka fren diye yorumlar okudum. ağırlık dengesi ortadayken arka freni sıkarsanız sonrasında ön freni sıktığınızda arkadaki ağırlık azalır ve arka fren fazla geleceğinden arka teker kilitlenir. 250cc altı motorlar için konuşuyorum daha fazlası bilgimi aşar.

[KOCANOĞLU]

acemi bir motor sever olarak sizlerin yardımına ihtiyacım var bu motor fren sistemlerindeki önde çift arkada tek disk fren sistemi ne demektir?bu diskler ne işe yarar tek çift olması ne işe yarar.cevaplarınız için şimdiden teşekkürler.

[ogulcandac]

KALİTELİ PAYLAŞIMLARINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.